Як ва ўмовах беларускага клімату вырошчваць некалькі ўраджаяў за год
Кліматычныя ўмовы нашае краіны не дазваляюць займацца аматарскім земляробствам круглы год. Але ўсё ж, распланаваўшы час і правільна выбраўшы расліны, можна здолець за вясну, лета ды восень сабраць некалькі ўраджаяў зеляніны. З гэтага артыкула вы даведаецеся, як даглядаць за раслінамі ў цяпліцах і парніках.
Асаблівасці вырошчвання ў цяпліцы
Каб як мага хутчэй пакаштаваць свежае вясновае зеляніны, а потым адным з першых сабраць ураджай гародніны, многія дачнікі і фермеры выкарыстоўваюць цяпліцы. Апошнім часам, напрыклад, набіраюць папулярнасць цяпліцы у форме кроплі, цяпліцы-матылькі, цяпліцы-тэрмасы.
Іх выбар — справа адказная, бо ад гэтага будзе залежаць ураджай не аднаго года. Але не менш важна правільна пасадзіць самі расліны. Трэба рацыянальна выкарыстаць кожны кавалачак зямлі і пры гэтым улічыць, што не ўсе расліны могуць расці адна ля аднае.
Памідоры добра суседнічаюць з расадай белакачаннай капусты, цыбуляй, радыскай, а вось кропу і фенхелю будуць не радыя. Побач з агуркамі можна пасеяць розныя салаты.
Барацьбу з хваробамі і шкоднымі насякомымі трэба пачаць з апрацоўкі глебы яшчэ да пасадкі раслін або адразу пасля высадкі расады ў цяпліцу. Можна скарыстацца хімічным метадам дэзінфекцыі з дапамогай сернае шашкі, якая пасля падпалу пачынае тлець, выдзяляючы серністы газ. Ён з’яўляецца атрутным не толькі для насякомых, але і для чалавека, таму нельга затрымлівацца ў цяпліцы падчас яе апрацоўкі.
Ёсць яшчэ біялагічны метад апрацоўкі гуркоў і таматаў у цяпліцы. Напрыклад, беларускае прадпрыемства «ТэхнаМарынМаркет» выпусціла біяпрэпарат на аснове натуральных кампанентаў «Захоўваючы ураджай» («Сохраняя урожай»), які абараняе гародніну і пры гэтым дазваляе атрымаць экалагічна чысты ўраджай. Прэпарат складаецца з алею нім, што выціскаецца з пладоў ды насення азадзірахты індыйскай, а таксама вадкага мыла, якое неабходнае для развядзення алею ў вадзе. Адной з галоўных пераваг біялагічнага прэпарату з’яўляецца эканомія часу і грошай: для абароны гуркоў і таматаў ад шкоднікаў і хвароб не трэба асобна апрацоўваць расліны фунгіцыдам ды інсектыцыдам. Лепш за ўсё апрацоўку прэпаратам рабіць адразу пасля высадкі расады ў цяпліцу: гэта дапаможа выпрацаваць у раслін імунітэт да захворванняў і знішчыць шкодныя арганізмы.
Як распавёў нам доктар сельскагаспадарчых навук, прафесар Уладзімір Скарына, гэты прэпарат — бяспечная альтэрнатыва пестыцыдам, якая не саступае ім па эфектыўнасці. Гародніну можна есці ўжо на наступны дзень пасля апрацоўкі — дастаткова яе добра вымыць.
«Прэпарат «Захоўваючы ўраджай» — універсальны: абараняе таматы і гуркі ў цяпліцы і ад шкоднікаў (белакрылкі, тытунёвага трыпсу), і ад хвароб (мучністае расы, антракнозу, шэрае гнілі, бурае плямістасці). Расліны апырскваюць у перыяд цвіцення і плоданашэння адзін раз на 7—10 дзён. Але прэпарат не парушае мікрафлоры глебы і не назапашваецца ў ёй», — распавядае навукоўца.
