Домік у сваім лесе. Мінчук купіў дабітае саўмінаўскае лецішча і зрабіў там грунтоўны і стыльны рамонт
Купляючы старое лецішча, Аляксей разлічваў, што ўсё абмяжуецца толькі касметычным рамонтам. Але ў выніку давялося рабіць поўную рэканструкцыю.
Акрамя пераробкі дома ён адважыўся і на маштабныя ландшафтныя работы па ўладкаванні ўчастка — стварыў на ім шматярусную лясную паляну. Realt.by пабываў у яго ў гасцях.
Што такое саўмінаўскія лецішчы?
Два гады таму Аляксей рашыўся на куплю лецішча — якраз у продажы з'явіўся варыянт у садовым таварыстве «Ветэран» пад Мінскам, якое да гэтай пары называюць «саўмінаўскімі лецішчамі». Раней гэта была закрытая тэрыторыя, тут адпачывалі сем'і савецкіх высокапастаўленых чыноўнікаў. Месца асаблівае — побач ведамасны санаторый, бераг Волмы, вакол сасновы бор, рэльеф з вялікімі перападамі вышынь — як у ваколіцах Лагойска.
Цяпер старых савецкіх лецішчаў тут няшмат, на іх месцы будуюць паўнавартасныя загарадныя дамы з сучаснай архітэктурай. Лакацыя ажыўленая, на маляўнічых вулачках, нягледзячы на тое, што дачны сезон ужо закрыты, даволі шмат людзей. Сакрэт просты: многія тут жывуць стала.
Магчыма, па мерках радавога савецкага дачніка, гэты дом у саўмінаўскім СТ калісьці выгадна адрозніваўся ад яго зборна-шчытавога лецішча, але ў наш час нейкіх захапленняў не выклікаў — аднапавярховы, з верандай, драўляны, абшыты вагонкай. Галоўныя плюсы — лакацыя і лес проста на ўчастку.
— Калі мы куплялі гэта лецішча, думалі — памяняем вокны, падрамантуем дах, — расказвае Аляксей. — Калі пачалі яго разбіраць, зразумеў: касметычным рамонтам усё не абмяжуецца. У выніку ад старога дома толькі чатыры сцяны засталося, ды і тыя прыйшлося ўмацоўваць.
Дах разабралі поўнасцю — цяпер пад фальцавым дахам графітавага колеру новая кроквенная сістэма. Сцены нарасцілі па вышыні, каб пад дахам можна было зрабіць жылы мансардны паверх.
Вагонку на фасадзе рэанімаваць не было сэнсу, вырашана было замяніць новай ашалёўкай. Заадно і драўляныя сцены ўцяплілі, умацавалі. У якасці ашалёўкі выкарыстоўвалася звычайная дошка з выбранай «чвэрцю». Але, дзякуючы таму, што яе папярэдне абпалілі, зачысцілі ад попелу і пакрылі маслам, выглядае фасад вельмі арыгінальна і высакародна. Фарбаваць яго не трэба — з часам ён толькі «пасівее». Фасад абышоўся ўсяго ў 4 тысячы рублёў.
На месцы старой веранды зрабілі каркасную цёплую прыбудову. Ззаду дома прыбудавалі крытую тэрасу. Старыя вокны ў драўляных рамах пайшлі на сметніцу, іх месца занялі сучасныя вокны ПВХ з двухбаковай ламінацыяй.
Унутры ад старой дачы амаль нічога не засталося — хіба што столевыя бэлькі над двухсветнай гасцёўняй захавалі, адшліфавалі і пакінулі адкрытымі.
У інтэр'еры бачым рацыянальны падыход да ўладкавання. Для аздаблення выкарыстоўваліся практычныя і недарагія матэрыялы і рашэнні. Напрыклад, сцены ў спальнях абшылі вагонкай, у астатніх памяшканнях — фанерай. Лесвіца простая, драўляная, але сваю галоўную функцыю выконвае.
Вялікі абедзенны стол у гасцёўні з першага погляду здаецца масіўным і маналітным дзякуючы гранітнай стальніцы. Але пры блізкім разглядзе гранітам аказваецца шырокафарматная керамагранітная плітка, прыклееная да драўлянай асновы.
