Na vilenskich mohiłkach Rosy ŭšanavali Kalinoŭskaha i paŭstancaŭ. Padniali i biełaruski ściah FOTY
21 studzienia ŭ Vilni ŭšanavali pamiać paŭstańnia 1863-1864 hadoŭ pad kiraŭnictvam Kastusia Kalinoŭskaha.
U abied adbyłasia śviataja Imša ŭ Kafiedralnym sabory. A paśla — cyrymonija na mohiłkach Rosy.
Prysutničali prezidenty Litvy i Polščy Hitanas Naŭsieda i Andžej Duda, pasoł Ukrainy ŭ Litvie Piatro Biešta. Zaprošana była i Śviatłana Cichanoŭskaja. Pobač ź litoŭskim, polskim i ŭkrainskim ściahami stajaŭ i nacyjanalny biełaruski.
«Našy prodki admovilisia žyć pad pryhniotam akupantaŭ. Jany vybrali hodnaść zamiest pakory. Svabodu zamiest rabstva. Cyvilizavanuju Jeŭropu zamiest varvarskaj impieryi.
I choć paŭstańnie nie skončyłasia pieramohaj, jano zaśviedčyła palityčnaje naradžeńnie biełaruskaj nacyi.
A Kastuś Kalinoŭski, jaki kiravaŭ paŭstańniem na našych ziemlach, staŭ simvałam našaj supolnaj baraćby za svabodu.
Ciońnia čatyry narody — Polščy, Litvy, Biełarusi i Ukrainy — jadnajuć miescy jaho naradžeńnia, jahonaha zmahańnia i pakutnickaj śmierci. Jadnaje pamiać pra jaho ŭ imieni pałka, jaki baronić siońnia Ukrainu», — vystupiła Cichanoŭskaja.
Jana zaŭvažyła, što ciapier narody supraćstajać toj samaj impieryi.
«Tahačasnaj Rasijskaj impieryi karcieła nie tolki źniščyć prava našych narodaŭ na samastojnaje žyćcio, ale i samuju ichnuju identyčnaść — movu, kulturu, histaryčnuju pamiać i jeŭrapiejskija kaštoŭnaści. «U nas adno vučać u škołach, kab ciabie zusim pierarabici na maskala», — vykryvaŭ palityku «ruskaha śvietu» Kalinoŭski.
Hetaksama i ciapier Rasija sprabuje ścierci ŭkrainskuju i biełaruskuju samaśviadomaść, kab palehčyć i apraŭdać dalejšuju ahresiju. A prarasijski režym u Biełarusi vykaraniaje biełaruskuju movu i zakryvaje škoły polskaj i litoŭskaj mienšaściaŭ», — pramaŭlała Śviatłana Cichanoŭskaja.
Jana zhadała, jak niadaŭna ŭ Lidzie źnik hierb paŭstańnia Kalinoŭskaha z mahiły śviatara-paŭstanca Adama Falkoŭskaha.
«Tyrany mohuć źniščyć pomniki, pierapisać padručniki, zakatavać ludziej u turmach, ale im nikoli nie ŭdasca źniščyć hieraičny paŭstancki duch», — dadała jana.
Ušanavać pamiać paŭstancaŭ pryjšli i biełaruskija aktyvisty, byłyja palitviaźni, vajary.
Atmaśfiera cyrymonii — u fotarepartažy «Našaj Nivy».
Milicyja schavała hałoŭnaje — mahiloŭski mańjak-lifcior užo siadzieŭ za zhvałtavańnie. Ale jaho nie pravieryli na datyčnaść da zabojstvaŭ3
Kamientary