Kultura

Nobeleŭskuju premiju miru atrymaŭ Marci Achcisaary

Premija jamu «dajecca za tryccacihadovuju dziejnaść pa ŭrehulavańni kanfliktaŭ u roznych krainach śvietu». Achcisaary miryŭ Namibiju i PAR, Indaneziju i ruch Ačechu, raźviazvaŭ kanflikty pamiž IRA i Brytanijaj, u Bośnii, Kosava. U 1994-2000 hh. jon byŭ prezydentam Finlandyi.

Premija jamu dajecca za tryccacihadovuju dziejnaść pa ŭrehulavańni kanfliktaŭ u roznych krainach śvietu. Achcisaary miryŭ Namibiju i PAR, Indaneziju i separatyscki ruch Ačech, raźviazvaŭ kanflikty pamiž IRA i Brytanijaj, pracavaŭ u Bośnii j Kosava, byŭ prezydentam Finlandyi.

Pra heta siońnia abviaścili ŭ Osła a 12-j pavodle mienskaha času. Premija budzie ŭračysta ŭručana ŭ śniežni, u stalicy Narvehii.

* * *

Marci Ojva Kalevi Achcisaary (Martti Oiva Kalevi Ahtisaari) naradziŭsia 23 červienia 1937 h. u karelskim horadzie Vijpury, što tady byŭ u składzie Finlandyi (ad 1940 h. heta Vybarh, Rasieja).

Z 1965 h. jon staŭ pracavać u adździele pa akazańni dapamohi krainam treciaha śvietu MZS Finlandyi.

U 1973 h. Marci Achcisaary byŭ pryznačany nadzvyčajnym i paŭnamocnym pasłom u Tanzanii, a ŭ 1975 h. uznačaliŭ, pa sumiaščalnictvie, finlandzkuju dypmisiju ŭ Zambii, Samali, Mazambiku.

U 1977—1984 hh. upaŭnavažany AAN pa vyrašeńni kanfliktu ŭ Namibii.

U 1984 h. viarnuŭsia ŭ Finlandyju, pracavaŭ u Ministerstvie zamiežnych spraŭ.

U 1987 h. Achcisaary staŭ namieśnikam hieneralnaha sakratara AAN pa haspadarčych i administracyjnych pytańniach. U 1989—1990 hh. kiravaŭ u Namibii UNTAG (United Nations Transition Assistance Group) – vaśmitysiačnym vajennym i cyvilnym kantynhientam AAN, jaki zajmaŭsia padrychtoŭkaj demakratyčnych vybaraŭ.

Z 1991 h. – ministar zamiežnych Finlandyi. U 1992—1993 hh – staršynia rabočaj hrupy pa ŭrehulavańni kanfliktu ŭ Bośnii.

U 1994—2000 hadach prezydent Finlandyi.

Uviesnu 1999 hodu staŭ adnym z pasiarednikaŭ padčas vajny ŭ Juhasłavii, prapanavaŭ tady mirny plan vyrašeńnia kanłfiktu ŭ Kosava, ź jakim pahadziŭsia Białhrad.

U 2000 h. zasnavaŭ niaŭradavuju arhanizacyju "Inicyjatyva pa pieraadoleńni kryzysaŭ».

U 2000-2001 hadach inspektavaŭ składy ŭzbrajeńnia Irłdiandzkaj respublikanskaj armii.

U 2005 hodzie pry pasiarednictvie Achcisaary byŭ padpisany mirny dahavor, jaki pakłaŭ kaniec tryccacihadovaj vajnie pamiž uradam Indanezii i separatysckim rucham u pravincyi Ačech.

U 2005 h. pryznačany specyjalnym pasłańnikam hieneralnaha sakratara AAN pa kiravaŭnictvie pracesam vyznačeńnia budučyni Kosava.

U 2007 hodzie padrychtavaŭ plan mirnaha urehulavańnia kanfliktu, jaki praz pazycyiju Rasiei i Kitaju byŭ adkinuty AAN.

Achcisaary žanaty, maje syna.

Kamientary

Ciapier čytajuć

Rasijskaja armija prarvała pad Dabrapollem apošniuju kapitalnuju liniju abarony Danbasa1

Rasijskaja armija prarvała pad Dabrapollem apošniuju kapitalnuju liniju abarony Danbasa

Usie naviny →
Usie naviny

Zahinuŭ 24-hadovy z-błohier Śviatoša, jaki chvaliŭsia zabojstvami pałonnych10

Na prypynku «Łamanosava» ŭ stalicy adramantavali asfalt. Vynik uražvaje2

U paŭdniovaj Jeŭropie staić čyrvonaja śpioka4

Maci čatyroch dziaciej, jakuju schapili na vychadzie z ankadyspansiera, adpuścili da suda dadomu2

«Rasijanie zajzdrościać uzroŭniu biełaruskaha adzinstva»42

Na MAZie vybrali maskota i dali jamu imia14

ZŠA majuć namier złamić spažyŭcoŭ rasijskaj nafty ŭ vypadku pravału ŭrehulavańnia vajny va Ukrainie3

Jak biełaruska ŭ 18 hadoŭ stała prafiesijnym kapitanam jachty i robić na hetym biźnies1

U Ispanii biełarusaŭ vyzvalili z pracoŭnaha rabstva2

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Rasijskaja armija prarvała pad Dabrapollem apošniuju kapitalnuju liniju abarony Danbasa1

Rasijskaja armija prarvała pad Dabrapollem apošniuju kapitalnuju liniju abarony Danbasa

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić