Адкіды беларускага хімічнага камбіната ўтрымліваюць канцэнтрацыю рэдказёмаў, супастаўную з радовішчамі ва Украіне
Свет загаварыў пра рэдказямельныя металы, а беларускія навукоўцы з Акадэміі навук цягам дзесяцігоддзяў спрабавалі звярнуць увагу ўладаў на тое, што ёсць «жывое золата», якое ляжыць на паверхні і патрабуе мінімальнага ўдзелу геолагаў для яго здабычы і перапрацоўкі. Навуковец Сяргей Бесараб патлумачыў «Радыё Свабода», што такое рэдказямельныя металы, навошта яны Дональду Трампу, колькі такіх карысных выкапняў у Беларусі і ці можна на гэтым зарабіць.
Што такое рэдказямельныя металы
— Рэдказямельныя элементы — гэта далёка не самыя рэдкія ў прыродзе элементы. Хоць шмат каму можа здацца менавіта так, бо сусветныя СМІ прадстаўляюць гэтую сітуацыю зараз. Рэдказёмы — гэта прыкладна паўтара дзясятка так званых лантаноідаў, блізкіх па хімічных уласцівасцях элементаў адной групы. І гэтыя лантаноіды сустракаюцца вельмі часта на Зямлі.
Больш за тое, калі глядзець на абсалютную іх колькасць (у геалогіі гэта вызначаецца т. зв. кларкам — колькасцю грамаў элемента на тону зямной кары), то атрымаецца, што, напрыклад, таго ж цэрыю на Зямлі больш, чым медзі. Неадыму столькі ж, колькі цынку, лантану больш, чым свінцу. А, напрыклад, самарыю больш, чым малібдэну, які калісьці выкарыстоўваўся ў «лямпачках Ільіча».
Навошта Трампу рэдказямельныя металы
— У 2020 годзе, яшчэ да пачатку вайны ва Украіне, геалагічная служба ЗША апублікавала дакумент, у якім пералічыла крытычна важныя для нацыянальнай бяспекі сыравінныя рэсурсы. І вось у гэты спіс трапілі амаль усе лантаноіды з пазнакай — 100% імпарт.
Паводле даных той жа геалагічнай службы ЗША, найбуйнейшы вытворца рэдказёмаў — гэта Кітай, каля 70% сусветнай вытворчасці. Найбуйнейшыя запасы — у Кітаі, В’етнаме і Бразіліі. Таму не дзіва, што Трамп вырашыў узяць гэтае пытанне пад кантроль яшчэ ў свой першы тэрмін.
А што ў Беларусі
— У Беларусі яшчэ ў сярэдзіне мінулага стагоддзя знайшлі некалькі радовішчаў рэдказямельных элементаў. Гэта дыябазавае радовішча ў Жыткавіцкім раёне, дзе былі выяўленыя сляды ітрыю і тэрбію, а таксама Гомельска-Добрушскі магматычны вузел, дзе знойдзеныя сляды тулію. Аднак запасы прызналі нязначнымі і немэтазгоднымі для камерцыйнай здабычы.
У той жа час адкіды Гомельскага хімічнага камбіната ўтрымліваюць канцэнтрацыю рэдказёмаў, супастаўную з радовішчамі ва Украіне. Але ўлады не лічылі патрэбным укладаць сродкі ў даследаванні, якія маглі б не толькі прынесці прыбытак, але і палепшыць экалагічную сітуацыю.
Цяпер, калі рэдказямельныя металы сталі палітычнай тэмай, пытанне ізноў узнялі. Але пакуль няма спецыялістаў, здольных прапанаваць і данесці да ўладаў, што Беларусь можа зарабляць, перапрацоўваючы адкіды, а не капаючы нетры.
«Рэдказямельныя металы, нафта, і ўсё, што зможам атрымаць»: Трамп заявіў, што яшчэ хоча замест «укладзеных ва Украіну грошай»
У ЗША заявілі, што пакуль не ўзгаднілі здзелку з Украінай па прыродных рэсурсах. А Зяленскі задаволены
У Вялікабрытаніі навучыліся амаль цалкам аднаўляць літый і графіт з выкарыстаных батарэй электрамабіляў
У Нарвегіі знайшлі найбуйнейшае ў Еўропе радовішча рэдказямельных металаў. Гэта можа зменшыць залежнасць ад Кітая
Цяпер чытаюць
Над шэрым кардыналам Нацбанка згусціліся хмары? Затрымалі яго сябра, былога выканаўчага дырэктара Банка развіцця2
Каментары
одна из причин, почему я не в Пассат ;