Kultura22

Žachlivy los «prypynienaj revalucyi» ŭ Biełarusi — novaja kniha francuzskaha sacyjołaha Ranana Ervue

Ranan Ervue, prafiesar sacyjałohii z Univiersiteta Bardo i daśledčyk Centra imia Emila Dziurkhiejma, sačyŭ za biesprecedentnym rucham pratestu ŭ 2020 hodzie i žorstkimi represijami paśla.

Ranan Ervue i jaho kniha "Prypynienaja revalucyja"
Ranan Ervue i jaho kniha «Prypynienaja revalucyja». Stop-kadr intervju kanału TV5MONDE Info

Jak paviedamlajecca ŭ anatacyi, kniha «Prypynienaja revalucyja. Biełarusy suprać aŭtarytarnaj dziaržavy» (La révolution suspendue. Les Bélarusses contre l'Etat autoritaire) — historyja razhromlenaj revalucyi i trahičnaha losu jaje ŭdzielnikaŭ. Daśledavańnie pabudavana na śviedčańniach kala tryccaci biełarusaŭ ad 20 da 60 hadoŭ, jakija byli vymušanyja ŭciakać z krainy dziela ŭłasnaj biaśpieki. Prafiesar sustrakaŭsia ź imi ŭ Litvie, Polščy i Čechii.

Na padstavie hetych intervju aŭtar sprabuje rekanstrujavać klučavyja etapy — nadzieja, paŭstańnie, teror, turma, vyharańnie. Udzielniki padziej, a ciapier vymušanyja emihranty, raspaviadajuć pra svaje nadziei, udzieł, sumnievy i rasčaravańni paśla žorstkaha zadušeńnia.

Znajšłosia ŭ knizie miesca i dla aśviatleńnia dalejšaha losu ŭdzielnikaŭ pratestaŭ. Aŭtar adznačaje, što paśla ahresii Rasii suprać Ukrainy, dla jakoj Biełaruś stała płacdarmam, niekatoryja biełarusy-emihranty sutyknulisia z prynižeńniami, nierazumieńniem i abrazami ŭ Polščy i Ukrainie. Ervue raspaviadaje taksama pra ciažkaści (naprykład, atrymańnie vizy), ź jakimi daviałosia sutyknucca biełarusam u suviazi z uviadzieńniem sankcyj suprać Biełarusi.

Ranan Ervue adznačaje, što tyja, chto nie zjechaŭ z krainy, sychodziać va ŭnutranuju emihracyju. Takaja situacyja, na dumku daśledčyka, dobra viadomaja tym, chto vyras u Savieckim Sajuzie.

Biezumoŭna, kniha raźličanaja na zamiežnaha čytača. Jak adznačajuć krytyki, jaje zjaŭleńnie ŭ taki niaprosty čas dapamoža ludziam lepš zrazumieć Biełaruś, rola jakoj stała istotnaj dla Jeŭropy padčas vajny va Ukrainie.

Sam aŭtar u intervju Le Figaro kaža: «Mnie zdajecca, što toje, što adbyłosia ŭ 2020 hodzie, hetaja brutalna prypynienaja antyaŭtarytarnaja demakratyčnaja revalucyja ŭ Biełarusi, maje centralnaje značeńnie dla razumieńnia rehijona. Praz kantakt ź biełarusami ŭ emihracyi ja chacieŭ raskazać historyju revalucyi, žorstkaści represij i bolu 200—300 tysiač emihrantaŭ, jakija prybyli ŭ Jeŭropu. My tak mała havorym pra Biełaruś!»

U intervju TV5MONDE Info Ranan Ervue adznačaje: 

«Ja nazvaŭ knihu «Prypynienaja revalucyja», tamu što, niahledziačy na toje, što heta adbyłosia amal try hady tamu i režym adnaviŭ kantrol nad usim hramadstvam, hety ruch, navat budučy zadušanym, pakinuŭ svoj śled u hramadstvie. Jaho niemahčyma zabyć ni ludziam, jakija znachodziacca ŭ emihracyi, ni tym, chto zastaŭsia ŭ krainie. Dla mianie było važna adznačyć, što adbylisia hłybinnyja źmieny ŭ hramadstvie, jakija mohuć być remabilizavanyja ŭ budučyni».

Čytajcie jašče:

«My musim śviedčyć»: paetka Nasta Kudasava i mastačka Śviatłana Dziemidovič prezientavali ŭ Varšavie svaju knihu «Pobač»

«Heta zrobić nas tolki macniejšymi». Biełaruskija vydaŭcy pradavali knihi na kirmašy ŭ Biełastoku

Kamientary2

  • jasień
    26.04.2023
    vialikaje dziakuj za razumieńnie i padtrymku!!! Dobramu čałajeku!

  • Per Aspera
    29.04.2023
    Citata: "My [u Europie] tak mała havorym pra Biełaruś". Vajennaja tema uvohule zatmiła biełaruskuju temu. Palaki, litoŭcy, dy i ukraincy taksama, vielmi daleka nie ŭsie viedajuć, što adbyvałasia ŭ Biełarusi DA 2020 I PAŚLA. Kniha prafiesara Ervue pavinna być pierakładziena na biełaruskuju, polskuju, litoŭskuju, anhielskuju i ruskuju movy. Kab viedali pra Biełaruś!

Ciapier čytajuć

Piać hadoŭ tamu «dydžei pieramien» uklučyli Coja na dziaržaŭnym mierapryjemstvie. Što ź imi ciapier?4

Piać hadoŭ tamu «dydžei pieramien» uklučyli Coja na dziaržaŭnym mierapryjemstvie. Što ź imi ciapier?

Usie naviny →
Usie naviny

Stała viadoma, jakim moža być «lohki pieršy krok» Trampa, kali Rasija praihnaruje jahony ultymatum4

Siarhiej Bulba nazvaŭ rospusk «Paspalitaha rušeńnia» «hłybinnym pierafarmatam»

BDU padvioŭ vyniki ŭstupnaj kampanii. Stali viadomyja samyja papularnyja śpiecyjalnaści

Rasija razhladaje prapanovu ab «pavietranym pieramirji» z Ukrainaj, ale biez spynieńnia vajny10

Navukoŭcy vyśvietlili, čamu ŭ Cichim akijanie vymierli miljardy marskich zorak4

Biełarus znajšoŭ manietu I stahodździa. Ci možna na joj uzbahacicca?2

Tramp zajaviŭ, što, «napeŭna», nie pojdzie na treci termin2

«Fłahštok» skłaŭ kartu načnych pralotaŭ dronaŭ nad Homielščynaj. Situacyja niezvyčajnaja6

Pamior były prezident Rumynii, jaki adyhraŭ klučavuju rolu pry źviaržeńni Čaŭšesku

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Piać hadoŭ tamu «dydžei pieramien» uklučyli Coja na dziaržaŭnym mierapryjemstvie. Što ź imi ciapier?4

Piać hadoŭ tamu «dydžei pieramien» uklučyli Coja na dziaržaŭnym mierapryjemstvie. Što ź imi ciapier?

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić