Historyja 10 10

Nashaniva.com

28.12.2025 / 16:41

U Šviecyi znajšli palavy dziońnik karala Karła XII. Tam jość i pra Biełaruś

U Šviecyi znajšli palavy dziońnik karala Karła XII, jaki vioŭsia im padčas Paŭnočnaj vajny pačatku XVIII stahodździa, jakaja išła ŭ tym liku i na biełaruskich ziemlach, paviedamiŭ na svajoj staroncy ŭ fejsbuku historyk Andrej Katlarčuk. Jon nazvaŭ hetu padzieju archiŭnaj siensacyjaj.

Pa słovach Katlarčuka, u hetym dziońniku siarod inšaha jość natatki šviedskaha karala pra Minsk, Hałoŭčyn, Mahiloŭ, a taksama pra pierachod hietmana kazackaj Ukrainy Ivana Maziepy na bok šviedaŭ.

268‑staronkavaja kniha z natatkami i malunkami, jakija Karł XII ułasnaručna rabiŭ u pachodach, była znojdziena ŭ biblijatecy Hioteborhskaha ŭniviersiteta, paviedamlajuć na sajcie ŭniviersiteta.

«Nichto nie viedaŭ, što jana isnuje», — kaža daśledčyca Antaanieta Hranbierh, jakaja znajšła knihu, kali šukała słavianskija rukapisy ŭ vialikim zbory Hvitfeldtska samlingen (Chvitfielckaja kalekcyja), jaki dahetul nie katałahizavany.

Natatki z knihi achoplivajuć pieryjad ad leta 1707 hoda da vosieni 1717 hoda. Akramia samoha karala, taksama tut rabili zapisy jahonyja pamočniki Karł Pipier i Samuel Okierchielm.

Hranbierh daviedałasia taksama, što ŭ Šviecyi zachoŭvajucca inšyja, raniej viadomyja kopii dziońnika, ale jany nie majuć ilustracyj, što ŭtrymlivajucca ŭ aryhinale.

Abiacajuć, što dziońnik chutka budzie dyhitalizavany i dastupny na staroncy biblijateki Hioteborhskaha ŭniviersiteta.

Čytajcie jašče

Kamientary10

Biełaruś

28.12.2025

Škada, što Katlarčuk ničoha nie znajšoŭ za stolki hadoŭ
Nastaŭnica

28.12.2025

Historyk , adznaka - “nieud.”
...

28.12.2025

Historyk , da nie, da BSSR vabšče ničaho nie było, adzin tolki miravoj akian

Ciapier čytajuć

Łukašenka zajaviŭ pra «raściažeńnie myšcaŭ śpiny» ŭ vyniku padzieńnia na chakiei4 4

Pa kryminalnaj spravie zatrymali maci i dačku Mironcavych. Dźvie asoby z hetaj siamji raniej užo siadzieli

Biełaruś sioleta była topavym rynkam zbytu dla mnohich rasijskich praduktaŭ. Što ŭ śpisie?1 1

U afrykanskaj dziaržavie Nihier źnikła vialikaja partyja ŭranu. Za hetym mohuć stajać Iran ci Rasija1 1

U Šviecyi znajšli palavy dziońnik karala Karła XII. Tam jość i pra Biełaruś9 9

«U mianie ŭ vačach byŭ žach pamieram z Atłantyku». Hurnievič raskazaŭ, jak «raźviedčyk» Pratasievič chadziŭ na redakcyjnaje zadańnie7 7

Što za chakieist źbiŭ Łukašenku prosta padčas hulni11 11

Alaksandr Łukašenka tak lasnuŭsia na lod na chakiei, što trybuny zamierli VIDEA115 115

U Biełarusi prypynili dziejańnie licenzii bujnoha miedycynskaha centra4 4

Ihar Tur: Bolš za ŭsio nie spadabałasia ŭ Hiermanii, u Hamburhu žachliva śmiardzić25 25

Alaksandr Łukašenka tak lasnuŭsia na lod na chakiei, što trybuny zamierli VIDEA115

Alaksandr Łukašenka tak lasnuŭsia na lod na chakiei, što trybuny zamierli VIDEA

Łukašenka zajaviŭ pra «raściažeńnie myšcaŭ śpiny» ŭ vyniku padzieńnia na chakiei4 4

«U mianie ŭ vačach byŭ žach pamieram z Atłantyku». Hurnievič raskazaŭ, jak «raźviedčyk» Pratasievič chadziŭ na redakcyjnaje zadańnie7 7

