Бобі Каладэ (Bobby Kolade) ператварае старое адзенне ў новыя калекцыі. Яго брэнд Buzigahill — гэта не проста мода, а выклік спажывецкай культуры. Ён прыняў прынцыповае рашэнне выкарыстоўваць толькі адзенне сэканд-хэнд.
Паводле ацэнак, ва ўсім свеце штогод прадаецца ад 80 да 150 мільярдаў адзінак адзення. Палічыце самі, колькі футболак, піжам, кашуль, пінжакоў і пар шкарпэтак вы самі купляеце штогод. Прычым з ростам заможнасці краін Трэцяга свету спажыванне адзення і вопраткі працягвае расці. Як піша Spiegel.de, паводле прагнозу кансалтынгавай кампаніі McKinsey, спажыванне тканін тэкстыльнай прамысловасцю ў найбліжэйшыя пяць гадоў вырасце прыкладна на 63% — да 102 мільёнаў тон на год.
Міжнародны кансультатыўны камітэт па пытаннях бавоўны (International Cotton Advisory Committee) падлічыў: для вытворчасці аднаго кілаграма тэкстылю ў сярэднім патрабуецца больш за 9000 літраў вады.
Толькі на бавоўну, неабходную для адной пары джынсаў вагой 800 грамаў, спатрэбіцца каля 7000 літраў, а на звычайную футболку (150 грамаў) — прыкладна 1350 літраў. Разам гэта больш як пяцьдзясят запоўненых ваннаў — і гэта без уліку вады, што расходуецца на пашыў, апрацоўку тканіны і транспартавання.
Усё гэта — толькі для таго, каб у выніку адзенне апынулася на тэкстыльных звалках: частку спальваюць, яшчэ больш пагаршаючы стан атмасферы, а астатняе спакоўваюць у вялізныя цюкі і адпраўляюць за мяжу — у краіны, дзе гэта становіцца праблемай для мясцовага насельніцтва. Напрыклад, у Уганду, куды, паводле звестак брытанскай няўрадавай арганізацыі WasteAid, штогод трапляе больш за 90 000 тон ужыванага адзення.
Замест fast fashion — second hand
Большасць старога адзення, што трапляе ў краіны Глабальнага Поўдня, паходзіць з кантэйнераў для збору адзення ў Еўрапейскім саюзе. У сярэднім адзін еўрапеец штогод выкідвае каля 11 кілаграмаў адзення — год-два паходзіць і выкідвае. Найбуйнейшымі экспарцёрамі сэканд-хэнду ў межах ЕС сталі Германія, Нідэрланды, Польшча і Італія.
Бобі Каладэ (Bobby Kolade), дызайнер з Уганды, перакананы, што свету сёння патрэбныя не новыя калекцыі, а спосабы справіцца з наступствамі масавага спажывання. Як і многія іншыя маладыя мадэльеры, ён прыняў прынцыповае рашэнне не выкарыстоўваць новых тканін у сваёй марцы. Аднак, у адрозненне ад тых, хто працуе з рэшткамі буйных модных брэндаў (deadstock), Каладэ выкарыстоўвае тое, што ў Угандзе называюць «мівумба» — ужыванае адзенне, імпартаванае з краін Глабальнай Поўначы.
Свае матэрыялы ён збірае на рынку Owino у цэнтры Кампалы. Сярод купаў сэканд-хэнду дызайнер разам з камандай знаходзіць сапраўдныя скарбы. Акрамя тканіны для сваіх калекцый, ён выкарыстоўвае і старыя гадзіннікі, з якіх потым вырабляе ўпрыгажэнні.
Аднак галоўны прадукт ягонай маркі Buzigahill, заснаванай у 2022 годзе, — менавіта адзенне. Тое, што заходняе грамадства лічыць смеццем, Каладэ ператварае ў форму пратэсту супраць fast fashion.
Кожны ягоны выраб атрымлівае спецыяльны «пашпарт», дзе пазначана паходжанне матэрыялаў, іх склад і год стварэння рэчы. Калі еўрапейскія брэнды падаюць такую практыку як элемент празрыстасці, каб прыцягнуць спажыўцоў, то Каладэ робіць гэта таму, што верыць у важнасць сумленнасці і адкрытасці.
На Берлінскім тыдні моды дызайнер прэзентаваў калекцыю, у якой спартыўны стыль пераплятаецца з класікай: джынсы дапоўнены эластычным поясам, а штаны атрымліваюць абшлагі, як у трэніровачных мадэлях.
Ён выкарыстоўвае біяраскладальныя матэрыялы на аснове крухмалу і жэлаціну, каб надаць форму верхняй частцы адзення, вяжа сукенкі-сеткі з махры старых футболак.
«Мы робім усё самі. Кожная рэч унікальная, бо кожны матэрыял, знойдзены на рынку Owino, існуе толькі ў адным асобніку. Нават калі крой у максі-сукенкі з шасці кашуляў паўтараецца, вынік ніколі не бывае аднолькавы», — адзначае дызайнер.
Дапамога развіццю з выкарыстаннем іголкі і ніткі
Бобі Каладэ ўжо выпусціў адзінаццаць калекцый пад назвай «Return to Sender» («Вяртанне адрасату»). Гэты слоган мае падвойны сэнс. З аднаго боку, ён адсылае да хвалі вяртанняў інтэрнэт-закупаў у краінах накшталт Германіі, дзе амаль палова набытага адзення вяртаецца прадаўцам.
З другога — гэта іранічны каментар да з’явы, якую крытыкі называюць «смеццевым каланіялізмам»: калі краіны Глабальнага Поўначы пераносяць праблему адкідаў на Глабальны Поўдзень.
Улады Уганды ўжо спрабавалі абмежаваць або цалкам забараніць імпарт сэканд-хэнду — і ў 2016, і ў 2023 годзе. Але залежнасць ад гэтай галіны занадта вялікая: яна забяспечвае працоўныя месцы, прыносіць падатковыя паступленні і корміць дзясяткі тысяч людзей.
Эксперты сцвярджаюць: хоць імпарт ужыванага адзення сапраўды шкодзіць развіццю мясцовай прамысловасці, яго забарона, хутчэй за ўсё, толькі адкрые рынак для таннай прадукцыі з Кітая.
Паводле Каладэ, жыццё старога адзення не павінна заканчвацца на перапродажы. Ён хоча, каб людзі, якія працуюць у гэтай галіне, мелі не проста выпадковую працу, а сапраўдную магчымасць развівацца і ствараць новае.
Таму яго марка, дзе цяпер працуе 35 чалавек, — гэта месца для тых, хто хоча мець годную і змястоўную ролю ў сусветным гандлі старым адзеннем.
Як кажа сам дызайнер: «Гэта выбар нас усіх — не заставацца ўвесь час на самым нізе ланцуга сэканд-хэнду».
Цяпер чытаюць
Хрыста Грозеў: ад рамантыка-радыёаматара да чалавека, які выкрыў самыя змрочныя таямніцы ГРУ і ФСБ. Як яго вербавала спецслужба Люксембурга і як ён вымушаны хавацца цяпер
Каментары
----
Не бачу вопраткі ні на адныым фотаздымку.
Дзе той "галоўны прадукт"?!
ухвальны падыход