Kultura

Nobeleŭskuju premiju miru atrymaŭ Marci Achcisaary

Premija jamu «dajecca za tryccacihadovuju dziejnaść pa ŭrehulavańni kanfliktaŭ u roznych krainach śvietu». Achcisaary miryŭ Namibiju i PAR, Indaneziju i ruch Ačechu, raźviazvaŭ kanflikty pamiž IRA i Brytanijaj, u Bośnii, Kosava. U 1994-2000 hh. jon byŭ prezydentam Finlandyi.

Premija jamu dajecca za tryccacihadovuju dziejnaść pa ŭrehulavańni kanfliktaŭ u roznych krainach śvietu. Achcisaary miryŭ Namibiju i PAR, Indaneziju i separatyscki ruch Ačech, raźviazvaŭ kanflikty pamiž IRA i Brytanijaj, pracavaŭ u Bośnii j Kosava, byŭ prezydentam Finlandyi.

Pra heta siońnia abviaścili ŭ Osła a 12-j pavodle mienskaha času. Premija budzie ŭračysta ŭručana ŭ śniežni, u stalicy Narvehii.

* * *

Marci Ojva Kalevi Achcisaary (Martti Oiva Kalevi Ahtisaari) naradziŭsia 23 červienia 1937 h. u karelskim horadzie Vijpury, što tady byŭ u składzie Finlandyi (ad 1940 h. heta Vybarh, Rasieja).

Z 1965 h. jon staŭ pracavać u adździele pa akazańni dapamohi krainam treciaha śvietu MZS Finlandyi.

U 1973 h. Marci Achcisaary byŭ pryznačany nadzvyčajnym i paŭnamocnym pasłom u Tanzanii, a ŭ 1975 h. uznačaliŭ, pa sumiaščalnictvie, finlandzkuju dypmisiju ŭ Zambii, Samali, Mazambiku.

U 1977—1984 hh. upaŭnavažany AAN pa vyrašeńni kanfliktu ŭ Namibii.

U 1984 h. viarnuŭsia ŭ Finlandyju, pracavaŭ u Ministerstvie zamiežnych spraŭ.

U 1987 h. Achcisaary staŭ namieśnikam hieneralnaha sakratara AAN pa haspadarčych i administracyjnych pytańniach. U 1989—1990 hh. kiravaŭ u Namibii UNTAG (United Nations Transition Assistance Group) – vaśmitysiačnym vajennym i cyvilnym kantynhientam AAN, jaki zajmaŭsia padrychtoŭkaj demakratyčnych vybaraŭ.

Z 1991 h. – ministar zamiežnych Finlandyi. U 1992—1993 hh – staršynia rabočaj hrupy pa ŭrehulavańni kanfliktu ŭ Bośnii.

U 1994—2000 hadach prezydent Finlandyi.

Uviesnu 1999 hodu staŭ adnym z pasiarednikaŭ padčas vajny ŭ Juhasłavii, prapanavaŭ tady mirny plan vyrašeńnia kanłfiktu ŭ Kosava, ź jakim pahadziŭsia Białhrad.

U 2000 h. zasnavaŭ niaŭradavuju arhanizacyju "Inicyjatyva pa pieraadoleńni kryzysaŭ».

U 2000-2001 hadach inspektavaŭ składy ŭzbrajeńnia Irłdiandzkaj respublikanskaj armii.

U 2005 hodzie pry pasiarednictvie Achcisaary byŭ padpisany mirny dahavor, jaki pakłaŭ kaniec tryccacihadovaj vajnie pamiž uradam Indanezii i separatysckim rucham u pravincyi Ačech.

U 2005 h. pryznačany specyjalnym pasłańnikam hieneralnaha sakratara AAN pa kiravaŭnictvie pracesam vyznačeńnia budučyni Kosava.

U 2007 hodzie padrychtavaŭ plan mirnaha urehulavańnia kanfliktu, jaki praz pazycyiju Rasiei i Kitaju byŭ adkinuty AAN.

Achcisaary žanaty, maje syna.

Kamientary

Ciapier čytajuć

Cichanoŭskaja pra muža: Uvieś jahony śviet pierakuleny10

Cichanoŭskaja pra muža: Uvieś jahony śviet pierakuleny

Usie naviny →
Usie naviny

«Biełaruskija Maldyvy» stanuć pomnikam pryrody. Čym unikalnyja zatoplenyja Vaŭkavyskija karjery4

«Čornaja žamčužyna» sušyć viosły»: tyktok u zachapleńni ad vializnaha frehata, jaki pabudavaŭ piensijanier u Pinsku ŭ svaim aharodzie6

Biełarus vyraściŭ hihancki pierac — pamieram z elektračajnik1

«Nijakich zabaronienych miescaŭ nie isnuje». Kiełah kaža, što Tramp dazvoliŭ Ukrainie nanosić dalnabojnyja ŭdary24

«Chłopcy hrali na hitary Lapisa Trubiackoha». Jak biełarusy arhanizavalisia, kab sustreć niečakana vyzvalenych palitviaźniaŭ4

Na vybarach u Małdovie pieramahła prajeŭrapiejskaja partyja prezidenta Sandu, prarasijskaja apazicyja prajhrała9

Tajamnicy Minskaha zamčyšča: niedabudavany chram, jaki stavić u tupik navukoŭcaŭ, i maładaja kniazioŭna z kasoj i kvietkavym viankom1

U ZŠA 18‑hadovy zumier zarabiŭ $30 miljonaŭ na dadatku, jaki ličyć kałoryi pa fota ježy

U aficyjnym Panteonie hierojaŭ jość kniaź, pra isnavańnie jakoha mnohija pačujuć pieršy raz13

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Cichanoŭskaja pra muža: Uvieś jahony śviet pierakuleny10

Cichanoŭskaja pra muža: Uvieś jahony śviet pierakuleny

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić