PADTRYMAĆ
napišycie nam svaju navinu
© Usie pravy abaronienyja. Vykarystańnie materyjałaŭ dazvalajecca pry ŭmovie ŭkazańnia krynicy i najaŭnaści aktyŭnaj hipierspasyłki na nashaniva.com u pieršym abzacy.
PADTRYMAĆ
Mova2323
Bieł Łac Rus

Mova naša. Koška ci kotka?

A ci viedajecie Vy takuju kvietku — kazialec? Ja taksama nie viedaŭ. Pryjšłosia brać łacinskuju nazvu (Ranunculus acer) dy korpacca ŭ Vikipiedyi. Zirnuŭ adno na karcinku — heta ž kuraślep! Toj samy kuraślep, što pra jaho susiedka naša kazała, kab ja, mały, jaho nie prynosiŭ, bo jana praz heta aślepnie.

Dyk heta ja da čaho viadu… Naša mova vielmi raznastajnaja. U adnym rehijonie kvietačku tak nazavuć, u druhim inakš. Hedaksama i ptuški. Uspomnim našu kaniu, jakuju nazyvajuć jašče kaniuchom, saryčam, kavuram, myšałovam. Heta ptuška, jastrabok palavy, što prosić «pi-i-ić». A našy paety ŭmieli roznyja nazvy vykarystoŭvać. Janka Kupała:

Jak u słužki schodziać lety —
Ŭ pastucha,
Pytaj, maci, ptuškihetaj —
Kaniucha.

Zapytajsia hetaj chmary —
Hetych śloz,
Hetaj kvietki na papary —
Hetych łoz,

Hetaj hrušy siarod pola
I bałot:
Jany ŭsie ab majoj doli
Viaduć ščot. («Adviečnaja pieśnia»)

Prytaicca da mochu rusałka, lasun,
Kania viečnaha «pić» nie zavodzić:
Pad zvon-pieśniu žyvučych huślaravych strun
Dla ŭsich paparać-kvietka ŭzychodzić. («Kurhan»)

Heta stychija našaje movy — «koška» i «kotka», «śpiavaje» i «piaje» i h. d.

Raźbiaromsia, «kotka» ci «koška»?

Słoŭnik «Žyviolny śviet» i Atłas biełaruskich narodnych havorak kažuć nam, što amal usia Biełaruś kaža «koška». Aproč paŭnočnaha zachadu. Ci možna, takim čynam, praihnaravać paŭnočny zachad? Vidać, nie, bo heta radzima litaraturnaje movy. Takija piśmieńniki, jak Źmitrok Biadula, ŭžyvali «kotka»:

Kožnaja kotka maje aksamitnuju padušačku, koŭdračku, paściel i naohuł poŭny harderob. («Sałaviej»)

Tamu, kali Vy lubicie kłasiku, kali Vy kansiervatar — to možacie pilnavacca krytera vilenska-minskich havorak (radzimy litaraturnaje movy) i kazać kotka. Ale kali vy pryvykli da koška — taksama pravilna dobra.

Babula nikoli nie davała svaim katam imionaŭ, nazyvajučy ich prosta Katami abo Koškami. (Uładzimir Arłoŭ. «Praroctvy Rozy Hiercykovič»)

Nie bojmasia raznastajnaści. Jana tolki ŭpryhožvaje naš pryhožy biełaruski śviet.

Čytajcie jašče

Kamientary23

Ciapier čytajuć

Upieršyniu za čatyry hady Biełstat apublikavaŭ źviestki ab naradžalnaści i śmiarotnaści. Danyja žachajuć39

Hramadstva39

Upieršyniu za čatyry hady Biełstat apublikavaŭ źviestki ab naradžalnaści i śmiarotnaści. Danyja žachajuć

Usie naviny →
Ciapier čytajuć

Upieršyniu za čatyry hady Biełstat apublikavaŭ źviestki ab naradžalnaści i śmiarotnaści. Danyja žachajuć39

«U Jehipiet ź dziećmi daražej źjeździć». Bresckaja błohierka vyrašyła pavialičyć hrudzi, pakul čakaje muža z kałonii20

