Siońnia śviatkuje jubilej patryjarch biełaruskaj emihracyi, baćka biełaruskaha emihracyjaznaŭstva Vitaŭt Kipiel.
Jon naradziŭsia 30 maja 1927 hoda ŭ siamji Jaŭchima i Maryi Kipielaŭ. Paśla aryštu baćki maci z małym synam vyjechała śledam za im u Rasiju ŭ vysyłku (Nalinsk, Kiraŭ, Aroł).
Kipieli zmahli viarnucca ŭ Minsk tolki ŭ 1942 hodzie. A ŭ 1944 hodzie znoŭ siamja była vymušanaja była jechać u vyhnańnie, hetym razam na Zachad. Takim čynam u Biełarusi Vitaŭt Kipiel pražyŭ tolki vosiem hadoŭ svajho žyćcia.
U paślavajennaj Niamieččynie Vitaŭt Kipiel skončyŭ Biełaruskuju himnaziju imia Ja. Kupały ŭ Rehiensburhu, vučyŭsia va ŭniviersitecie ŭ Ciubinhienie. U Lovienskim katalickim univiersitecie ŭ Bielhii zdabyŭ stupień doktara minierałohii. U siaredzinie 1950-ch pierabraŭsia ŭ ZŠA. U Ńju-Jorku jon ažaniŭsia z Zoraj Savionak, što stała viernaj spadarožnicaj žyćcia i adnadumcaj.
Razam Kipieli sabrali i sistematyzavali najbahaciejšuju kalekcyju emihracyjnaj biełaruskaj pieryjodyki i druku, vydadzienych na Zachadzie.
171 skrynia kaštoŭnych materyjałaŭ była pieradadzienaja na zachavańnie ŭ Ńju-Jorskuju publičnuju biblijateku. Hety zbor staŭ asnovaj fundamientalnaj pracy «Biełaruski j biełarusaviedny druk na Zachadzie» — nastolnaj knihi historykaŭ emihracyi i ŭsich zacikaŭlenych biełarusistykaj.
Sam Vitaŭt Kipiel doŭhi čas byŭ vykanaŭčym dyrektaram Daśledčaha centra navuki i technałohii Ńju-jorskaj publičnaj biblijateki.
Z 1982 hoda dziejač zajmaje pasadu staršyni adnoj z najbolš upłyvovych biełaruskich navukovych ustanoŭ zamiežža —Biełaruskaha instytuta navuki i mastactva ŭ Ńju-Jorku.
Jon byŭ stvaralnikam i dyrektaram biełaruskich fiestyvalaŭ u Ńju-Džersi, na praciahu 1960—1980-ch stała supracoŭničaŭ ź biełaruskaj redakcyjaj «Radyjo Svaboda».
U 1972—1982 hh. jon zajmaŭ pasadu staršyni Fiederacyi biełaruskich respublikanskich kłubaŭ, a ŭ 1974 hodzie byŭ abrany staršynioj Respublikanskaj fiederacyi etničnych kłubaŭ štata Ńju-Džersi. U 1978—1982 hadach doktar Kipiel byŭ staršyniom Etničnaj rady štata Ńju-Džersi.
Adnym z najvažniejšych akademičnych unioskaŭ Vitaŭta Kipiela źjaŭlajecca praca «Biełarusy ŭ ZŠA», nadrukavanaja pa-biełarusku ŭ 1993 hodzie i pa-anhlijsku ŭ 1999 hodzie. Aŭtar skrupulozna źbiraŭ infarmacyju pra biełarusaŭ pa kožnym amierykanskim štacie. U 2018 i 2020 hh. kniha była surjozna dapracavanaja i pieravydadzienaja ŭ Minsku.
Vitaŭt Kipiel — aŭtar knihi ŭspaminaŭ «Žyć i dzieić», jakaja pabačyła śviet u Minsku ŭ 2015 hodzie i dzie adlustravanyja pierypietyi žyćcia biełarusaŭ u XX st., šlachi zachavańnia nacyjanalnaj samaśviadomaści i pašyreńnia biełaruščyny.
My vinšujem Vitaŭta Kipiela z 95-hodździem i zyčym jamu zdaroŭja i jašče doŭhich hadoŭ žyćcia i pracy na biełaruskaj nivie!
Ciapier čytajuć
Staŭ viadomy sens kryminalnaj «spravy strachaŭščykoŭ»7
Kamientary