Існуе два спосабы цяплічнага вырошчвання раслінаў: высяванне падрыхтаванага насення наўпрост у грунт цяпліцы або перасадка туды расады, якая ўжо ўзышла ў хатніх умовах. У другім выпадку важна некаторы час пасля перасадкі даглядаць за раслінамі асабліва старанна, каб яны змаглі акліматызавацца і пазбегнуць стрэсу.
Чытайце таксама: Насенне, расада — частыя аблуды агароднікаў і правераныя парады
Паліваць расліны неабходна пад корань у сярэднім раз на тыдзень, улетку — двойчы на тыдзень, прычым рабіць гэта лепей раніцай ці вечарам, каб вільгаць адразу ж не выпаралася праз актыўнае ўздзеянне сонца.
Пасля паліву цяпліцу неабходна праветрыць, а глебу, асабліва гліністую, пажадана часцей варушыць, бо ад вады яна цвярдзее.
Пры падкормліванні раслін важна памятаць, што ўзровень вільготнасці ў цяпліцах вышэйшы, чым у адкрытым грунце, з-за чаго карысныя элементы ўбіраюцца раслінамі хутчэй, але, на жаль, не заўсёды паспяваюць засвойвацца. Таму для падкормлівання раслін у цяпліцах выкарыстоўваюць менш канцэнтраваныя растворы.
Зеляніна для восеньскага гарода
Звычайна да канца лета ў гародзе з'яўляецца шмат пустых кавалкаў зямлі, бо частка ўраджаю ўжо сабрана, а вызваленыя плошчы павольна захоплівае пустазелле. Але пакуль яшчэ моцна не зхаладнела, чаму б не атрымаць яшчэ адзін ураджай свежае зеляніны? Тым больш, што шмат якія з раслін можна есці ўжо праз 3—4 тыдні пасля высеву. Мы падрыхтавалі Топ-5 раслін, якія растуць найхутчэй.
1. Салата
Высейваць салату можна і ўвесну, і ўлетку, і нават у кастрычніку ў цяпліцы. Першыя калівы з'яўляюцца ўжо за пару дзён, а яшчэ праз 20 дзён можна атрымліваць асалоду ад маладой сакавітай зеляніны.
2. Буракі
Вядома, паўнавартаснага ўраджаю гэтай расліны пры высаджванні восенню сабраць не атрымаецца. Але хто не любіць падсілкавацца баршчом з маладых бурачкоў? Свежую сакавітую зеляніну дадаюць у салаты ўжо праз 45 дзён пасля з'яўлення першых усходаў. А карняплоды можна ўжываць у ежу прыкладна праз два месяцы. Таму ліпень-жнівень — прыдатны час для пасадкі.
3. Шпінат
Шпінат недалюблівае спякотнае надвор'е і здольны пераносіць нават лёгкія замаразкі, таму ў прахалодныя восеньскія дні ён будзе пачувацца цалкам камфортна. Высейваць гэтую расліну лепш у канцы жніўня — пачатку верасня, бо лісце «выспявае» ад 30 дзён.
4. Морква
Калі вы пасееце гэтую гародніну ў жніўні, то ўжо не паспееце вырасціць годны нос для снежнае бабы. Аднак маладая і салодкая морква невялікіх памераў зможа разнастаіць вашае меню ўжо праз 30—45 дзён пасля прарастання.
5. Радыска
Радыска адной з першых з'яўляецца на нашых сталах вясной, бо яскравы карняплод саспявае ўжо праз 18 дзён пасля з'яўлення першых усходаў. Ніхто не забараняе вырасціць яе і ўвосень, але лепш сеяць радыску ў зацішным месцы, бо расліна не любіць моцных ветраў. Радыска аддае перавагу лёгкім, цёплым, пясчаным глебам.
ПУП «ТехноМаринМаркет» УНП 190601272
Каментары