Supracoŭnik biblijateki i muzieja Morhana ŭ Ńju-Jorku Robinsan Maklełan raźbiraŭsia ŭ zapaśnikach ustanovy i natknuŭsia na notny rukapis, jaki raniej nie sustrakaŭ. Na ražku arkuša jon ubačyŭ imia: Šapen, piša Euronews.

Biblijatekar źviarnuŭsia pa dapamohu da Džefry Kałbierha, daśledčyka tvorčaści polskaha kampazitara. Toj z krajnim ździŭleńniem uśviadomiŭ, što nikoli raniej takoha tvora nie bačyŭ.
Papiera, čarniła i počyrk byli staranna daśledavanyja. Śpiecyjalisty vyśvietlili, što ruka i paznaki typovyja dla Frederyka Šapena, a materyjały aŭtentyčnyja dla jaho epochi. U vyniku Muziej Morhana kanstatavaŭ, što heta sapraŭdy nieviadomy raniej vals polskaha kampazitara.
Partyturu datavali 1830—1835 hadami, kali Šapenu było kala 20 hadoŭ.
«My całkam upeŭnienyja ŭ našaj vysnovie», — zajaviŭ Maklełan, adznačyŭšy, što heta pieršaje ŭ svaim rodzie adkryćcio za apošnija paŭstahodździa. Inšyja padobnyja znachodki niadaŭna sustrakalisia, ale nakont ich śpiecyjalisty zachoŭvajuć niekatory skieptycyzm.
Kitajski pijanist Łan Łan syhraŭ tvor u Stejnviej-chole. Pavodle jaho słoŭ, «heta sapraŭdny Šapen: nie samaja składanaja jaho muzyka, ale jana ŭvasablaje adzin z samych charakternych dla jaho stylaŭ». Pavodle ŭražańniaŭ vykanaŭcy, «rezki pačatak nahadvaje pra surovyja zimy ŭ polskaj vioscy».
U Breście pry savietach jaŭrejskija mohiłki zakatali pad stadyjon. Ciapier tam adkryli pieršy ŭ krainie łapidaryj. Ale chto zrujnavaŭ mohiłki, chavajuć

U Breście pry savietach jaŭrejskija mohiłki zakatali pad stadyjon. Ciapier tam adkryli pieršy ŭ krainie łapidaryj. Ale chto zrujnavaŭ mohiłki, chavajuć
«Kali Rasija napadzie na NATO, Kalininhrad budzie źniščany ŭ pieršyja ž hadziny. Ale mohuć prajści dva tydni, pierš čym dadatkovyja siły prybuduć u Litvu» — hienierał Ben Chodžes

«Kali Rasija napadzie na NATO, Kalininhrad budzie źniščany ŭ pieršyja ž hadziny. Ale mohuć prajści dva tydni, pierš čym dadatkovyja siły prybuduć u Litvu» — hienierał Ben Chodžes
«Ludzi, budźcie pilnyja! U takoj situacyi moža apynucca kožny žychar ES!» Hramadzianin Litvy, asudžany ŭ Biełarusi da 13 hadoŭ za «špijanaž», pieradaŭ list z kałonii

Kamientary