Prahnoz lepšaje, zarobki rastuć, ale jość niuans. Što adbyvajecca z ekanomikaj Biełarusi
Siaredniaja zarpłata ŭ Minsku pieravaliła za 1000 dalaraŭ na ruki, JEABR pavysiŭ prahnoz rostu VUP, a Nacbank — staŭku refinansavańnia. Ekanamistka Nastaśsia Łuzhina raskazała «Našaj Nivie», što nasamreč adbyvajecca ź biełaruskaj ekanomikaj.
Lepš, čym płanavałasia?
Jeŭrazijski bank raźvićcia (JEABR) pavysiŭ prahnoz rostu ekanomiki Biełarusi ŭ 2025 hodzie z 2,6% da 3%.
Ekanamist BEROC Anastasija Łuzhina adznačaje, što VUP da rostu padšturchoŭvaje ciapierašniaja ekanamičnaja palityka, nakiravanaja na stymulavańnie inviestycyj, a taksama rost dachodaŭ nasielnictva.
«U mai pryrost pa inviestycyjach skłaŭ 14,5% u adnosinach da anałahičnaha pieryjadu minułaha hoda. Što tyčycca realnaha rostu dachodaŭ nasielnictva, to jon skłaŭ krychu bolš za 10%», — źviartaje ŭvahu ekśpiert.
Zychodziačy z hetych pakazčykaŭ, i byŭ pierahledžany prahnoz u bok pavieličeńnia.
Pry hetym Łuzhina źviartaje ŭvahu, što JEABR u svaich prahnozach moh nie ŭličvać niadaŭniaje pavyšeńnie pracentnych stavak z boku Nacbanka.
«Nacbank padniaŭ staŭku refinansavańnia, pavysiŭ staŭki pa instrumientach padtrymki likvidnaści kamiercyjnych bankaŭ. Heta robicca, kab astudzić popyt z boku nasielnictva.
Ale inviestycyi pa-raniejšamu pavinny raści, što paćviardžajecca dziejańniami Nacbanka. Akramia stavak, rehulatar źmianiŭ narmatyvy raźlikovych vieličyń standartnaj ryzyki. I ŭsie hetyja miežy byli pierahledžany ŭ bok pavieličeńnia, za vyklučeńniem pakazčyka pa staŭkach na novyja kredyty dla jurydyčnych asob terminam bolš za try hady. Inšymi słovami — na inviestycyjnyja kredyty», — tłumačyć Łuzhina.
Takim čynam, na dumku ekśpierta, Nacbank stymuluje bankaŭskuju sistemu zrabić kredyty dla biznesu bolš pryvabnymi, i naadvarot — mienš pryvabnymi dla nasielnictva.
Taki padychod dazvalaje pryciahvać inviestaraŭ i strymlivać nasielnictva, kab vysoki popyt nie razhaniaŭ inflacyju. Tamu kali dla biznesu pa doŭhaterminovych kredytach hraničnyja staŭki źnizili na 0,12%, to dla nasielnictva ich pavysili amal na 1%.
«Kali my hladzim na pakazčyki źniešniaha handlu, to bačym rost spažyvieckaha impartu. Na fonie rostu zarobkaŭ i źnižeńnia kursu dalara nasielnictva ŭsio bolš kuplaje impartnych tavaraŭ.
Tamu pavyšeńnie pracentnych stavak dla nasielnictva ŭ tym liku nakiravana na źnižeńnie popytu na impartnyja tavary. Heta, u svaju čarhu, moža zapavolić rost spažyvieckaha popytu, i tady asnoŭnym faktaram rostu VUP zastanucca inviestycyjnyja resursy», — tłumačyć ekanamist.
IT raście, a sielskaja haspadarka — nie
Što tyčycca stanu ekanomiki ŭ cełym, to ŭ plusie ŭsie siektary, za vyklučeńniem sielskaj haspadarki. IT-siektar, jaki ŭ apošnija hady ŭnosiŭ admoŭny ŭkład u rost VUP, dasiahnuŭšy dna, pačaŭ raści.
«Ciapier dola siektara «infarmacyja i suviaź» składaje kala 5% VUP Biełarusi. U lepšyja hady było bolš za 7%, a ŭ horšyja — kala 4%. Tamu IT choć i pačało raści, ale da adnaŭleńnia pikavych pakazčykaŭ jašče daloka», — kaža Łuzhina.
JEABR: dalar budzie daražeć
Akramia pierahladu prahnozu pa roście VUP z 2,6% da 3%, JEABR ahučyŭ i prahnoz pa siaredniehadavym kursie dalara. Kali ŭ 2025 hodzie siaredniehadavy kurs pavinien skłaści 3,28 biełaruskaha rubla, to ŭ 2026 hodzie jon prahnazujecca ekśpiertami JEABR na ŭzroŭni 3,69 rubla.
Heta značyć, niahledziačy na toje, što ciapier dalar apuściŭsia nižej za 3 rubli, JEABR prahnazuje pasłableńnie biełaruskaj valuty ŭ budučyni.
Siarod ryzyk, jakija mohuć paŭpłyvać na pasłableńnie kursu biełaruskaj valuty, Anastasija Łuzhina nazyvaje salda źniešniaha handlu, jakoje paharšajecca.
«Akramia źniešnich faktaraŭ, jakija časta niepradkazalnyja, dla Biełarusi zastajecca važnym, jak budzie pracavać źniešni handal. Pakul cisku na valutny rynak nie nazirajecca. Naadvarot, idzie narastańnie zołatavalutnych reziervaŭ i prytok valuty za košt prodažaŭ z boku nasielnictva.
U nas pavialičvajecca admoŭnaje salda handlovaha bałansu. Kali takaja dynamika praciahniecca, to moža ŭźniknuć situacyja, kali valuty budzie nie chapać, pakolki popyt nie budzie roŭny prapanovie. Heta moža stać pryčynaj źnižeńnia kursu biełaruskaha rubla da inšych valut. Heta značyć, što moža spracavać mienavita ŭnutrany biełaruski faktar», — tłumačyć ekśpiert.
Łuzhina adznačaje, što ŭ paraŭnańni ź minułym hodam ekspart tavaraŭ u studzieni-krasaviku ŭ vartasnym vyražeńni asieŭ na 4%, što źjaŭlajecca niehatyŭnym faktaram dla źniešniaha handlu.
«I my razumiejem, što kampiensavać heta admoŭnaje salda prytokam zamiežnych inviestycyj — prablematyčna. Tamu devalvacyjnyja ryzyki buduć uzmacniacca, kali praciahniecca paharšeńnie salda handlovaha bałansu», — ličyć ekśpiert.
Ciapier čytajuć
«Svoj nos ź Biełastoka jany nie vysoŭvajuć». Biełarusy Padlašša skardziacca, što biełarusy novaj chvali emihracyi nie zacikaŭlenyja supolnymi spravami1919
Kamientary