Što za chakieist źbiŭ Łukašenku prosta padčas hulni11 11

Pamierła francuzskaja aktrysa Brydžyt Bardo1 1

U Biełarusi prypynili dziejańnie licenzii bujnoha miedycynskaha centra4 4

U Biełarusi prypynili dziejańnie licenzii bujnoha miedycynskaha centra4

U centry Minska biehaŭ łoś4 4

U centry Minska biehaŭ łoś4

«Maładyja, nie pjuć — dobry prykład». Na fiermy ŭ Lidskim rajonie pryjechali pracavać mihranty z Efiopii12 12

«Maładyja, nie pjuć — dobry prykład». Na fiermy ŭ Lidskim rajonie pryjechali pracavać mihranty z Efiopii12

Ihar Tur: Bolš za ŭsio nie spadabałasia ŭ Hiermanii, u Hamburhu žachliva śmiardzić25 25

Ihar Tur: Bolš za ŭsio nie spadabałasia ŭ Hiermanii, u Hamburhu žachliva śmiardzić25

U bazu «horšych z najhoršych» złačyncaŭ ZŠA ŭnieśli dvuch hramadzian Biełarusi. Adna ź ich — žančyna1 1

U bazu «horšych z najhoršych» złačyncaŭ ZŠA ŭnieśli dvuch hramadzian Biełarusi. Adna ź ich — žančyna1

26‑hadovy Andrej pajechaŭ u Rasiju ŭ marski fłot. Ale trapiŭ na vajnu i zahinuŭ — maci kaža, spakusiŭsia vialikimi hrašyma21 21

26‑hadovy Andrej pajechaŭ u Rasiju ŭ marski fłot. Ale trapiŭ na vajnu i zahinuŭ — maci kaža, spakusiŭsia vialikimi hrašyma21

Ukrainski palitołah: Drony mohuć niečakana prylacieć i ŭ minski aeraport, i na naftapierapracoŭčyja zavody15 15

Ukrainski palitołah: Drony mohuć niečakana prylacieć i ŭ minski aeraport, i na naftapierapracoŭčyja zavody15

Navukoŭcy dakazali, što kožny pradukt ź nikacinam zabivaje serca — navamodnyja paŭčy i vejpy taksama

Navukoŭcy dakazali, što kožny pradukt ź nikacinam zabivaje serca — navamodnyja paŭčy i vejpy taksama

Voś jak pracujuć novyja mabilnyja kamiery na darohach Minščyny2 2

Voś jak pracujuć novyja mabilnyja kamiery na darohach Minščyny2

Pavieł Sieviaryniec sustreŭsia z žonkaj i synam paśla 5 hadoŭ za kratami8 8

Pavieł Sieviaryniec sustreŭsia z žonkaj i synam paśla 5 hadoŭ za kratami8

«Razmaŭlaŭ uvieś čas pa-biełarusku». Pavieł Sieviaryniec zapisaŭ svoj pieršy zvarot paśla vyzvaleńnia27 27

«Razmaŭlaŭ uvieś čas pa-biełarusku». Pavieł Sieviaryniec zapisaŭ svoj pieršy zvarot paśla vyzvaleńnia27

Paźniak: Amal nie sumniavajusia, što Miełkaziorava atrucili vorahi Biełarusi i vorahi čałaviectva127 127

Paźniak: Amal nie sumniavajusia, što Miełkaziorava atrucili vorahi Biełarusi i vorahi čałaviectva127

Pjanyja rasijskija vajskoŭcy žorstka raspravilisia ź siamjoj z Pakroŭska, jakaja čakała «vyzvaleńnia» ad Ukrainy23 23

Pjanyja rasijskija vajskoŭcy žorstka raspravilisia ź siamjoj z Pakroŭska, jakaja čakała «vyzvaleńnia» ad Ukrainy23

«Pa-biełarusku «Słana» Filipienki nabyvali bolš achvotna, čym pa-rusku». Jakija knihi siońnia ŭ topie? Intervju z kiraŭnicaj vydaviectva Gutenberg Publisher5 5

«Pa-biełarusku «Słana» Filipienki nabyvali bolš achvotna, čym pa-rusku». Jakija knihi siońnia ŭ topie? Intervju z kiraŭnicaj vydaviectva Gutenberg Publisher5

Dziaržaŭny znak jakaści prysvoili tolki adnoj ź dźviuch biełaruskich zhuščonak. Dyk Hłybokaje ci Rahačoŭ?16 16

Dziaržaŭny znak jakaści prysvoili tolki adnoj ź dźviuch biełaruskich zhuščonak. Dyk Hłybokaje ci Rahačoŭ?16

