U Oršy paviesili miemaryjalnuju došku kiraŭniku vajskovaha pravasłaŭnaha kłuba. Pryžyćciova
Pry Aršanskim politechničnym kaledžy 35 hadoŭ tamu byŭ stvorany pošukavy vajskova-patryjatyčny pravasłaŭny kłub «Rusičy». Z nahody jubileju administracyja kaledža vyrašyła ŭšanavać jaho stvaralnikaŭ: vieterana Vialikaj Ajčynnaj vajny Vasila Jermałajeva, vykładčyka historyi Alaksandra Kudzina i ŭłasna stvaralnika «Rusičaŭ» Ryhora Šaraja — miemaryjalnymi doškami. Apošniamu miemaryjalnuju došku ŭstalavali pryžyćciova.
Na fakt ušanavańnia pamiaci žyvoha čałavieka źviarnuŭ uvahu adzin z aršanskich krajaznaŭcaŭ. Na jaho mierkavańnie, heta supiarečyć zakanadaŭstvu: miemaryjalnyja doški ŭ honar vybitnych asob dazvolena ŭstaloŭvać nie mienš jak praz hod paśla śmierci čałavieka.
Da ŭsiaho isnuje paradak uzhadnieńnia takich rečaŭ, praduhledžany pastanovaj Savieta Ministraŭ ad 19 vieraśnia 2009 h. №1372 (u redakcyi pastanovy №26 ad 14 studzienia 2022 h.). Pavodle hetaha dakumienta, ustalavańnie miemaryjalnych došak treba ŭzhadniać z Akademijaj navuk, Ministerstvam kultury, rajvykankamam i admysłovaj radaj pa manumientalnym i manumientalna-dekaratyŭnym mastactvie ŭ abłsaviecie.
Aršancam nie paviedamlałasia praz aficyjnyja krynicy, što rajvykankam prymaŭ adpaviednaje rašeńnie.
Krajaznaŭcy i haradskija aktyvisty rychtujuć zvaroty ŭ Instytut historyi Akademii navuk, Minkult i Viciebski abłsaviet i miascovy vykankam, bo majuć sumnievy, ci nie było ŭstalavańnie miemaryjalnych došak miascovaj inicyjatyvaj, nie ŭzhodnienaj naležnym čynam.
Aršancy starejšaha pakaleńnia jašče pamiatajuć aniekdatyčny vypadak, jak u savieckija časy haradskija ŭłady skłali śpis hanarovych hramadzian Oršy, uklučyŭšy tudy i siabie. A potym ustalavali miemaryjalnyja doški na ŭłasnych damach. Hetaksama pryžyćciova…
Kłub «Rusičy» stvaraŭsia jak pošukavy kłub, a potym staŭ «vajskova-patryjatyčnym» i «pravasłaŭnym».
U 1988 hodzie niaźmienny kiraŭnik i zasnavalnik kłuba Ryhor Šaraj vystupiŭ z prapanovaj dałučyć moładź da pošuku zahinułych i źnikłych bieź źviestak udzielnikaŭ Vialikaj Ajčynnaj vajny. Udzielniki kłuba pravodzili archiŭnyja daśledavańni i brali ŭdzieł u raskopkach na miescach byłych bajoŭ, im udałosia vyjavić imiony niekalki tysiač savieckich vajskoŭcaŭ, miescy pachavańnia jakich ličylisia nieviadomymi. Za vynikovuju dziejnaść «Rusičam» byŭ nadadzieny status kłuba JUNIESKA.
Adnak pad upłyvam dziaržaŭnaj ideałohii da pošukavaj pracy dadalisia i inšyja kirunki. Tut zanialisia vajskova-patryjatyčnym vychavańniem: moładź pačali navučać abychodžańniu sa zbrojaj, šefstva nad kłubam uziali dziejnyja vajskovyja padraździaleńni. Ryhor Šaraj naładziŭ supracoŭnictva z šeraham rasijskich hramadskich arhanizacyj i carkoŭnymi strukturami. Naprykład, razam z aršanskim haradskim duchoŭnym chryścijanskim pravasłaŭnym centram «Vozroždienije» kłub «Rusičy» zajmajecca dobraŭparadkavańniem i adnaŭleńniem cerkvaŭ, źbiraje na heta achviaravańni, niaźmienna biare ŭdzieł u haradskich chrosnych chadach i carkoŭnych słužbach.
U 2021 hodzie Ryhor Šaraj byŭ uznaharodžany miedalom «Za pracoŭnyja zasłuhi». Hałoŭnym svaim dasiahnieńniem jon ličyć toje, što vychavancy kłuba stanoviacca prafiesijnymi vajskoŭcami i milicyjantami.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ
Kamientary