Sioletnim łaŭreatam Pryckieraŭskaj premii staŭ 69-hadovy kitajski architektar Lu Cziakuń. Žury adznačyła jaho jak adnaho z samych cikavych sučasnych majstroŭ, čyja praca harmanična spałučaje tradycyi i sučasnyja vykliki.
«U śviecie, dzie architektura sutykajecca z chutkimi sacyjalnymi i ekałahičnymi źmienami, Lu Cziakuń znachodzić pierakanaŭčyja adkazy. Jaho prajekty prasłaŭlajuć paŭsiadzionnaje žyćcio ludziej, ich hramadskuju i duchoŭnuju identyčnaść», — adznačyli ŭ Pryckieraŭskim kamitecie.
Šlach ad Čendu da suśvietnaha pryznańnia
Cziakuń naradziŭsia ŭ Čendu i pravioŭ dziacinstva ŭ chryścijanskim špitali, dzie pracavała jaho maci. Sam architektar kaža, što hety dośvied sfarmavaŭ u im «pryrodžanuju relihijnuju ciarpimaść».
Vyšejšuju adukacyju jon atrymaŭ u Čuncynskim univiersitecie, paśla čaho zasnavaŭ ułasnaje architekturnaje biuro Jiakun Architects. Za 40 hadoŭ jaho studyja realizavała bolš za 30 prajektaŭ pa ŭsim Kitai — ad hramadskich prastoraŭ da akademičnych i kulturnych ustanoŭ.
Adzin z samych viadomych jaho prajektaŭ — West Village u Čendu, piacipaviarchovy kompleks, što zajmaje ceły kvartał i stvaraje kantrast z šeraham typovych šmatpaviarchovak vakoł. Heta svojeasablivy horad u horadzie, dzie abjadnany kulturnyja, spartyŭnyja, rekreacyjnyja i dziełavyja prastory.
Architektura, jakaja natchniaje i abjadnoŭvaje
Cziakuń spałučaje historyju i sučasnaść, ukaraniajučy elemienty kłasičnaj kitajskaj architektury ŭ novyja budynki. Naprykład, Muziej impieratarskaj cehły ŭ Sučžou paŭtaraje tradycyjnyja kitajskija paviljony, a Łancujski paviljon u Čendu natchniony architekturnymi formami, jakija majuć šmattysiačahadovuju historyju.
Cziakuń nadaje asablivuju ŭvahu adnosinam pamiž čałaviekam i pryrodaj. Naprykład, u rekanstrukcyi piačornaha rajona Ciańbaa budynki arhanična ŭpisvajucca ŭ łandšaft, a ŭ svaich prajektach architektar aktyŭna vykarystoŭvaje miascovyja raśliny. Na mnohich abjektach možna ŭbačyć, jak bambukavyja hai vysadžvajucca na novych terytoryjach, a travy prarastajuć skroź admysłova vykładzienuju cehłu.
Architektura jak pamiać i pieraasensavańnie traŭmaŭ
Adnoj z najmacniejšych prac architektara staŭ miemaryjał Chu Chujšan, pryśviečany 15-hadovaj dziaŭčyncy, jakaja zahinuła padčas ziemlatrusu ŭ Syčuani ŭ 2008 hodzie. Heta prosty bietonny paviljon u formie šatra, u jakim žyli paciarpiełyja. Unutry — asabistyja rečy dziaŭčynki: fatahrafii, školny partfiel, małočny zub.
Cikava, što paśla ziemlatrusu Cziakuń taksama raspracavaŭ «cahliny adradžeńnia» — jon źmiešvaŭ druz ad razburanych budynkaŭ ź miascovymi zbožžavymi vałoknami i cemientam, stvarajučy materyjał ź lepšymi charaktarystykami, čym zvyčajnaja cehła.
«Architektura pavinna raskryvać niešta bolšaje — jana musić abstrahavać, pieraasensoŭvać i rabić bačnymi sutnasnyja jakaści miascovych ludziej. Jana farmiruje pavodziny čałavieka, stvaraje atmaśfieru, daje adčuvańnie spakoju i paezii, vyklikaje spačuvańnie i pašanu, abjadnoŭvaje hramadstva», — kaža sam architektar.
Lu Cziakuń staŭ 54-m łaŭreatam Pryckieraŭskaj premii. U hetym hodzie jaho pracy buduć pradstaŭleny na ŭračystaj cyrymonii ŭ Abu-Dabi, a taksama padčas publičnaj lekcyi i dyskusii, jakija projduć u traŭni.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ
Kamientary