Гісторыя11

Вялізныя могілкі каменнага веку каля палярнага круга здзівілі археолагаў

Могілкі, якім 6500 гадоў, могуць быць у пяць разоў большыя, чым меркавалася — гэта кардынальна перазагружае ўяўленні даследчыкаў аб паўночным дагістарычным жыцці.

Адна з ям каменнага веку, знойдзеная ў Tainiaro / Фота: Tuija Laurén

Глеба на адных з найбуйнейшых могілках каменнага веку ў Еўропе настолькі кіслая, што ўсе чалавечыя парэшткі там расклаліся яшчэ тысячы гадоў таму. Могілкам, размешчаным у Таін'яра ў фінскай Лапландыі, 6500 гадоў. Яны знаходзяцца прыкладна за 80 кіламетраў на поўдзень ад Палярнага круга. 

Раскопкі, што праводзіліся яшчэ ў 1980-90-ых гадах, выявілі там каля сарака магіл. Але ў выніку раскопак, праведзеных у 2018 годзе, выявілася, што некалі там былі пахаваныя не менш за 120 чалавек, што ўтрая перавышае папярэднія ацэнкі (а па некаторых ацэнках пахаванняў было больш за 200). Даследаванне каманды было апублікавана ў канцы лістапада ў археалагічным выданні Antiquity і на сайце Cambridge University Press.

«Магілы каменнага веку пакідаюць пасля сябе толькі формы ям і чырвоную вохру, якой у Таін'яра мала», — цытуе фінскага археолага і вядучага аўтара даследавання Акі Хаканена Gizmodo. — «Доказы даволі няўлоўныя».

Месца меркаваных могілак на мапе / Выява: Cambridge University Press

Чырвоная вохра была звычайнай фарбай у перыяд неаліту і выкарыстоўвалася ў некаторых цырымоніях, такіх як, напрыклад, пахаванні. Так, нядаўнія сведчанні з аднаго з самых вядомых неалітычных паселішчаў у Турцыі гавораць аб тым, што мёртвых эксгумавалі, а потым размалёўвалі з дапамогай чырвонай вохры і кінавары.

Хаця каманда лічыць, што Таін'яра было месцам пахавання, гэта толькі гіпотэза. Аднак даследчыкі кажуць, што на гэты момант меркаванне аб тым, што вялікія могілкі, падобна, існавалі паблізу палярнага круга, павінна прымусіць нас перагледзець нашы ўяўленні аб поўначы і яе месцы ў дагістарычны перыяд.

Хоць ямы ў Таін'яра маюць форму магіл, чырвоная вохра была знойдзена толькі ў 23 з іх. Некаторыя з ямаў утрымлівалі попел і драўняны вугаль, што прывяло аўтараў да думкі, што прынамсі некаторыя з ям у Таін'яра былі вогнішчамі.

Даследчыкі кажуць, што аналіз новых узораў глебы на наяўнасць скамянелых валасоў, збор старажытнай ДНК непасрэдна з глебы падчас раскопак на астатняй тэрыторыі (чатыры пятыя якой яшчэ не даследаваныя) цалкам могуць праясніць карціну.

Каментары1

  • Дзынк
    22.12.2023
    А мяне не зьдзівіла гэтая навіна. Вядома ж людзі прасоўваліся на Поўнач па меры адыходу ледавіка. На тэрыторыі Латвіі былі знойдзены факты прысутнасьці чалавека, якім узрост каля 9 тыс.гадоў, дык чаму знаходкі ў Фінляндыі некаму падаюцца неверагодна дзівоснай навіной ?

«Калі мне прыляціць, я гатовая». Наста Рагатко — пра сэкс-сцэну ў сваёй кнізе, прарасійскіх сваякоў, Гаюн і Матольку32

«Калі мне прыляціць, я гатовая». Наста Рагатко — пра сэкс-сцэну ў сваёй кнізе, прарасійскіх сваякоў, Гаюн і Матольку

Усе навіны →
Усе навіны

З уласным басейнам. На «Грушаўцы» адкрываецца дзіцячы сад ад камерцыйнага забудоўшчыка5

У Беларусі сталі прадаваць банкаўскія карткі на запраўках і ў супермаркетах10

Самая вялікая беларускамоўная гімназія ў Мінску адзначыла 35‑гадовы юбілей7

Памёр Ілля Жалезнякоў — беларус, якому ў Польшчы перасадзілі сэрца3

Пуцін: Расія ў любым выпадку зойме Данбас і Наваросію57

Дарадца Ціханоўскай сустрэўся ў Вашынгтоне з прадстаўніком Дзярждэпа, які ўдзельнічаў у вызваленні беларускіх палітвязняў8

Трэнд у Новай Баравой: бірузовыя аўто пад колер фасадаў выклікалі ажыятаж у сацсетках11

Беларускія артысты напружыліся: з Новага года яны не змогуць працаваць як ІП — прыйдзецца аддаваць дзяржаве больш грошай8

У спіс забароненых прафесій для асуджаных за палітыку дадалі яшчэ адну3

больш чытаных навін
больш лайканых навін

«Калі мне прыляціць, я гатовая». Наста Рагатко — пра сэкс-сцэну ў сваёй кнізе, прарасійскіх сваякоў, Гаюн і Матольку32

«Калі мне прыляціць, я гатовая». Наста Рагатко — пра сэкс-сцэну ў сваёй кнізе, прарасійскіх сваякоў, Гаюн і Матольку

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць