Na Padlaššy daŭno stajać ukazalniki pa-biełarusku. Palaki ź inšych rehijonaŭ Polščy aburylisia, im adkazali

Čamu na ŭkazalnikach pišuć pa-biełarusku

Dvuchmoŭnyja znaki na terytoryi hminy Orla stajać z 2011 hoda — tak pastanaviła miascovaje samakiravańnie.

Polskija zakony dazvalajuć stavić takija ŭkazalniki ŭ hminach, dzie nie mienš za 20% žycharoŭ naležyć da jakoj-niebudź nacyjanalnaj mienšaści. Da siońniašniaha dnia hmina Orla — adzinaja ŭ Polščy, dzie biełaruskaja mova ŭžyvajecca na darožnych znakach. Havorka idzie nie pra imihrantaŭ, a pra karennych hramadzian Polščy biełaruskaha pachodžańnia, jakija spradvieku žyvuć u Orli.

U inšych častkach Polščy možna sustreć darožnyja znaki z nadpisami na litoŭskaj, niamieckaj, kašubskaj i lemkaŭskaj movach.

Čamu na dvuchmoŭnyja ŭkazalniki źviarnuli ŭvahu mienavita ciapier

Fotazdymki znakaŭ z Orli raźlacielisia pa polskich sacsietkach u listapadzie, paśla taho jak ich apublikavaŭ na svajoj staroncy ŭ Facebook hid i papularny na Padlaššy błohier Pavieł Kalinoŭski (Paweł Hulajnoga). Jahony dopis sabraŭ bolš za 2,5 tysiačy kamientaryjaŭ i 300 repostaŭ.

Mnohija adreahavali niehatyŭna, a niekatoryja navat nie zdahadalisia, što nadpisy zroblenyja pa-biełarusku, a nie pa-rusku.

— Soram. Nidzie za miežami Polščy niama nazvaŭ na našaj movie. Ci heta viartańnie da padziełaŭ [Rečy Paspalitaj]: na Silezii — pa-niamiecku, na Padlaššy — pa-rusku? — piša karystalnica Bažena Łapińska.

— Prynamsi kali pryjduć rasijanie, to nie buduć pavinnyja novyja znaki stavić, dumka pra budučyniu, vartaja pachvały, — źjedliva kamientuje Jakub Ko.

— A ŭ Biełarusi taksama tak — nazvy nasielenych punktaŭ pa-polsku? Chto bačyŭ? — pytajecca Krystyna.

— Tak nie pavinna być. Tolki pa-polsku, pavinny źmianić, — piša Jadviha Klepacka.

«Kamu heta moža pieraškadžać?»

Adnak bolšaść kamientataraŭ padkreślivała raznastajnaść moŭ i kultur na Padlaššy i nieabchodnaść ich šanavańnia.

— Jak vidać pa kamientaryjach, nierazumieńnie dvuchmoŭnaści i historyi polska-biełaruskaha pamiežža dla ludziej z pa-za našaha rehijona, jaki bolšaść ličyć nietalerantnym i adstałym, — hihanckaje. Žyła i najdalej žyvie na Padlaššy mienšaść ź biełaruskimi karaniami, jakaja karystajecca hetaj movaj abo jaje dyjalektami. Heta — nie libieralnaje novaŭviadzieńnie, a rečaisnaść, jakuju prymajuć i kansiervatary, i kataliki, i pravasłaŭnyja, — kamientuje karystalnica Jaana Kasińska-Hłavacka. Jaje kamientaryj staŭ samym papularnym, sabraŭšy 2,4 tysiačy padabajek.

— Dla ŭsich, chto aburany, — Polšča była šmatkulturnaj krainaj, my mieli šmatlikija nacyjanalnyja mienšaści. <…> Hetyja ludzi žyvuć tam pakaleńniami, i heta ich Ajčyna, jak i ŭsich aburanych, — [jany] hramadzianie Polščy. Nacyjanalnyja mienšaści majuć prava na navučańnie na svajoj movie i na dvuchmoŭnyja znaki. Heta kulturnaje bahaćcie, śled supolnaj historyi, uzajemapraniknieńnia kultur, moŭ i hetak dalej, — piša karystalnica Ivona Rudol.

— Hetyja znaki stajać z dvaccać hod, ničoha novaha. Prajdziciesia pa našych mohiłkach — voś tady budziecie ŭražanyja. Bolšaść nadpisaŭ na pomnikach — nie pa-polsku. Tut razmaŭlajuć na [miascovych] havorkach, nam heta nie pieraškadžaje. A pierš čym chtości napiša poŭny abureńnia kamientaryj, raju paznajomicca z kulturnaj raznastajnaściu Padlašša, i naohuł krainy, — kamientuje Ewa Arleta Bubul.

— Dyk u inšych rehijonach jość dvuchmoŭnyja znaki niamieckija, kašubskija, litoŭskija. Tut — biełaruskaja mova, i nie viedaju, kamu heta pieraškadžaje, kali ruskaja (starabiełaruskaja. — Zaŭv. MOST) była aficyjnaj naroŭni z polskaj u Rečy Paspalitaj Abodvuch Narodaŭ, — piša Matevuš.

— Narmalnaść. Takija znaki pavinny być na kožnym pamiežžy. Polšča jak Dom dla ŭsich. Kamu heta moža pieraškadžać? — kamientuje žurnalist i dziejač biełaruskaj mienšaści na Padlaššy Tomaš Sulima.

• 16
• 1
• 3
• 7
• 1
• 0
• 0
• 0