— Рашэнне зусім недарагое: кошт адной пліткі плюс паслугі па шліфоўцы краю, — кажа Аляксей.
Варта сказаць, што ўладальніку ўдалося зэканоміць і на абліцоўванні сцяны за камінам.
— Плітачнік толькі за працу запрасіў 600 даляраў, таму я падумаў, што зраблю сваімі сіламі, — кажа ён. — Мы з таварышам прыклеілі яе самі.
Ацяпленне, дарэчы, у доме на газе, таму пры жаданні тут можна жыць хоць круглы год.
— Звычайна мы з сям'ёй і сябрамі прыязджаем на лецішча па выходных, — кажа Аляксей. — Улетку тут з задавальненнем бавяць час бабуля з дзецьмі. Пастаянна, вядома, можна жыць, але мы не гатовыя мяняць гарадскі сцэнар жыцця сям'і на загарадны: вучоба, праца ў нас у Мінску.
У гасцёўні паставілі панарамнае акно са ссоўнай створкай на тэрасу. Від з яго ў любы час года дорыць адчуванне, што ты ў доме на лясным ускрайку — у полі зроку няма суседскіх дамоў і пабудоў, толькі прыродны ландшафт з пластычнымі лініямі ўзгорка, сосны. Варта адзначыць, што, нягледзячы на натуральнасць карцінкі, пейзаж за вокнамі — рукатворны. І яго можна разглядаць як другі этап рэканструкцыі — не менш важны і складаны.
Сад у лесе
Лецішча Аляксея знаходзіцца каля вялікага ўзгорка з сапраўдным лесам — бярозы і сосны літаральна падступалі да яго сцен, навісалі над яго дахам. Тэрыторыю за домам мінулыя ўладальнікі ніколі не выкарыстоўвалі — хіба што ў грыбы хадзілі. Аляксей з жонкай вырашылі захаваць прыродны характар участка, але зрабіць яго больш прыстасаваным для жыцця. Так у каштарысе рэканструкцыі з'явілася новая графа расходаў: на ландшафтны дызайн.
Праектаванне даручылі ландшафтнаму дызайнеру Кацярыне Міхалевіч.
— Запыт ад Аляксея і яго жонкі быў такі: максімум зеляніны, месца пад лазню і гаспадарчы будынак, каля ўезда на ўчастак — стол і лавачку, каб чысціць грыбы (пакуль не рэалізавана), размясціць дзесьці зону для адпачынку ў зацішку, прадумаць дарожна-сцежкавую сетку, — расказвае яна. — З неардынарных запытаў — прадугледзець магчымасць катацца зімой на санках. І ўсё гэта ва ўмовах вузкага калідорнага пад'езду да ўчастка і вялікай колькасці старых дрэў на ўездзе і на самым участку.
У праекце лазня і гаспадарчая пабудова аб'яднаныя на адным фундаменце і пад адным дахам — з пункту гледжання выдаткаў на будаўніцтва так заўсёды танней. Сюды ўжо падведзеныя камунікацыі. Пабудову дызайнер размясціла такім чынам, каб глухім бокам яна прыкрывала бачную мяжу з суседзямі. З тарцоў пабудовы прадугледжаны дэкаратыўныя пасадкі, каб было адчуванне, што лазня тоне ў зеляніне. Пры ўваходзе ў лазню — тэраса з лежакамі ці крэсламі для чаявання.
Паміж тэрасай лазні і тэрасай дома ўтварылася ўтульная камерная прастора, на якім размясцілася дэкаратыўная чаша і садовая мэбля.
— Па маёй задумцы гэтая зона павінна быць сэрцам участка, якое будзе прыцягваць у адным месцы ўсіх чальцоў сям'і і гасцей.