U Słucku pradajuć pa akcyi karystany čyrvona-zialony chaładzilnik12 12

U Słucku pradajuć pa akcyi karystany čyrvona-zialony chaładzilnik12

Minabarony Rasii: Kupiansk pad našym kantrolem. Z-błohiery: Bajcy ŭ akružeńni10 10

Minabarony Rasii: Kupiansk pad našym kantrolem. Z-błohiery: Bajcy ŭ akružeńni10

Śpiavačka Valeryja pryznałasia, što ŭ 47 hadoŭ zaciažaryła ad Pryhožyna11 11

Śpiavačka Valeryja pryznałasia, što ŭ 47 hadoŭ zaciažaryła ad Pryhožyna11

Vitaŭtas Łandśbierhis, abo Chto nie baicca stać lidaram u pierałomny čas23 23

Vitaŭtas Łandśbierhis, abo Chto nie baicca stać lidaram u pierałomny čas23

Kačanava: Minsk — adzin z samych kamfortnych haradoŭ u śviecie, tut usio harmanična17 17

Kačanava: Minsk — adzin z samych kamfortnych haradoŭ u śviecie, tut usio harmanična17

Usie naviny →

Ciapier čytajuć

Łukašenka zajaviŭ pra «raściažeńnie myšcaŭ śpiny» ŭ vyniku padzieńnia na chakiei4

Pa kryminalnaj spravie zatrymali maci i dačku Mironcavych. Dźvie asoby z hetaj siamji raniej užo siadzieli

Biełaruś sioleta była topavym rynkam zbytu dla mnohich rasijskich praduktaŭ. Što ŭ śpisie?1

U afrykanskaj dziaržavie Nihier źnikła vialikaja partyja ŭranu. Za hetym mohuć stajać Iran ci Rasija1

U Šviecyi znajšli palavy dziońnik karala Karła XII. Tam jość i pra Biełaruś9

«U mianie ŭ vačach byŭ žach pamieram z Atłantyku». Hurnievič raskazaŭ, jak «raźviedčyk» Pratasievič chadziŭ na redakcyjnaje zadańnie7

Što za chakieist źbiŭ Łukašenku prosta padčas hulni11

Alaksandr Łukašenka tak lasnuŭsia na lod na chakiei, što trybuny zamierli VIDEA115

U Biełarusi prypynili dziejańnie licenzii bujnoha miedycynskaha centra4

Ihar Tur: Bolš za ŭsio nie spadabałasia ŭ Hiermanii, u Hamburhu žachliva śmiardzić25

Apošnija naviny

Na Sicylii pračnuŭsia vułkan Etna

Mužčyna zabraŭ u znajomaha kartku i 20 raz schadziŭ ź joj u kramu

Pamierła francuzskaja aktrysa Brydžyt Bardo1

U Babrujsku žančyna zalezła ŭ dom da staroha susieda i abčyściła jaho chaładzilnik

Ci budzie śnieh i maroz? Jakoha nadvorja čakać u navahodniuju noč

U Biełarusi prypynili dziejańnie licenzii bujnoha miedycynskaha centra4

Nočču ŭkrainskija bieśpiłotniki nanieśli ŭdar pa naftapierapracoŭčym zavodzie ŭ Syzrani

U centry Minska biehaŭ łoś4

«Maładyja, nie pjuć — dobry prykład». Na fiermy ŭ Lidskim rajonie pryjechali pracavać mihranty z Efiopii12

Viačorka pra vyniki hoda: My palepšyli adnosiny z Ukrainaj, viarnułasia ŭvaha da Biełarusi6

Ihar Tur: Bolš za ŭsio nie spadabałasia ŭ Hiermanii, u Hamburhu žachliva śmiardzić25

U bazu «horšych z najhoršych» złačyncaŭ ZŠA ŭnieśli dvuch hramadzian Biełarusi. Adna ź ich — žančyna1

Litesound trapiŭ u supierfinał konkursa talentaŭ u Litvie1

26‑hadovy Andrej pajechaŭ u Rasiju ŭ marski fłot. Ale trapiŭ na vajnu i zahinuŭ — maci kaža, spakusiŭsia vialikimi hrašyma21

Ukrainski palitołah: Drony mohuć niečakana prylacieć i ŭ minski aeraport, i na naftapierapracoŭčyja zavody15

Jakija zarobki atrymlivajuć u biełaruskaj avijacyi

Raskazvajem pra miły instrumient, jaki dapamoža pierajści sa staroha hodu ŭ novy — jon jość pa-biełarusku1

