Smurod u stalicy. Što ŭ Minsku siońnia adbyvajecca ź jakaściu pavietra?
Siońnia z samaj ranicy ŭ Minsku možna nazirać ledź prykmietny smoh, a ŭ sacsietkach źjaŭlajucca skarhi na zabrudžanaść pavietra. «Dziŭny pach u centry, addalena pachnie haram, jak byccam vohniščy palać», — paviedamiła čytačka Onlíner. U čym pryčyna?
Prablemu z pavietram zaŭvažyła i aŭtarka telehram-kanała «Litoŭskaja pra žyllo»:
«Va ŭsim Minsku niadobra ź jakaściu pavietra. Prablemy vidavočnyja ranicaj. Mietearołahi tłumačać usio składanymi terminami. Ale pa fakcie — pažary ŭ akruzie, palać travu, nie chapaje vietru, kab usio vydźmuć z horada. Tak što siońnia na pytańnie, u jakim mikrarajonie pavietra lepšaje, adkazu niama».
U dokaz skazanamu jana prademanstravała infarmacyju ab jakaści pavietra z resursu accuweather.com:
Kamientaryj Biełhidramieta
- Pa dadzienych dziaržaŭnaj ustanovy «Respublikanski centr pa hidramietearałohii, kantroli radyjeaktyŭnaha zabrudžvańnia i manitorynhu navakolnaha asiarodździa» 10 sakavika 2025 hoda ŭ h. Minsku nazirajecca padvyšanaje ŭtrymańnie ŭ pavietry pyłu.
Zhodna z vynikami nazirańniaŭ na aŭtamatyčnych punktach manitorynhu atmaśfiernaha pavietra, pieravyšeńni ŭstanoŭlenych hihijeničnych narmatyvaŭ jakaści pavietra pa ćviordych čaścicach, frakcyi pamieram da 2,5 mkm (drobny pył) rehistravalisia try dni zapar: 7 i 8 sakavika — u 1,3 raza, 9 sakavika — u 1,4 raza.
Pa inšych zabrudžvalnych rečyvach pieravyšeńni hranična dapuščalnych kancentracyj nie adznačalisia.
Z pačatku sakavika ŭ Biełarusi pieravažaŭ antycykłaničny charaktar nadvorja, u suviazi z čym istotnych apadkaŭ u Minsku nie vypadała.
Suchoje zacišnaje nadvorje pryviało da pavieličeńnia kolkaści zavisłych čaścic u pavietry.
Ich raśsiejvańniu pieraškadžaje najaŭnaść tempieraturnaj inviersii, jakaja ŭstalavałasia ŭ pryziemnym płaście atmaśfiery.
Pry narmalnych atmaśfiernych umovach pavietra kala pavierchni ziamli ciaplejšaje, čym pavietra vyšej. U vypadku inviersii ciopłaje pavietra, jakoje znachodzicca nad chałodnym, dziejničaje jak viečka i spyniaje atmaśfiernaje źmiešvańnie.
Takim čynam adbyvajecca nazapašvańnie zabrudžvańniaŭ u nižnich płastach atmaśfiery.
Taksama varta ŭličyć, što Minsk, źjaŭlajučysia dastatkova bujnym horadam, u soniečnyja dni nahravajecca macniej, čym pryharadnyja rajony.
U vyniku roźnicy tempieratur stvarajecca cyrkulacyja, jakaja sadziejničaje pastupleńniu ŭ horad pavietra z uskrain, dzie raźmieščana šmat pramysłovych rajonaŭ.
Varta adznačyć, što ŭ viasnovy pieryjad štohod nazirajecca pavieličeńnie kancentracyj u pavietry ćviordych čaścic (niezaležna ad pamieru frakcyj) i čaściej za ŭsio fiksujecca bolšaja kolkaść pieravyšeńniaŭ hihijeničnych narmatyvaŭ.
Pryčynami rostu kancentracyj u pavietry ćviordych čaścic u hety pieryjad źjaŭlajucca nie tolki deficyt apadkaŭ i pył, uźniaty z učastkaŭ hleby, a taksama antrapahiennyja krynicy vykidaŭ ćviordych čaścic (spalvańnie paliva mabilnymi i stacyjanarnymi krynicami, industryjalnyja pracesy, ścirańnie darožnaha pałatna i znos šyn). Niemałuju rolu taksama ihraje pieranos dymoŭ pažaraŭ u pryrodnych ekasistemach.
U arhanizacyi taksama adznačyli, što ŭsim bujnym pramysłovym i aŭtatranspartnym pradpryjemstvam užo byli nakiravany papiaredžańni ab niespryjalnych mietearałahičnych umovach.
— Čakanyja ŭ bližejšyja sutki daždžy buduć sadziejničać palapšeńniu situacyi, — adznačajuć śpiecyjalisty.
Kamientaryj MNS
«U Minsku na dadzieny momant niama pažaraŭ, jakija mahli b paŭpłyvać na jakaść pavietra» , — udakładniła Onlíner aficyjny pradstaŭnik Minskaha haradskoha ŭpraŭleńnia MNS Volha Mielčanka.
A voś za miežami stalicy nazirajecca ŭsplosk pažaraŭ u ekasistemach.
Padrabiaźniej pra heta raspavioŭ pres-sakratar MNS Jaŭhien Baranoŭski:
— Pablizu Minska (Puchavicki, Smalavicki, Salihorski rajony) jość nievialikija płoščy ź niaznačnymi ŭzharańniami travy i kustoŭ. Naŭrad ci smurod adtul moža dajści da Minska.
U Salihorskim rajonie haryć tarfianik — adtul z-za mocnaha vietru moža danosicca pach.
Što tyčycca abstanoŭki z pažarami ŭ ekasistemach u cełym: za minułyja sutki likvidavany 18 lasnych pažaraŭ, 10 tarfianych pažaraŭ i 245 pažaraŭ travy i kustoŭ.
Ciapier fiksujecca dastatkova surjozny rost pažaraŭ u ekasistemie ŭ paraŭnańni z anałahičnym pieryjadam minułaha hoda. U pieršuju čarhu heta źviazana z suchim nadvorjem.
Jak praviła, 99,9%, a to i 100% pažaraŭ uźnikaje pa nieaściarožnaści samoha čałavieka. Ludzi nieakuratna abychodziacca z ahniom, abo vypalvajuć suchuju raślinnaść, abo bieskantrolna spalvajuć staruju listotu ŭ siabie na terytoryjach. U takoje nadvorje niezatušanaja cyhareta, vohnišča dla šašłyka mohuć stać pryčynaj uźniknieńnia pažaraŭ. Z ulikam taho, što nadvorje suchoje, a viecier mocny, ahoń raspaŭsiudžvajecca navat nie za ličanyja chviliny, a za ličanyja siekundy.
Samastojna čałavieku spravicca z hetym niemahčyma. Ludzi niedzie spačatku sprabujuć samastojna patušyć, ale razumiejuć, što nie spraŭlajucca, i vyklikajuć padraździaleńni MNS. Da hetaha času ŭžo albo dom, albo inšy budynak achopleny ahniom.
Kamientary