Што тычыцца паркоўкі і дарожак, то трэба было ўлічыць той нюанс, што ўчастак лясны і ў дарослых дрэў шчыльная густая сетка каранёў. Таму дарожкі прадугледжаны мінімальныя па памеры і колькасці і толькі там, дзе праходзіць асноўны трафік: ад паркоўкі да ганка і ад брамкі да ганка (ад брамкі пакуль не зрабілі). Па самім участку дарожка прадугледжана толькі ў выглядзе адмосткі.
— Доўга абмяркоўвалі, які выбраць матэрыял на паркоўцы, — расказвае Кацярына. — Суцэльнае палатно з тратуарнай пліткі не падыходзіла з-за вялікай колькасці каранёў.
Для падрыхтоўкі паўнавартаснай падставы для ўкладкі пліткі іх прышлося б падразаць, а гэта б загубіла дрэвы. Прынялі варыянт з пакрокавымі бетоннымі плітамі са швамі паміж імі каля 20 см, каб таксама забяспечыць доступ паветра і вільгаці да каранёў дрэў.
Зону для адпачынку ў зацішшы размясцілі за домам, у самай лясной частцы ўчастка. У ўяўленні дызайнера, тут павінна атрымацца зялёная пакой, акружаная кустоўямі.
Праектам быў прадугледжаны і газон. Кацярына прапанавала зрабіць яго выдзеленай зонай.
— У гэтым выпадку даглядаць яго значна прасцей, чым калі ён размешчаны асобнымі пятачкамі, — тлумачыць яна. — Больш таго, у газоне не павінна быць ніякіх пасадак і свяцільняў. Гэта звязана з тым, што адно суцэльнае палатно значна прасцей касіць, чым бегаць кругамі вакол ствалоў дрэў, кустоў і свяцільняў. Рана ці позна шырока будуць распаўсюджаны робаты-касілкі. Калі пакінуць на газоне пасадкі ці свяцільні, то будуць утварацца петлі, якія робаты проста не змогуць касіць. Гэтыя месцы давядзецца дакошваць уручную. Дэкаратыўныя пасадкі выдзелены ў асобныя зоны і сфарміраваны такім чынам, каб у іх межах былі ўсе ствалы дрэў. Хвоя і лісце будуць падаць проста на мульчу сярод дэкаратыўных пасадак і заставацца там жа, утвараючы дадатковы пласт мульчы. У прыродзе так. Ніхто ў лесе не прыбірае лісце ці хвою.
Было гладка на паперы, але…
Этапу праектавання папярэднічаў вялікі аб'ём чарнавых земляных работ па пераўтварэнні стромкага ляснога схілу, стварэнні пляцовак пад паркоўку і тэрасу. Была праведзена маштабная праца па зрэзцы і вывазе вялікага аб'ёму зямлі. Гэтыя работы выконваліся пад кіраўніцтвам сямейнага падраду ландшафтных прарабаў — Паўла і Алены. Ім удалося рэалізаваць складанае рашэнне — надаць схілу эстэтычную форму, стварыўшы сістэму ярусаў (тэрас), і пры гэтым пазбегнуць будаўніцтва бетонных падпорных сценак.
— Падпорныя сценкі былі б тут блюзнерствам, прычым дарагім блюзнерствам — тысяч сорак даляраў, як мінімум, — тлумачыць Павел. — Аляксей быў супраць іх категорычна — ён прасіў захаваў прыродную натуральнасць. Таму сценкі ярусаў мы ўмацавалі наступным чынам: паклалі сетку ад кратоў, потым георашотку. У ячэйкі засыпалі грунт, высадзілі глебапакроўныя расліны, замульчыравалі карой. Каб пасадкі добра ўкараніліся і не перасыхалі летам, па ўсім участку пракладзена сістэма капежнага паліву. Вось ужо трэці год пайшоў — усё трымаецца, не спаўзае. У хуткім часе высаджаныя расліны разрастуцца і разам з карой схаваюць пакуль што бачныя пластыкавыя борцікі. Праполкі рэдкія — сёлета была толькі адна (хімпраполка). Хоць у першы год было складаней — у прывазным грунце, больш пажыўным, чым родны лясны, вельмі добра пачула сябе сныць — пачала забіваць усё высаджанае. Ад гэтага пустазелля ледзь пазбавіліся.