Sustreču Zialenskaha i Trampa pieranieśli na niekalki hadzin raniej3

Navukoŭcy dakazali, što kožny pradukt ź nikacinam zabivaje serca — navamodnyja paŭčy i vejpy taksama

Mancior ź Biełarusi staŭ «Leninym» i pabudavaŭ karjeru ŭ kibiersporcie va Ukrainie

Što budzie z domam u Homieli, dzie vybuchnuŭ haz i zahinuła žančyna pad abłomkami?3

Voś jak pracujuć novyja mabilnyja kamiery na darohach Minščyny2

Cichanoŭskaja pra Babaryku i Kaleśnikavu: Nie baču prablemy, kali jany buduć raźvivać svaju partyju20

Va Ukrainie jašče adna hučnaja karupcyjnaja sprava. Siarod padazravanych — deputaty «Słuhi naroda»6

280 parušeńniaŭ! DAI złaviła vielmi niedyscyplinavanaha kiroŭcu3

Dziaržaŭny znak jakaści prysvoili tolki adnoj ź dźviuch biełaruskich zhuščonak. Dyk Hłybokaje ci Rahačoŭ?16

U Pinsku piensijanierka pravaliłasia na svaim aŭto ŭ jamu darožnikaŭ. Jaje jašče i aštrafavali6

Dyrektara filijała «Homsielmaša» ŭ Arhiencinie šukajuć pa abjavie i prapanujuć zarpłatu zvarščyka ŭ Minsku4

U Słucku pradajuć pa akcyi karystany čyrvona-zialony chaładzilnik12

U Kazachstanie za hod zaviali 709 kryminalnych spraŭ na hramadzian, jakija zavierbavalisia vajavać za Rasiju1

Straty aeraportaŭ Litvy ad biełaruskich mieteazondaŭ pieravysili 800 tysiač jeŭra1

Minabarony Rasii: Kupiansk pad našym kantrolem. Z-błohiery: Bajcy ŭ akružeńni10

Śpiavačka Valeryja pryznałasia, što ŭ 47 hadoŭ zaciažaryła ad Pryhožyna11

Vitaŭtas Łandśbierhis, abo Chto nie baicca stać lidaram u pierałomny čas23

Samaje čytanaje

Alaksandr Łukašenka tak lasnuŭsia na lod na chakiei, što trybuny zamierli VIDEA

Ihar Tur: Bolš za ŭsio nie spadabałasia ŭ Hiermanii, u Hamburhu žachliva śmiardzić

Va Ukrainie jašče adna hučnaja karupcyjnaja sprava. Siarod padazravanych — deputaty «Słuhi naroda»

Pavieł Sieviaryniec sustreŭsia z žonkaj i synam paśla 5 hadoŭ za kratami

«Razmaŭlaŭ uvieś čas pa-biełarusku». Pavieł Sieviaryniec zapisaŭ svoj pieršy zvarot paśla vyzvaleńnia

Paźniak: Amal nie sumniavajusia, što Miełkaziorava atrucili vorahi Biełarusi i vorahi čałaviectva

Pjanyja rasijskija vajskoŭcy žorstka raspravilisia ź siamjoj z Pakroŭska, jakaja čakała «vyzvaleńnia» ad Ukrainy

Dziaržaŭny znak jakaści prysvoili tolki adnoj ź dźviuch biełaruskich zhuščonak. Dyk Hłybokaje ci Rahačoŭ?

bolš čytanych navin

Samaje łajkanaje

«Razmaŭlaŭ uvieś čas pa-biełarusku». Pavieł Sieviaryniec zapisaŭ svoj pieršy zvarot paśla vyzvaleńnia

«Heta i jość tvaja radzima». 13 pravił žyćcia ŭ emihracyi ad Julii Čarniaŭskaj

Aleś Bialacki nazvaŭ, chto dla jaho maralny aŭtarytet

Siamja Daškievičaŭ uźjadnałasia ŭ Vilni FOTAFAKT

«Chaču ŭziać intervju» — «Nie» — «Davajcie ja vas sfatahrafuju» — «Nie». Bialacki raskazaŭ pra sustreču ŭ kałonii z Pratasievičam

«Mara ŭ nas adna — kab jon skanaŭ». Zialenski sardečna pavinšavaŭ z Rastvom

U Maskvie siońnia nočču ŭzarvali palicejskich, jakija katavali ŭkrainskich pałonnych — krynicy

