Pamierła samaja razumnaja małpa ŭ śviecie, jakaja viedała bolš za 300 słoŭ, hatavała i hulała ŭ Minecraft
Kanzi — banoba ź dziŭnymi moŭnymi zdolnaściami i talentam da navučańnia, pamior va ŭzroście 44 hadoŭ.

Hety prymat viedaŭ bolš za 300 słoŭ, umieŭ razmaŭlać praź simvały, razumieć anhlijskuju movu i navat hulać u videahulni. Kanzi nazyvali «hienijem siarod małpaŭ». Jaho intelekt byŭ supastaŭny ź intelektam dvuch—trochhadovaha dziciaci.
Jak paviedamlaje partał Live Science, Kanzi, samiec banoba, čyjo žyćcio stała mastom pamiž čałaviečym i žyviolnym śvietam, pamior u sakaviku. Jon žyŭ u navukova-daśledčym centry Great Ape Trust, štat Ajova, dzie staŭ lehiendaj dziakujučy svaim uražlivym kahnityŭnym zdolnaściam.
Kanzi naradziŭsia ŭ 1980 hodzie i z malenstva naziraŭ, jak navukoŭcy sprabujuć navučyć jaho pryjomnuju maci movie simvałaŭ. Ale zamiest jaje navučańnie zasvoiŭ jon sam — pryčym ź dziŭnaj lohkaściu. Na toj momant, kali navukoŭcy ŭśviadomili jaho zdolnaści, jon užo viedaŭ dziasiatki leksihram (simvałaŭ, što abaznačajuć słovy).
Ź ciaham času Kanzi vyvučyŭ bolš za 300 słoŭ, razumieŭ prostuju anhlijskuju havorku i navat stvaraŭ novyja kambinacyi simvałaŭ, farmujučy składanyja idei. U adnym z ekśpierymientaŭ jon pakazaŭ uzrovień razumieńnia movy, supastaŭny z dvuchhadovym dziciom.

Banoba, jaki hatavaŭ i hulaŭ u Minecraft
Ale intelekt Kanzi nie abmiažoŭvaŭsia movaj. Jon umieŭ stvarać i vykarystoŭvać kamiennyja pryłady, raspalvać ahoń i hatavać ježu — navyki, što hrajuć klučavuju rolu ŭ evalucyi čałavieka.
Paźniej daśledčyki navučyli jaho hulać u videahulni. Kanzi lohka avałodaŭ kłasičnym Pac-Man, a potym zdoleŭ pieramahčy finalnaha bosa ŭ videahulni Minecraft, što stała sapraŭdnaj niečakanaściu navat dla daśledčykaŭ.
18 sakavika supracoŭniki Ape Initiative znajšli Kanzi biez prykmiet žyćcia. U jaho dyjahnastavali chvarobu serca, ale dakładnaja pryčyna śmierci stanie viadomaja paśla praviadzieńnia ŭskryćcia. Kanzi było 44 hady.
Kamientary
Pra videahuļni i nie kažu navat...