«Расійскае грамадства нават не паспрабавала». Саша Філіпенка — пра розніцу паміж расіянамі і беларусамі
Ці глядзяць цяпер беларусы на жыхароў Расіі з расчараваннем, спыталі беларускага пісьменніка Сашу Філіпенку, у праграме «Живой гвоздь».
Філіпенка сказаў, што ён можа адказваць толькі пра сябе.
«Я не расчараваўся ў сваіх сябрах у Расіі ні ў кім. Мае сябры выйшлі, мае сябры выходзілі ў Пецярбургу, у Маскве. Я чарговы раз зразумеў, што ў мяне ў жыцці нейкі вялікі прывілей, мне вельмі шанцуе: у мяне няма сяброў, якія б падтрымалі вайну ці не выказаліся б».
Калі ж гаварыць пра ўсё расійскае грамадства, то, як мяркуе Філіпенка, яго ў Расіі няма, у адрозненне ад беларускай грамадзянскай супольнасці, якая сфарміравалася ў 2020 годзе. На думку Філіпенкі, яна і цяпер ёсць унутры Беларусі.
«Сэнс у тым, што беларусы выходзілі на маршы пратэстаў, і іх забіралі да і пасля іх. Цяпер няма гэтых маршаў пратэсту, застаецца толькі пастаяннае «да» і «пасля».
На заўвагу вядучых, што ў Расіі таксама кожны дзень заводзяць справы за пратэсты, Філіпенка адказаў, што, на яго меркаванне, у Расіі няма той салідарнасці, няма ў кожнага чалавека таго разумення, якое было ў Беларусі ў 2020 годзе, што ад цябе нешта залежыць.
Наадварот, ёсць дакладнае разуменне, што зараз ад мяне нічога не залежыць.
«І гэта не тое каб прэтэнзія. Я ўсё гэта выдатна разумею, мне не трэба тлумачыць, што такое страх унутры краіны, мы адчувалі яго дзясяткі гадоў. Пытанне ў тым, што тое, што я назіраў у Расіі з пачаткам вайны і пазней, — расійскае грамадства, на маю думку, нават не паспрабавала, не было моманту, калі хаця б паспрабавалі».
Філіпенка кажа, што ў Расіі, дзе жыве «крыху больш людзей», чым у Беларусі, павінна было выходзіць больш людзей супраць вайны.
«Я не заклікаю ўсіх выйсці на вуліцу. У мяне ёсць сябры, якія ў дваццатым годзе не выходзілі на вуліцы, але пры гэтым рабілі вельмі шмат усяго, што яны не баяліся рабіць. Ты не можаш скочыць вышэй за галаву. Але я не назіраў гэтай спробы. У Расіі не было мільёнаў [пратэстоўцаў], Масква не стаяла.
Мінск стаяў. У Мінску можна было любую кватэру абакрасці летам дваццатага года і восенню, таму што не было людзей у дамах, усе былі на вуліцы. У Расіі я гэтага не бачыў.
У маім уяўленні колькасць людзей, якія выходзяць у Маскве, яна супастаўная з людзьмі, якія пераблыталі выхад станцыі метро і выйшлі ў іншы бок.
Іх было, па маім уяўленні, на фоне таго, што цяпер адбываецца, — ніколькі».
Філіпенка кажа, што гэта не адмяняе подзвіг кожнага чалавека, які выходзіў і выходзіць з адзіночнымі пікетамі.
«Я бачу цяпер, што людзі ходзяць у рэстараны, людзі жывуць звычайным жыццём паўсядзённым, што гэта нейкая вайна каланіяльная, дзесьці далёка. І я не вельмі разумею проста, як людзі спраўляюцца самі з сабой. Як не паспрабаваць хаця б? Ну, умоўна, увесці правіла: калі вы баіцеся суда, да першай адміністрацыйкі пазмагайся. Зразумела, што я не вельмі сур'ёзна пра гэта кажу, але ўсё ж такі, зрабі хоць нешта.
У маім уяўленні людзі ў Расіі цяпер перапалохаліся на апярэджанне трохі».
Ён кажа, што можа параўноўваць, бо выходзіў на акцыі і маршы і ў Расіі, і ў Беларусі.
«У Расіі заўсёды было больш вегетарыянскае стаўленне [да пратэстоўцаў]. Калі ў Пецярбургу быў марш за Навальнага, я стаяў, і на мяне ішоў паліцэйскі, у мяне не было думкі ад яго бегчы. Ён ляніва да мяне ішоў, і я разумеў, што мы зараз пагаворым. У Беларусі ў мяне не было ніводнай думкі стаяць, калі я бачыў амапаўца. Я бег хутчэй, чым [сусветны рэкардсмен Усэйн] Болт.
Мы — не смелыя. Я да таго, што не было [з боку расіян], у маім уяўленні, нават спробы нейкай вялікай. Я яе не назіраў», — сказаў Філіпенка.
Цяпер чытаюць
Пракурорскі начальнік абурыўся неабгрунтаванымі затрыманнямі беларусаў5
Каментары