Jarasłaŭ Ramančuk daje prahnoz, kali skončycca vajna. I raskazvaje, čym ciapier zajmajecca i jak jaho šakavali zajavy Babaryki

bolš łajkanych navin

Alaksandr Łukašenka tak lasnuŭsia na lod na chakiei, što trybuny zamierli VIDEA115

Alaksandr Łukašenka tak lasnuŭsia na lod na chakiei, što trybuny zamierli VIDEA

Hałoŭnaje

Łukašenka zajaviŭ pra «raściažeńnie myšcaŭ śpiny» ŭ vyniku padzieńnia na chakiei4 4

Pa kryminalnaj spravie zatrymali maci i dačku Mironcavych. Dźvie asoby z hetaj siamji raniej užo siadzieli

Na aŭkcyjonie za rekordnuju sumu pradali parvanuju futbołku Maradony

Biełaruś sioleta była topavym rynkam zbytu dla mnohich rasijskich praduktaŭ. Što ŭ śpisie?1 1

Pucinu paviedamili pra zachop Hulajpola3 3

Pucinu paviedamili pra zachop Hulajpola3

Mindziča — fihuranta hučnaj karupcyjnaj spravy va Ukrainie i paplečnika Zialenskaha — znajšli ŭ Izraili. Što jon skazaŭ?1 1

Mindziča — fihuranta hučnaj karupcyjnaj spravy va Ukrainie i paplečnika Zialenskaha — znajšli ŭ Izraili. Što jon skazaŭ?1

Balet pra Marka Šahała pastaviać u Vialikim teatry

Balet pra Marka Šahała pastaviać u Vialikim teatry

Puciła i Biaspałaŭ źnialisia ŭ novym klipie «Daj darohu!»13 13

Puciła i Biaspałaŭ źnialisia ŭ novym klipie «Daj darohu!»13

Pavieł Sieviaryniec sustreŭsia z žonkaj i synam paśla 5 hadoŭ za kratami8 8

Pavieł Sieviaryniec sustreŭsia z žonkaj i synam paśla 5 hadoŭ za kratami8

«Razmaŭlaŭ uvieś čas pa-biełarusku». Pavieł Sieviaryniec zapisaŭ svoj pieršy zvarot paśla vyzvaleńnia27 27

«Razmaŭlaŭ uvieś čas pa-biełarusku». Pavieł Sieviaryniec zapisaŭ svoj pieršy zvarot paśla vyzvaleńnia27

Paźniak: Amal nie sumniavajusia, što Miełkaziorava atrucili vorahi Biełarusi i vorahi čałaviectva127 127

Paźniak: Amal nie sumniavajusia, što Miełkaziorava atrucili vorahi Biełarusi i vorahi čałaviectva127

Pjanyja rasijskija vajskoŭcy žorstka raspravilisia ź siamjoj z Pakroŭska, jakaja čakała «vyzvaleńnia» ad Ukrainy23 23

Pjanyja rasijskija vajskoŭcy žorstka raspravilisia ź siamjoj z Pakroŭska, jakaja čakała «vyzvaleńnia» ad Ukrainy23

Zialenski nazvaŭ «čyrvonyja linii» Ukrainy ŭ mirnych pieramovach6 6

Zialenski nazvaŭ «čyrvonyja linii» Ukrainy ŭ mirnych pieramovach6

«Pa-biełarusku «Słana» Filipienki nabyvali bolš achvotna, čym pa-rusku». Jakija knihi siońnia ŭ topie? Intervju z kiraŭnicaj vydaviectva Gutenberg Publisher5 5

«Pa-biełarusku «Słana» Filipienki nabyvali bolš achvotna, čym pa-rusku». Jakija knihi siońnia ŭ topie? Intervju z kiraŭnicaj vydaviectva Gutenberg Publisher5

«Dačka» EPAM Systems uvajšła ŭ top-10 najbujniejšych biznesaŭ Hruzii

«Dačka» EPAM Systems uvajšła ŭ top-10 najbujniejšych biznesaŭ Hruzii

Šachied trapiŭ u šmatpaviarchovik Kijeva. Jašče adzin — u prypynak hramadskaha transpartu ŭ vobłaści VIDEA1 1

Šachied trapiŭ u šmatpaviarchovik Kijeva. Jašče adzin — u prypynak hramadskaha transpartu ŭ vobłaści VIDEA1

Usie naviny →

Zaŭvaha:

Hramatyčnaja pamyłka

Nie toje słova užyta

Niama takoha słova

Niedakładny fakt

Zakryć Paviedamić