Навошта Лукашэнку «прэзідэнцкі баль» — такая дэманстратыўная і крыху архаічная, сэксісцкая па форме традыцыя?

Сярод знакавых падзей у канцы года — традыцыйны навагодні баль, дзе Лукашэнка танчыць з дзяўчатамі-пераможцамі конкурсаў прыгажосці. Узнікае пытанне: навошта палітыку такая дэманстратыўная і крыху архаічная, сэксісцкая па форме традыцыя?

Аляксандр Фрыдман заўважае, што баль выглядае «нафталінавым»: арганізатары спрабуюць перанесці ў сучасную Беларусь элемент старой еўрапейскай традыцыі, што здаецца дзіўным і штучным. 

Эксперт мяркуе, што такія балі, відавочна, маглі быць натхнёныя Венскім балем у Аўстрыі, адной з нешматлікіх краін Захаду, якую Лукашэнка наведваў асабіста.

«Напэўна, яму спадабалася сама ідэя бляску і ўрачыстасці, таму ў Беларусі вырашылі гэта паўтарыць, зрабіўшы мерапрыемства штогадовым».

Адно толькі ў аўстрыйскім кантэксце гэта частка гістарычнай традыцыі, а ў Беларусі, адзначае эксперт, мерапрыемства выглядае архаічным і гратэскавым, асабліва калі ўлічыць высокую колькасць палітвязняў і канфлікт з Захадам.

Прыфрантавое становішча Беларусі (з-за вайны ў суседняй Украіне) толькі ўзмацняе дысананс: калі навокал крызіс і напружанасць, паказальныя свецкія мерапрыемствы выглядаюць недарэчнымі.

Дык які сэнс можа мець ладжанне такога балу? Фрыдман звяртае ўвагу на тры асноўныя моманты:

• Асабісты камфорт Лукашэнкі. Палітыку гэта проста падабаецца. Ён атрымлівае задавальненне ад падобнай падзеі, і падначаленыя імкнуцца яму дагадзіць.
• Дэманстрацыя элітарнасці. На баль прыязджаюць прадстаўнікі вышэйшага кіраўніцтва, чыноўнікі. Знешне гэта выглядае як «еднасць і згуртаванасць» улады. Гэта можа быць таксама спробай паказаць, што ў іх усё «добра», што яны — пераможцы.
• Візуальны імідж. Баль павінен прадстаўляць рэжым у вачах лаяльнай публікі як нешта ўрачыстае, нібыта пераймаючы «найлепшыя еўрапейскія традыцыі».

Размеркаванне пар — на думку суразмоўцаў — цікавая дэталь, якая прыцягвае ўвагу. Многія заўважаюць, што дзяўчына, якую раней называлі фаварыткай Лукашэнкі, цяпер танцуе не з ім, а ён — з іншай.

Фрыдман тлумачыць: паколькі рэжым вельмі непразрысты, людзі схільныя ўглядацца нават у такія дробязі, спрабуючы знайсці схаваныя сігналы пра адносіны і іерархію ўлады. 

Аднак можа быць так, што Лукашэнка асабіста вырашае, хто з кім танцуе, зыходзячы з уласнай прыхамаці: «Хачу паглядзець, як Вальфовіч танцуе з Эйсмант».

У большасці грамадзян Беларусі стаўленне да гэтага балю абыякавае або ён успрымаецца ў стылі: «Ну так, у іх уся ўлада ў руках, таму яны могуць гэта дазволіць». Але для тых, хто сур’ёзна аналізуе стан рэжыму, такія рэчы цікавыя як прыкметы ўнутранай кухні ўлады.

Нарэшце, адзначаецца, што Лукашэнка, відаць, не клапоціцца пра тое, як гэта выглядае збоку. Дый — дадае Фрыдман — не мусіць клапаціцца. 

«Калі ён, танцуючы, проста топчацца, не ўмеючы вальсіраваць, — яму ўсё роўна, бо ён валодае паўнатой улады і не абавязаны камусьці падабацца».

У гэтым жа ключы эксперт разважае і пра публічныя выступы Лукашэнкі: калі правіцель хоча пагаварыць з работнікамі завода на любую адцягненую тэму, ён робіць гэта, не пераймаючыся, наколькі дарэчныя ягоныя словы ў гэтай сітуацыі.

Такім чынам, навагодні баль адлюстроўвае сутнасць беларускага рэжыму: поўная вертыкаль улады, адсутнасць празрыстасці, падпарадкаванне асабістым жаданням кіраўніка і намер паказаць свету, што ў элітных колах пануе свята і згода.

• 7
• 0
• 0
• 9
• 0
• 0
• 1
• 0