List čytača ź Ivianca: Patrebny zakon ab dziaržaŭnaj padtrymcy biełaruskaj movy
Mianie, jak i mnohich biełarusaŭ, vielmi niepakoić harotny stan rodnaj movy. Choć aficyjna jana źjaŭlajecca dziaržaŭnaj, ale paśla refierendumu 1995 hoda našy čynoŭniki pastavili biełaruskuju movu faktyčna na miažu źniknieńnia, poŭnaha vyciaśnieńnia jaje z usich śfier hramadskaha žyćcia. Vyšejšym kiraŭnictvam krainy, deputatami parłamienta parušany pryncyp kanstytucyjnaj roŭnaści dvuchmoŭja. Ja chaču čytać usie zakony Respubliki Biełaruś, dekrety i ŭkazy kiraŭnika dziaržavy, pastanovy ŭrada, rašeńni miascovych uład pa-biełarusku. Ale ž takoj mahčymaści nie maju. Amal usie zakanadaŭčyja i narmatyŭnyja akty prymajucca i publikujucca na adnoj dziaržaŭnaj movie — ruskaj. Čamu ŭłada abmiežavała majo prava jak hramadzianina Respubliki Biełaruś?
Prezident krainy adnojčy skazaŭ, što mova nie pavinna być palityčnaj katehoryjaj. A na samaj spravie biełaruskija ŭłady zrabili ŭsio dla taho, kab mova stała «jabłykam razładu», srodkam palityčnaj baraćby. Ahresiŭnaja rusifikacyja — chiba ž heta narmalnaja palityka?
Prapanuju abmierkavać pryčyny pierakosaŭ u dziaržaŭnaj kulturna-moŭnaj palitycy i patrabavać ad uład usich uzroŭniaŭ pryniaćcia dziejsnych zachadaŭ, kab vypravić hetyja pierakosy. Siońnia, jak nikoli raniej, biełaruskaj movie patrebna hruntoŭnaja dziaržaŭnaja padtrymka. Biełaruskim uładam, na maju dumku, treba zrabić najpierš try rašučyja kroki:
— zabiaśpiečyć kanstytucyjnuju roŭnaść dziaržaŭnaha dvuchmoŭja;
— zabiaśpiečyć navučańnie ŭ pałovie (50%) siarednich i vyšejšych navučalnych ustanovaŭ pa-biełarusku;
— pryniać Zakon Respubliki Biełaruś «Ab dziaržaŭnaj padtrymcy biełaruskaj movy».
Ciapier čytajuć
Hieafizik acaniŭ pierśpiektyvy zdabyčy redkaziamielnych mietałaŭ pad Maładziečnam, Žytkavičami i Lachavičami3
Kamientary