Atručanyja vybary: hałasavańnie ŭ Małdovie adbyvajecca na fonie skandału z atručvańniem lidaraŭ prajeŭrapiejskaj kaalicyi
Vynik vybaraŭ 24 lutaha niepradkazalny.
Z 2009 hoda Małdovaj kiravała kaalicyja troch prajeŭrapiejskich i nacyjanalnych partyj i Demakratyčnaj partyi multymiljaniera Ułada Płachatniuka. Vynik ich kiravańnia nieadnaznačny. Z adnaho boku, ekanomika rasła, i kraina zbliziłasia ź Jeŭropaj. Z druhoha boku, kvitnieła i karupcyja. Viaršyniaj byŭ vyvad miljarda dalaraŭ z małdaŭskich bankaŭ pry ŭdziele lidara kaalicyi, premjer-ministra Ułada Fiłata. Fiłata ŭ vyniku pasadzili na 9 hadoŭ za karupcyju.
U vyniku praz 10 hadoŭ try z čatyroch partyj kaalicyi praktyčna spynili svajo isnavańnie, ich kiraŭniki dyskredytavali siabie. Zastałasia tolki Demakratyčnaja partyja. Jaje kiraŭnictva pierakupiła vialikuju častku deputataŭ parłamienta, kab zachavać bolšaść. Urad ciapier sfarmiravany mienavita joju.
U svaju čarhu, vybarcy kamunistaŭ (u Małdovie heta jeŭrakamunisty) pierajšli da prarasijskaj Partyi sacyjalistaŭ.
16 śniežnia, za dva miesiacy da vybaraŭ, dźvie samyja papularnyja prajeŭrapiejskija siły «Partyja dziejańnia i salidarnaści» (PAS) byłoha ministra adukacyi Mai Sandu i «Płatforma hodnaść i praŭda» (DA) byłoha prakurora Andreja Nestase abjadnalisia. Dziakujučy hetamu, jany zrabili ryvok u rejtynhach. Adzinaja palityčnaja siła atrymała nazvu «Zaraz — płatforma DA i PAS».
Dempartyja kantraluje jak ekanomiku krainy, tak i siłavyja struktury. Sacyjalistyčnaja partyja karystajecca padtrymkaj Maskvy. Płatforma «Zaraz» atakuje i pieršych, i druhich.
Vybary 24 lutaha ŭpieršyniu prachodziać pa novych praviłach. Raniej deputataŭ parłamienta abirali pa partyjnych śpisach. Ciapier pałovu buduć abirać u adnamandatnych akruhach. Novy pryncyp prasunuła Dempartyja. Jaje kiraŭniki raźličvajuć pravieści šmat adnamandatnikaŭ z aporaj na svaju sietku «mocnych haspadarnikaŭ». U toj ža čas pa partyjnych śpisach na pieramohu raźličvajuć sacyjalisty prezidenta Dadona. Prezident u Małdovie nie maje realnaj ułady.
I Dempartyja, i «Zaraz» vystupajuć za jeŭrapiejski vybar i suprać Rasii, adnak ich procistajańnie moža pryvieści da pieramohi sacyjalistaŭ.
Vybarčaja kampanija prachodziła ŭ atmaśfiery ŭzajemnych napadak i skandałaŭ. U daviaršeńnie ŭsiaho, aboje lidary kaalicyi «Zaraz» vyjavili ŭ svaim arhaniźmie rtuć. Niechta ich atruciŭ. Jany vinavaciać u hetym Demakratyčnuju partyju i ŭłady.
Jak vynikaje z sacyjałahičnych apytańniaŭ, prajeŭrapiejskija siły atrymajuć bolš hałasoŭ, čym prarasijskija. Adnak niemahčyma pradkazać raskład mandataŭ. Imavierna, paśla vybaraŭ Małdovu čakaje składany praces farmiravańnia ŭradavaj kaalicyi.
Kamientary