«Праз 9 месяцаў узніклі пытанні». Паход у абменнік для 80-гадовага мужчыны скончыўся вялікімі непрыемнасцямі

Не такая ўжо і рэдкая гісторыя

Выпадкі, калі людзі сыходзяць з банка з грашыма, якія яны не павінны былі забіраць, перыядычна трапляюць у міліцэйскія зводкі.

Апошні такі выпадак, пра які расказалі грамадскасці, адбыўся ў Магілёве: касір па памылцы выдала лішнюю тысячу рублёў. Яна не прыбрала наяўныя, атрыманыя ад папярэдняга кліента, і перадала іх наступнаму.

19-гадовы хлопец з’ехаў дадому ў Шклоў, але яго хутка выявілі і завялі крымінальную справу.

Яшчэ адна гісторыя з Магілёва ўжо дайшла да суда — мужчыну прызналі вінаватым у таемным выкраданні маёмасці (крадзяжы) паводле ч. 1 арт. 205 КК. Яму прысудзілі штраф 90 базавых велічынь (у 2024 годзе гэта складала 3600 рублёў). Касір па няўважлівасці перадала мужчыне лішнія 1120 рублёў.

У Гомелі адбылася гісторыя, у якую складана паверыць: жанчыне замест тысячы даляраў памылкова выдалі 10 000. Гэта здарылася яшчэ ў 2014 годзе, і тады за інфармацыю пра яе абяцалі ўзнагароджанне да тысячы даляраў.

Нават калі ў аперацыях з наяўнымі не ўдзельнічае касір, усё роўна варта пералічыць атрыманыя грошы. Мінчук забраў у банкамаце 600 рублёў, думаючы, што гэта «памылка банка». Вынік — крымінальная справа.

У банках раяць не забіраць чужыя грошы з прылад самаабслугоўвання, калі іх там пакінуў папярэдні кліент. Як правіла, банкаматы настроены так, што праз 30—60 секунд яны аўтаматычна забіраюць забытыя купюры назад.

— Калі грошы ўсё яшчэ ляжаць на відным месцы і іх можа хтосьці забраць, лепш за ўсё паведаміць пра сітуацыю ў банк, якому належаць банкаматы.

«Не памятае, каб браў чужыя грошы»

Гэтую гісторыю расказала дачка мужчыны, які апынуўся ў такой сітуацыі. Сям’я папрасіла не згадваць іх сапраўдныя імёны — гісторыя не з прыемных, а бацьку амаль 80 гадоў, і ён вельмі перажываў.

Павялічыць

4 ліпеня 2023 года Аляксей сеў на ровар і паехаў у банк. Ён добра памятае дату — у гэты дзень памёр ягоны сын. Мужчына хацеў абмяняць валюту, каб абнавіць надмагілле. Ён узяў грошы, з’ездзіў у банк з доларамі і вярнуўся з беларускімі рублямі. Сума была складзена разам з іншымі наяўнымі, каб расплаціцца з рабочымі, калі яны скончаць працу.

У сакавіку 2024 года да Аляксея прыйшлі са Следчага камітэта і пачалі распытваць пра грошы, якія ён атрымаў у банку 9 месяцаў таму, і пра лішнія 100 даляраў. На многія пытанні мужчына не мог адказаць праз асаблівасці здароўя — у яго другая група інваліднасці па зроку.

— Калі яму трэба разгледзець дробныя прадметы, ён карыстаецца вялікай лупай. Грошы ён адрознівае па колеры, але некаторыя купюры можа пераблытаць, калі яны падобныя.

— Чаму ў такім выпадку менавіта ён мяняў грошы?

— Бацька заўсёды хадзіў у банк, і праблем не было. Ён можа ездзіць на ровары, нягледзячы на інваліднасць. Дакладную суму ён не памятаў — даляры яму давала жонка, яна ж узяла беларускія рублі і паклала іх разам з іншымі зберажэннямі, не пералічваючы.

