Ірыс ван Хэрпен, адна з самых незвычайных дызайнерак XXI стагоддзя, ператварыла моду ў спляценне навукі, мастацтва і архітэктуры. Яе ўборы насіла Лэдзі Гага і Б'ёнсе.

Нарадзіўшыся ў 1984 годзе ў малым нідэрландскім горадзе Вейзе, Ірыс з дзяцінства спалучала дзве зусім розныя прасторы — прыродную стыхію вакол і прагу да выяўлення нябачнага. Яна скончыла вядомую галандскую акадэмію мастацтваў ArtEZ. І ў 23 гады заснавала ўласны брэнд і правяла першы паказ на Тыдні моды ў Амстэрдаме.

«Калі я толькі пачынала, уся мая ўвага была засяроджана на ручной працы і рамястве — я нават не выкарыстоўвала швейную машыну. Цяпер мой творчы працэс стаў значна больш калабарацыйным: я ўзаемадзейнічаю з архітэктарамі, навукоўцамі і інжынерамі, каб ствараць адзенне, у якім спалучаюцца эксперыментальныя тэхналогіі і традыцыйнае майстэрства. Такое міждысцыплінарнае даследаванне нараджае пастаянны дыялог, новыя веды і выклікі», — гаворыць мадэльер.
Ірыс адна з першых у гісторыі высокай моды пачала выкарыстоўваць 3D-друк, лазерную рэзку, біяматэрыялы і алгарытмы, каб стварыць адзенне, што нагадвае жывое.

«Калі я працую з 3D-друкам, я сапраўды стараюся кінуць выклік як матэрыялу, так і машыне. Мы рабілі тэкстуры і матэрыялы, якія нам раілі не рабіць або казалі, што гэта не атрымаецца. Менавіта таму такая тэхналогія мне цікавая: калі б я не пашырала яе межы, я б не змагла стварыць тое, што немагчыма зрабіць уручную», — дзеліцца куцюр'е.

Сукенкі з яе калекцый нярэдка немагчыма насіць у звыклым сэнсе — яны занадта крохкія, складаныя, яны — арт-аб’екты. Але менавіта гэта і з’яўляецца сутнасцю яе працы. Куцюр'е не хоча апранаць жанчын — яна хоча паказаць энергію, што зыходзіць з іх руху, думкі, існавання.

«Калі я ствараю адзенне, я стараюся рассунуць межы — ці, дакладней, наша ўспрыманне гэтых межаў, якія мы самі сабе вызначаем. Рэальнасць — гэта ўсё, і сны — гэта тое ж самае: усё залежыць ад таго, дзе менавіта ты праводзіш мяжу паміж імі. І як мне падаецца, гэтая мяжа для мяне можа быць зусім не такой, як для кагосьці іншага», — гаворыць Ірыс.
Ван Хэрпен захапляецца прыродай, але не як эстэтычным аб’ектам, а як сістэмай. Яе вабіць тое, што адбываецца ўнутры: рост, разбурэнне, вібрацыі. Менавіта гэта робіць яе працы адначасова складанымі і глыбока арганічнымі.
Яе сукенкі паўтараюць то пералівы медуз у моры, то ўзмах крылаў матылька.
Ірыс стварала сцэнічныя касцюмы для балета, оперы, а таксама супрацоўнічала з такімі зоркамі, як Кейт Бланшэт, Лэдзі Гага, Цільда Суінтан, Кара Дэлевінь, Скарлет Ёхансан, Б’ёрк, Граймс і іншымі. Яе працы трапілі ў Музей сучаснага мастацтва ў Нью-Ёрку, Музей Вікторыі і Альберта ў Лондане, Музей дызайну ў Хельсінкі.

Ван Хэрпен — дызайнерка, якая не вызначае тэндэнцыі ў модзе, а пераасэнсоўвае, што такое мода ўвогуле. Яе цікавіць не выраб, а вопыт; не форма, а сэнс. Яна стварае не рэчы, а прасторы — тонкія, вібруючыя, сэнсарныя.
«Вельмі вялікая частка моды — гэта мары, стварэнне ідэнтычнасці і стварэнне гісторыі для кагосьці і з кімсьці. Я шыю сукенкі для жаночага цела, і бачу ў гэтым сваю музу. Гэта адпраўны пункт; гэта як маё палатно. У залежнасці ад адзення я магу асвятліць розныя элементы сілуэта», — дзеліцца ван Хэрпен.

Каментары