Na mohiłkach pad Vaŭkavyskam cicha zhniła staražytnaja draŭlanaja carkva
Niedaloka ad Vaŭkavyska, pamiž vioskami Ličycy, Kałantai i Skuraty na miascovych mohiłkach zachavalisia ruiny draŭlanaj Trajeckaj carkvy, pabudavanaj nibyta ŭ 1642 hodzie. Heta ŭnikalny dla Biełarusi pomnik narodnaj architektury, jaki ciapier znachodzicca ŭ vielmi drennym stanie i patrabuje rašeńnia ab zachavańni, piša «Hrodzienskaja praŭda».
Spačatku carkva stajała na miescy sučasnaj Kryžaŭzdvižanskaj carkvy pamiž Ličycami i Kałantajami, pabudavanaj u 1871 hodzie. Niekatory čas staraja draŭlanaja i novaja kamiennaja cerkvy stajali pobač, simvalizujučy pierajemnaść pakaleńniaŭ. Staraja carkva była prychodskaj: u joj zachoŭvałasia Jevanhielle 1858 hoda, jakoje ŭ 1864 hodzie padaryła impieratryca Maryja Alaksandraŭna, a paźniej jaho pieranieśli ŭ novy chram.
U pačatku XX stahodździa draŭlanuju carkvu pieranieśli na mohiłki i vykarystoŭvali jak kaplicu. Ź ciaham času jana straciła svajo značeńnie, a paśla i samu formu. Siońnia ad jaje zastalisia tolki ruiny, jakija ŭsio roŭna zachoŭvajuć pamiać pra minułaje.
U lipieni hetaha hoda archieołahi Instytuta historyi NAN Biełarusi Leanid Kaladzinski i Natalla Pačobut padčas ekśpiedycyi ŭpieršyniu skłali płan draŭlanaj carkvy. Daŭžynia pabudovy — 15 mietraŭ, šyrynia — amal 10 mietraŭ. Atrymanaja infarmacyja vykarystoŭvajecca taksama dla vyvučeńnia staražytnych draŭlanych pabudoŭ na archieałahičnym pomniku Haradzišča Bierazaviec («Zamak Kmity») u Karelickim rajonie.
Niadaŭna ŭ Vaŭkavyski rajvykankam pastupiła prapanova nadać ruinam status historyka-kulturnaj kaštoŭnaści, kab zachavać unikalnuju spadčynu. Hety budynak nibyta starejšy za znakamity draŭlany lamus u Hrodnie, jaki ličycca samym starym draŭlanym budynkam u Biełarusi, na 127 hadoŭ.
Ale stan ruin vielmi drenny, i ŭklučać u Śpis historyka-kulturnaj spadčyny faktyčna ŭžo niama čaho — zastajecca tolki mahčymaść pieranieści asobnyja elemienty, naprykład, akno, u Muziej narodnaj architektury i pobytu.
«Źviazvalisia z Nacyjanalnaj akademijaj navuk, kab vyrašyć pytańnie z Muziejem narodnaj architektury i pobytu i prapanavać varyjant pieranosu carkvy tudy. Što dalej, pakul ciažka skazać. Carkva ŭ vielmi drennym stanie, i ŭklučyć jaje ŭ Śpis historyka-kulturnaj spadčyny nie ŭjaŭlajecca mahčymym, z taje pryčyny, što tam, pa sutnaści, uklučać asabliva ŭžo i niama čaho, na žal. Nakolki ja viedaju, historyki NAN, jakija tudy vyjazdžali, ubačyli, što pieranieści dla zachavanaści možna tolki akno jak uzor draŭlanaha dojlidstva», — raskazaŭ hałoŭny śpiecyjalist adździeła kultury Vaŭkavyskaha rajvykankama Siarhiej Urbanovič.
Dva novyja abjekty histaryčna-kulturnaj spadčyny ciapier pad achovaj dziaržavy
U Vilejcy «stracili» vałun, jaki ličyŭsia pomnikam pryrody respublikanskaha značeńnia
U naraŭlanskim pałacy Horvataŭ całkam hatovy novy dach. Ciapier budynak uratavany
U Navahrudku archieołahi znajšli ŭčastak padmurka XVIII stahodździa
Marki z rabotami Rubiensa i chatnija muziei. Biełaruskija entuzijasty źbirajuć niezvyčajnyja kalekcyi
Ciapier čytajuć
«Vyzvalali niemcaŭ ad fašyzmu, a sami zastavalisia ŭ tym ža dziarmie». Apublikavana treciaja častka ŭspaminaŭ Ryhora Biarozkina pra savieckija represii3434
Kamientary
Sučasnaść: kryž Jeŭfrasińni Połackaj skradzieny, našyja chramy pierabudavany , razburany albo zhnili