Apošnija naviny

Biełarusa ŭ Bremienie zatrymali za kradziažy aŭtazapčastak na čyhuncy

Lizavietu Prakopčyk prahnazavana abrali vice-śpikierkaj Kaardynacyjnaj rady

Haračuju vadu ŭ Minsku pačnuć adklučać z 22 maja1

U Biełarusi raskryli niezakonny kryptaabmieńnik

U Polščy praciahnuli zabaronu padačy zajaŭ na mižnarodnuju abaronu na miažy2

U Łuninieckim rajonie na darozie zahinuŭ 82-hadovy elektraravaryst

Za apošnija piać hadoŭ u Biełarusi status palitviaźniaŭ atrymali 3940 čałaviek

U Minsku pabudujuć novy korpus dla haradskoha ankałahičnaha centra. Ciapier na tym miescy — zakinutaja balnica

U Pakistanie ździejśnili terakt pobač sa školnym aŭtobusam

17-hadovy startapier Burbicki namiakaje, što Libier prabraŭsia da jaho ŭ kvateru i raskidaŭ rečy18

Hramadzianin Małdovy sprabavaŭ niezakonna ŭvieźci ŭ Biełaruś daražennyja płacinavyja karali

U Minadukacyi raskazali, jak buduć arhanizavanyja vučebna-palavyja zbory dla dziesiacikłaśnikaŭ1

U Šviecyi anłajn-seks pryraŭniali da prastytucyi: karystalnikam OnlyFans pahražaje turma13

Siarod zamiežnych klijentaŭ biełaruskich sanatoryjaŭ druhoje miesca paśla rasijan — u žycharoŭ krainy Jeŭrasajuza2

Mianiajucca praviły afarmleńnia bankaŭskich kartak3

Raśsielhasnahlad maje pretenzii da pradukcyi siami biełaruskich pradpryjemstvaŭ

U Čavuskim rajonie łasiania zhubiła mamu i vyjšła pa dapamohu da ludziej. U toj ža dzień jano znajšło sabie novaha siabra

Vice-premjer: Takoha viasnovaha nadvorja nie pamiatajuć navat staražyły1

Stała viadoma, kolki hrošaj atrymlivali ad kramloŭskaha fondu Łušč, Mirsalimava i Hieraščanka17

Kiraŭnik rajona Kurskaj vobłaści paprasiŭ Pucina zachapić ukrainskija Sumy1

Daradca Pucina ličyć, što SSSR «jurydyčna niedzie isnuje». Ale što tady ŭ Kramli robić Pucin?6

Rasiju asabliva razdražniaje Kaja Kałas4

«Mamkin piastun». U Minsku adkryłasia skandalnaja rasijskaja dastaŭka sušy — nazvy straŭ epatujuć7

U čaćvier u Vilni pakažuć śpiektakl pavodle Uładzimira Arłova

Litoŭskaja mytnia pierachapiła try chitraschavanyja ŭsiodarožniki, jakija chacieli ŭvieźci ŭ Biełaruś

Usie naviny

«U Jehipiet ź dziećmi daražej źjeździć». Bresckaja błohierka vyrašyła pavialičyć hrudzi, pakul čakaje muža z kałonii20

U KR vybirajuć vice-śpikierku. Debataŭ nie atrymałasia, bo bałatavałasia tolki Lizavieta Prakopčyk7

Cichanoŭskaja: Kožny hod, 21 maja, serca ściskajecca ad bolu13

Tramp abviaściŭ pra stvareńnie novaj supraćrakietnaj abarony ZŠA «Załaty kupał», jakaja pavinna stać najlepšaj u śviecie5

Hruzija całkam zabaraniła reekspart aŭto ŭ Rasiju i Biełaruś. Što heta aznačaje dla biełarusaŭ na praktycy?9

U Minsku kiroŭca źbiŭ na pierachodzie siamihadovaha chłopčyka na samakacie1

Navukoviec raspavioŭ pra hieałahičnyja zahadki Biełarusi: irtuć ź ziamli i kratar ad padzieńnia mietearyta, jaki źniščyŭ usio žyvoje ŭ radyusie tysiač kiłamietraŭ9

Ułady Ispanii patrabujuć ad Airbnb vydalić bolš za 60 tysiač abjaŭ ab arendzie žylla1

Kiraŭnik «Jeŭraopta» vyjšaŭ na svabodu4

Samaje čytanaje
bolš čytanych navin
Samaje łajkanaje
bolš łajkanych navin
Apytanka

Upieršyniu za čatyry hady Biełstat apublikavaŭ źviestki ab naradžalnaści i śmiarotnaści. Danyja žachajuć39

Hramadstva39

Upieršyniu za čatyry hady Biełstat apublikavaŭ źviestki ab naradžalnaści i śmiarotnaści. Danyja žachajuć

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić