Śviata-Uśpienski sabor Žyrovickaha manastyra, dzie ŭžo niekalki hadoŭ idzie restaŭracyja, praciahvajuć radykalna rusifikavać.
Źmieny va ŭnutranym ubrańni biełaruskaj śviatyni zaŭvažyŭ telehram-kanał «Spadčyna».
Pieršapačatkova va Uśpienskim sabory byŭ tolki centralny ikanastas, pabudavany kala 1730 hoda, jaki dobra zachavaŭsia da našych dzion. U 1779 hodzie dla rośpisu hetaha ikanastasa, jak i ikanastasa Jaŭlenskaj carkvy, byŭ zaprošany majstar Ryhor Miadźviedski. Ikanastas sabora vykanany ŭ charakternym styli baroka. Źviartali na siabie ŭvahu abrazy apostałaŭ, centralnaja vyjava «Spasa Usiedziaržyciela» ŭ siarebranaj ramie. Bakavyja častki ikanastasa chranałahična adnosicca da ramontu chrama ŭ 1860-ja hh., jak i siarebranyja šaty na abrazach.
U 2023 hodzie ŭ vyniku abśledavańnia stanu ikanastasa śpiecyjalisty Nacyjanalnaha mastackaha muzieja i supracoŭniki «Biełrestaŭracyi» vyjaŭvili tyja elemienty, jakija nieabchodna adnavić abo poŭnaściu zamianić. U vieraśni 2024 hodzie ŭsie try ikanastasy demantavali dla restaŭracyi.
Jak paviedamlaje telehram-kanał, užo tady chadzili čutki, što ikanastasy z restaŭracyi nie viarnucca, a zastanucca ŭ muziei. Ciapier hetyja čutki, vidać, kančatkova paćvierdzilisia: u bakavych niefach, u tak zvanych Iaanaŭskim i Śviata-Pakroŭskim prydziełach, na miescy starych ikanastasaŭ pastavili ŭ razy vyšejšyja i całkam pazałočanyja novyja ikanastasy ŭ styli ruskaha ŭzoračča.
Ruskaje ŭzoračča — heta praźmierna i biezhustoŭna pierahružany detalami mastacki styl, jaki byŭ charakterny tolki dla Maskoŭskaha carstva ŭ XVII stahodździ, a paśla adrodžany ŭ rasijskaj eklektycy, jakaja źviartałasia da svaich histaryčnych uzoraŭ. Ruskaje ŭzoračča absalutna čužarodnaje dla baročna-kłasicystyčnaha Śviata-Uśpienskaha sabora.
Zamiena ikanastasaŭ heta čarhovy etap pa radykalnaj rusifikacyi śviatyni. U 2009 hodzie pa błahasłavieńni Patryjaršaha Ekzarcha ŭsiaje Biełarusi Mitrapalita Minskaha i Słuckaha Fiłareta siem staradaŭnich abrazoŭ ź ikanastasa Uśpienskaha sabora byli pieradadzieny Žyrovickim manastyrom u Nacyjanalny mastacki muziej Respubliki Biełaruś.
Baročnyja abrazy byli zamienieny na sučasnyja, jakija vykananyja ŭ nibyta «staražytnaruskim styli» inakiniaj Anfisaj. Hetyja abrazy vybivalisia pa styli z baročnaha ikanastasa i baročnych ža interjeraŭ chrama.
Paśla ź ikanastasa prybrali i stary raźbiany dekor, zamianiŭšy jaho na inšy, bolš prosty.
Ciapier ža pazbylisia i ad samich ikanastasaŭ, choć hałoŭny ikanastas prapisany ŭ Dziaržaŭnym śpisie historyka-kulturnych kaštoŭnaściej jak častka dekaratyŭnaha azdableńnia sabora, jaki sam źjaŭlajecca častkaj architekturnaha ansamblu mižnarodnaha značeńnia.
Vierahodna, ikanastas paśla restaŭracyi ŭźjadnajecca sa svaimi abrazami, jakija byli pieradadzieny ŭ muziej raniej, staŭšy častkaj ekspazicyi. Ale ŭ samim sabory zamiest histaryčnaj aŭtentyki budzie tolki pazałočany «ruski śviet».
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆU Žyrovickim manastyry razabrali ikanastas, ź jakoha raniej vykinuli biełaruskija abrazy
Razbureńnie stereatypaŭ. Navukoŭcy vyśvietlili, što šedeŭr biełaruskaj skulptury pachodzić z krajniaha ŭschodu Biełarusi
Što chavajecca za paśpiachovym adnaŭleńniem Notr-Dama? Francyja viruje, i kab nam takija viravańni
U Budsłaŭskim kaściole raskryli nieviadomyja raniej rośpisy
U Budsłavie raźbirajuć unikalny ałtar ź iluzornaj pierśpiektyvaj, jakoj padmanvali hledača najvialikšyja dojlidy Ryma
Ciapier čytajuć
«Heta ryzykoŭna dla Biełarusi». Zialenski zajaviŭ, što Rasija raźmiaščaje abstalavańnie dla naviadzieńnia šachiedaŭ na dachach biełaruskich šmatpaviarchovikaŭ2121
«Heta ryzykoŭna dla Biełarusi». Zialenski zajaviŭ, što Rasija raźmiaščaje abstalavańnie dla naviadzieńnia šachiedaŭ na dachach biełaruskich šmatpaviarchovikaŭ21
«Hienierał Biada vylecieŭ praz bakavoje škło «Čajki». Małaviadomaja avaryja 1976 hoda, u jakoj zahinuli druhi čałaviek u BSSR i bajavy lotčyk-hienierał44
Kamientary