Што расце ў лесе?
Лясное асяроддзе прадыктавала падбор асартыменту раслін. Усе яны ценялюбныя альбо ценевынослівыя. Кацярына дадала акцэнты ў выглядзе сезоннай квецені: вясной рададэндраны, азаліі, баданы і квітнеючы дыван з пахізандры, улетку астыльбы, бліжэй да восені — гартэнзіі і цыміцыфуга.
Большасць дрэў і кустоў, якія летам былі зялёныя, восенню афарбоўваюцца ў яркія цёплыя адценні ад залатога да пурпурнага (ад мядовага і бурштынавага да віннага): рабіна Dodong, стефанандра надрэзаналістая Crispa, брызглін крылаты, магонія падубалістая.
Асартымент на схілах таксама не выпадковы. У якасці вертыкаляў выбраны гатунковыя рабіны (гатунак Dodong) — гэта расліна лесу. Прывабнасць саду ў зімовы перыяд дораць пунсовыя гронкі рабін. Яны жа прыцягнуць птушак, што дадаткова ажывіць сад.
Для ўтрымання схілу ад эрозіі падабраны такі асартымент, які будзе трымаць грунт сваёй каранёвай сістэмай (пахізандра верхавінная) і сцелістымі парасткамі (стэфанандра надрэзаналістая Crispa, гарызантальныя формы ядлоўцаў).
Вечназялёныя расліны ўпрыгожаць сад зімой — тсуга канадская, у тым ліку кустовая форма Jedeloh, ядлоўцы, сосны горныя. З ліставых вечназялёныя — магонія падубалістая, пахізандра верхавінная, бадан.
Не забылася дызайнер і пра пладовыя культуры, якія не толькі карысныя, але і прыгожыя самі па сабе — напрыклад, буякі і суніцы. Яны высаджаны ўздоўж сцяжынкі — прагуляўся па лесе і ягад назбіраў.
Расці вялікі
Уладальнік дачы кажа, што расліны для ўчастка ў агульным каштарысе пераважылі кошт ландшафтных работ і праектавання. І гэта пры тым, што не куплялася нешта эксклюзіўнае. Проста аб'ём пасадак даволі вялікі.
Падборам раслін па праекце і іх пасадкай займалася Алена. Яна кажа, што асартымент шырокі і знайсці ўсё і адразу ў адным гадавальніку не атрымалася — прыйшлося паездзіць, пашукаць. Кошт раслін так жа залежыць ад іх узросту і памеру — чым большыя и старэйшыя, тым даражэйшыя.
— Можна было б, вядома, атрымаць гатовы сад, які цалкам адпавядае малюначку ў праекце, але тады трэба было б выдаткаваць у разы больш грошай на закупку дарослых раслін, — кажа яна. — Таму мы з заказчыкам выбралі павольны шлях — куплялі саджанцы сярэдніх памераў за разумныя грошы — спяшацца няма куды, праз год-два яны таксама вырастуць.
Сярод самых дарагіх экзэмпляраў — буйныя дрэвы: клёны, рабіны і вялікая магнолія каля ганка. З апошняй выйшаў амаль анекдот. Пасля высадкі яна пачала ствараць некаторыя нязручнасці для будаўнікоў, і яны нават спыталі Паўла: можна спілаваць? Прыйшлося тлумачыць, што каштуе гэты «куст» 200 даляраў. Хлопцы моцна здзівіліся і потым абыходзілі магнолію як крыштальную вазу.
Журналісты заспелі гэты малады сад у момант максімальнай дэкаратыўнасці — нават у пахмурны дзень ён радуе вока яркімі фарбамі. Майстры ландшафту абяцаюць, што і зімой за вокнамі дачы будзе прыгожа. І з кожным годам сад будзе дадаваць у аб'ёме — для поўнага змыкання пасадак і фармавання завершанага выгляду саду спатрэбіцца каля 2‑3 гадоў.
Цяпер чытаюць
Жалезная заслона ў дзеянні: як зменшылася колькасць перасячэнняў мяжы Беларусі і Еўрасаюза за апошнія гады24
Каментары