ПАДТРЫМАЦЬ
напішыце нам сваю навіну
© Усе правы абароненыя. Выкарыстанне матэрыялаў дазваляецца пры ўмове ўказання крыніцы і наяўнасці актыўнай гіперспасылкі на nashaniva.com у першым абзацы.
ПАДТРЫМАЦЬ
Мова2323
Бел Łac Рус

Мова наша. Кошка ці котка?

А ці ведаеце Вы такую кветку — казялец? Я таксама не ведаў. Прыйшлося браць лацінскую назву (Ranunculus acer) ды корпацца ў Вікіпедыі. Зірнуў адно на карцінку — гэта ж кураслеп! Той самы кураслеп, што пра яго суседка наша казала, каб я, малы, яго не прыносіў, бо яна праз гэта аслепне.

Дык гэта я да чаго вяду… Наша мова вельмі разнастайная. У адным рэгіёне кветачку так назавуць, у другім інакш. Гэдаксама і птушкі. Успомнім нашу каню, якую называюць яшчэ канюхом, сарычам, кавурам, мышаловам. Гэта птушка, ястрабок палявы, што просіць «пі-і-іць». А нашы паэты ўмелі розныя назвы выкарыстоўваць. Янка Купала:

Як у служкі сходзяць леты —
Ў пастуха,
Пытай, маці, птушкігэтай —
Канюха.

Запытайся гэтай хмары —
Гэтых слёз,
Гэтай кветкі на папары —
Гэтых лоз,

Гэтай грушы сярод поля
I балот:
Яны ўсе аб маёй долі
Вядуць шчот. («Адвечная песня»)

Прытаіцца да моху русалка, лясун,
Каня вечнага «піць» не заводзіць:
Пад звон-песню жывучых гусляравых струн
Для ўсіх папараць-кветка ўзыходзіць. («Курган»)

Гэта стыхія нашае мовы — «кошка» і «котка», «спявае» і «пяе» і г. д.

Разбяромся, «котка» ці «кошка»?

Слоўнік «Жывёльны свет» і Атлас беларускіх народных гаворак кажуць нам, што амаль уся Беларусь кажа «кошка». Апроч паўночнага захаду. Ці можна, такім чынам, праігнараваць паўночны захад? Відаць, не, бо гэта радзіма літаратурнае мовы. Такія пісьменнікі, як Змітрок Бядуля, ўжывалі «котка»:

Кожная котка мае аксамітную падушачку, коўдрачку, пасцель і наогул поўны гардэроб. («Салавей»)

Таму, калі Вы любіце класіку, калі Вы кансерватар — то можаце пільнавацца крытэра віленска-мінскіх гаворак (радзімы літаратурнае мовы) і казаць котка. Але калі вы прывыклі да кошка — таксама правільна добра.

Бабуля ніколі не давала сваім катам імёнаў, называючы іх проста Катамі або Кошкамі. (Уладзімір Арлоў. «Прароцтвы Розы Герцыковіч»)

Не боймася разнастайнасці. Яна толькі ўпрыгожвае наш прыгожы беларускі свет.

Чытайце яшчэ

Каментары23

Цяпер чытаюць

Упершыню за чатыры гады Белстат апублікаваў звесткі аб нараджальнасці і смяротнасці. Даныя жахаюць39

Грамадства39

Упершыню за чатыры гады Белстат апублікаваў звесткі аб нараджальнасці і смяротнасці. Даныя жахаюць

Усе навіны →
Цяпер чытаюць

Амаль 10 гадоў таму ў Беларусі грымела «справа сямнаццаці». Як далей склаўся лёс яе фігурантаў-сілавікоў?1

Трамп правёў скандальную сустрэчу з прэзідэнтам ПАР. Яна нагадвала прыём у Белым доме Зяленскага12

Мяняюцца правілы афармлення банкаўскіх картак3

Людзі ў шоку ад таго, колькі каштуе восем дзён плыць па рэках Палесся на цеплаходзе «Белая Русь»30

