
Deputat Pałaty pradstaŭnikoŭ i namieśnica staršyni TBM Alena Anisim abmierkavała ź ministram justycyi Aleham Śližeŭskim pytańnie pryniaćcia novych zakonaŭ na dziaržaŭnaj biełaruskaj movie.
Ich sustreča adbyłasia 30 červienia ŭ Minsku. Pytańnie staić nie tolki pra novyja zakony, ale i pra nadańnie jurydyčnaj siły pierakładam užo isnujučych.
Mieŭsia na ŭvazie najpierš Hramadzianski kodeks Respubliki Biełaruś. Bo dziŭna, ale fakt: na siońnia ŭ krainie, dzie biełaruskaja mova dziaržaŭnaja, hety padstavovy zakanadaŭčy akt aficyjna zaćvierdžany tolki pa-rusku.
Dbańniami hramadskaj inicyjatyvy pry Tavarystvie biełaruskaj movy pierakład Hramadzianskaha kodeksa ŭžo amal skončany. «My stvaryli ŭ internecie płatformu, na jakoj moža zarehistravacca kožny, chto choča dałučycca da ŭdziełu ŭ pierakładzie Kodeksa na biełaruskuju movu, — raskazała NN kaardynatarka inicyjatyvy Vieranika Mazurkievič. — Zarehistravałasia siemdziasiat čałaviek, aktyŭna pracavali piatnaccać. Hramadzianski kodeks — heta kala šaścisot staronak, 126 000 słovaŭ. Na siońnia nam zastałosia pierakłaści pracentaŭ piać».
Ale pierakładam sprava nie skančajecca, kažuć arhanizatary. Treba jašče znajści jurydyčnuju firmu, jakaja ŭvažliva vyvieryć usie farmuloŭki Kodeksa. Na pasłuhi jurystaŭ i źbirajucca jany vydatkavać srodki, jakija źbirajuć na płatformie «Tałaka».
Paśla poŭny tekst Kodeksa budzie pieradadzieny ŭ Ministerstva justycyi, kab unieści jaho na nastupny 2018 h. na zaćviardžeńnie ŭ jakaści aficyjnaha pierakładu.
Kab zrabić spravu pierakładu zakonaŭ pa-biełarusku sistemnaj, Alena Anisim prapanavała stvaryć ekśpiertnuju kamisiju z udziełam movaznaŭcaŭ i jurystaŭ, u kampietencyju jakoj budzie uvachodzić zaćviardžeńnie tekstaŭ zakanadaŭčych aktaŭ na biełaruskaj movie. Pa daručeńni Aleha Śližeŭskaha heta pytańnie Miniust biare pad svoj kantrol.
«Dźviuchmoŭje praktykujecca ŭ mnohich krainach, — adznačyła Alena Anisim. — Ale abiedźvie movy majuć tam sapraŭdy roŭnyja pravy. U Irłandyi, dzie bolšaść havoryć pa-anhlijsku, jość poŭny varyjant zakanadaŭstva na irłandskaj movie. U Finlandyi, dzie tolki 5% šviedskaha nasielnictva, usie zakony prymajucca pa-finsku i pa-šviedsku i adrazu majuć siłu.
My musim dasiahnuć takoj situacyi, kab i ŭ nas kožny novy zakon, jaki prymajecca, adrazu publikavaŭsia i pa-biełarusku i mieŭ zakonnuju siłu. My staim za toje, kab zrabić biełaruskuju movu jurydyčna pravamocnaj».
Kamientary