Archieołahi nastojvajuć, kab u Biełarusi zabaranili mietałašukalniki
Baraćba z čornymi kapalnikami — adzin z pryjarytetaŭ dziejnaści archieołahaŭ. Pra heta paviedamiŭ na pres-kanfierencyi «Raźvićcio sučasnaj biełaruskaj archieałohii» Vadzim Łakiza, dyrektar Instytuta historyi Nacyjanalnaj akademii navuk Biełarusi, piša sb.by.
Vadzim Łakiza adznačyŭ, što dziejańniami čornych kapalnikaŭ nanosicca surjoznaja škoda navucy, pakolki jany nie vykonvajuć praviły, jakija dapamahajuć źbierahčy histaryčnuju i kulturnuju spadčynu. Miž tym ałharytm dziejańniaŭ pry vyjaŭleńni histaryčnaha artefakta uzrostam bolš za 120 hadoŭ dakładna prapisany ŭ Kodeksie ab kultury i inšych narmatyŭnych aktach.
Dla zachavanaści archieałahičnaj spadčyny Instytutam historyi NAN raspracavany płan pa supraćdziejańni niezakonnamu abaračeńniu i pošuku artefaktaŭ. Artykuł 20.6 Kodeksa ab administracyjnych pravaparušeńniach praduhledžvaje surjoznyja štrafy za niezakonnyja pošuk i abaračeńnie archieałahičnych artefaktaŭ — da 50 bazavych vieličyń. Mahčymaja taksama kanfiskacyja pryład abo srodkaŭ pravaparušeńnia.
Fizičnyja asoby i ciapier nie majuć prava vykarystoŭvać mietaładetektar biez dazvołu NAN na prava praviadzieńnia archieałahičnych daśledavańniaŭ. Adnak pakul hetyja miery nie prynosiać žadanaha vyniku.
«Pracoŭnaja hrupa pa manitorynhu sajtaŭ, dzie pradajucca niezakonna zdabytyja archieałahičnyja redkaści, rehularna vyjaŭlaje takija fakty. Im dajecca acenka, rychtujucca listy dla reahavańnia ŭ adpaviednyja viedamstvy. Ciapier archieołahi vystupili z prapanovaj uvieści zabaronu na vykarystańnie fizičnymi asobami mietaładetektaraŭ. Takaja miera moža dziejničać da prapracoŭki licenzavańnia hetaha vidu dziejnaści, rehistracyi i prysvajeńnia numara instrumientu», — raskazaŭ Vadzim Łakiza.
Siarhiej Linievič, navukovy supracoŭnik adździeła archieałohii pieršabytnaha hramadstva Instytuta historyi NAN, ličyć, što prablema čornaha kapalnictva jašče i ŭ tym, što mnohija ludzi nie ŭsprymajuć jaho jak niešta supraćzakonnaje, ličać svaim chobi.
«Treba pačynać zmahacca z hetym sa školnaj party, kab dzieci i darosłyja razumieli, što mohuć źniščyć u vyniku niezakonnaj pošukavaj dziejnaści, jakija materyjały my hublajem», — padkreśliŭ jon.
Kamientary