Аказалася, што перад Аляксеем да таго ж касіра звярталася жанчына — супрацоўніца гэтага банка. Яна пераводзіла даляры свайму сыну, але 100 даляраў з сумы да яго не дайшлі. Па адной з версій, купюра магла застацца ў латку для прыёму і выдачы грошай.

— Чаму да вашага бацькі прыйшлі праз столькі часу?

— Калі яна выявіла страту, нам не сказалі.

Пакуль ішло разбіральніцтва, улетку 2024 года мужчына перадаў 100 даляраў. Жанчына, якая іх згубіла, дала яму распіску.

— У жніўні 2024-га следчы патэлефанаваў бацьку і сказаў, што яго справа закрываецца па амністыі. Але ў студзені 2025 года яму зноў пазванілі і папрасілі прыйсці на размову. Пракуратура звярнула ўвагу на гэты выпадак.

— Бацька настойваў, што не браў чужыя грошы. Я спытала: «Можа, ты проста не памятаеш?» Але ён казаў, што ні за што не стаў бы хаваць гэта. Для яго гэта сорам — апынуцца ў такой сітуацыі на старасці гадоў.

Нарэшце, справа ўсё ж была закрыта. Але сям’я задаецца пытаннем, якую адказнасць у такіх выпадках нясуць касіры.

Павялічыць

— Атрымліваецца, што два звычайныя работнікі банка не заўважылі памылкі, а чалавек з інваліднасцю амаль стаў вінаватым.

Што кажа закон?

Што рабіць, калі ў банку выдалі лішнія грошы, тлумачыць юрыстка Таццяна Равінская.

— Знойдзеныя, залішне выдадзеныя па памылцы грошы — гэта чужая маёмасць, пакідаць іх сабе і нікуды не паведамляць, не вяртаць, вядома ж, нельга.

Знайсці чалавека, які атрымаў лішнія купюры, цяпер нескладана. Таму неабходна вярнуць грошы ў банк альбо ў міліцыю, паведаміўшы пра ўсе абставіны.

— З пункту гледжання грамадзянска-прававой адказнасці гэта неабгрунтаванае ўзбагачэнне. Банк мае права, усталяваўшы асобу чалавека, і ў выпадку невяртання грошай патрабаваць іх праз суд (п. 1 арт. 971 ГК). Пры гэтым, акрамя саміх грошай, банк можа запатрабаваць выплаціць працэнты за карыстанне чужымі грашыма (п. 2 арт. 976 ГК).

Калі будзе дакладна ўстаноўлена, што чалавек прысвоіў «лішнія» грошы, і ён катэгарычна будзе адмаўляць гэты факт, то ў такім выпадку (канешне, пры даказанасці яго віны) можа ісці гаворка і пра крымінальную адказнасць паводле арт. 215 КК (прысваенне знойдзенай маёмасці; караецца грамадскімі работамі, альбо штрафам, альбо арыштам).

Аднак, каб дзеянні вінаватага былі кваліфікаваныя па гэтым артыкуле, ён павінен завалодаць сумай не менш за 1 000 базавых велічынь (зараз — 42 000 рублёў). Прысваенне грашовых сродкаў у памеры да гэтай сумы цягне адміністрацыйную адказнасць паводле арт. 11.4 КаАП (штраф да 5 БВ).

Што тычыцца работніка банка, то ацэнку яго дзеянням дасць адпаведная праверка. Наймальнік павінен праверыць, ці ўсё было выканана работнікам у адпаведнасці з патрабаваннямі, якія прад'яўляюцца да выконваемых аперацый. Пры выяўленні памылак наймальнік павінен разгледзець і ўлічыць наяўнасць прычынна-следчай сувязі паміж прычынай, якая пацягнула матэрыяльную шкоду, і наступствамі, гэта значыць прычыненнем гэтай шкоды. Пры наяўнасці віны работніка яго могуць прыцягнуць да матэрыяльнай адказнасці — яму прыйдзецца пакрыць шкоду.

• 2
• 0
• 0
• 12
• 1
• 0
• 7
• 0