Апошнія навіны

Беларуса ў Брэмене затрымалі за крадзяжы аўтазапчастак на чыгунцы

Лізавету Пракопчык прагназавана абралі віцэ-спікеркай Каардынацыйнай рады

Гарачую ваду ў Мінску пачнуць адключаць з 22 мая1

У Беларусі раскрылі незаконны крыптаабменнік

У Польшчы працягнулі забарону падачы заяў на міжнародную абарону на мяжы2

У Лунінецкім раёне на дарозе загінуў 82-гадовы электрараварыст

За апошнія пяць гадоў у Беларусі статус палітвязняў атрымалі 3940 чалавек

У Мінску пабудуюць новы корпус для гарадскога анкалагічнага цэнтра. Цяпер на тым месцы — закінутая бальніца

У Пакістане здзейснілі тэракт побач са школьным аўтобусам

17-гадовы стартапер Бурбіцкі намякае, што Лібер прабраўся да яго ў кватэру і раскідаў рэчы18

Грамадзянін Малдовы спрабаваў незаконна ўвезці ў Беларусь даражэнныя плацінавыя каралі

У Мінадукацыі расказалі, як будуць арганізаваныя вучэбна-палявыя зборы для дзесяцікласнікаў1

У Швецыі анлайн-сэкс прыраўнялі да прастытуцыі: карыстальнікам OnlyFans пагражае турма13

Сярод замежных кліентаў беларускіх санаторыяў другое месца пасля расіян — у жыхароў краіны Еўрасаюза2

Мяняюцца правілы афармлення банкаўскіх картак3

Рассельгаснагляд мае прэтэнзіі да прадукцыі сямі беларускіх прадпрыемстваў

У Чавускім раёне ласяня згубіла маму і выйшла па дапамогу да людзей. У той жа дзень яно знайшло сабе новага сябра

Віцэ-прэм'ер: Такога вясновага надвор'я не памятаюць нават старажылы1

Стала вядома, колькі грошай атрымлівалі ад крамлёўскага фонду Лушч, Мірсалімава і Герашчанка17

Кіраўнік раёна Курскай вобласці папрасіў Пуціна захапіць украінскія Сумы1

Дарадца Пуціна лічыць, што СССР «юрыдычна недзе існуе». Але што тады ў Крамлі робіць Пуцін?6

Расію асабліва раздражняе Кая Калас4

«Мамкін пястун». У Мінску адкрылася скандальная расійская дастаўка сушы — назвы страў эпатуюць7

У чацвер у Вільні пакажуць спектакль паводле Уладзіміра Арлова

Літоўская мытня перахапіла тры хітрасхаваныя ўсёдарожнікі, якія хацелі ўвезці ў Беларусь

Усе навіны

«У Егіпет з дзецьмі даражэй з’ездзіць». Брэсцкая блогерка вырашыла павялічыць грудзі, пакуль чакае мужа з калоніі20

У КР выбіраюць віцэ-спікерку. Дэбатаў не атрымалася, бо балатавалася толькі Лізавета Пракопчык7

Ціханоўская: Кожны год, 21 мая, сэрца сціскаецца ад болю13

Трамп абвясціў пра стварэнне новай супрацьракетнай абароны ЗША «Залаты купал», якая павінна стаць найлепшай у свеце5

Грузія цалкам забараніла рээкспарт аўто ў Расію і Беларусь. Што гэта азначае для беларусаў на практыцы?9

У Мінску кіроўца збіў на пераходзе сямігадовага хлопчыка на самакаце1

Навуковец распавёў пра геалагічныя загадкі Беларусі: іртуць з зямлі і кратар ад падзення метэарыта, які знішчыў усё жывое ў радыусе тысяч кіламетраў9

Улады Іспаніі патрабуюць ад Airbnb выдаліць больш за 60 тысяч аб'яў аб арэндзе жылля1

Кіраўнік «Еўраопта» выйшаў на свабоду4

Самае чытанае
больш чытаных навін
Самае лайканае
больш лайканых навін
Апытанка

Упершыню за чатыры гады Белстат апублікаваў звесткі аб нараджальнасці і смяротнасці. Даныя жахаюць39

Грамадства39

Упершыню за чатыры гады Белстат апублікаваў звесткі аб нараджальнасці і смяротнасці. Даныя жахаюць

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць