Pamior apošni z bratoŭ Bielskich, jakija partyzanili ŭ Nalibockaj puščy
U ZŠA va ŭzroście 98 hadoŭ pamior Aron Bielski, samy małodšy z bratoŭ Bielskich, jakija padčas Druhoj suśvietnaj vajny stvaryli ŭ Nalibockaj puščy samy vialiki lasny łahier dla jaŭrejaŭ u akupavanaj Jeŭropie. Pra heta paviedamiŭ u fejsbuku žurnalist Dźmitryj Hurnievič.
Da vajny siamja Bielskich žyła ŭ vioscy Stankievičy kala Nalibockaj puščy, dzie jany byli adzinymi jaŭrejami. U siamji Davida i Beły Bielskich było 11 dziaciej. Starejšy syn, Tuŭja, vučyŭsia ŭ jaŭrejskaj i polskaj škołach, słužyŭ u polskim vojsku, viedaŭ šeść moŭ.
Paśla niamieckaha ŭvarvańnia ŭ 1941 hodzie siamja Bielskich paniesła vialikija straty: dvuch bratoŭ i častku rodnych nacysty rasstralali, małodšy Aron, u toj čas padletak, cudam uratavaŭsia. U śniežni 1941 hoda braty stvaryli ŭ lesie nievialiki partyzanski atrad z 17 čałaviek. Kamandziram staŭ Tuŭja. Z časam atrad vyras da sotniaŭ ludziej.
Atrad Bielskich staŭ viadomy tym, što prymaŭ usich jaŭrejaŭ, u tym liku žančyn, dziaciej i starych, u toj čas jak inšyja partyzanskija hrupy časta admaŭlali im. Tuŭja ličyŭ hałoŭnaj zadačaj nie stolki bajavyja dziejańni, kolki ratavańnie ludziej: «lepš vyratavać adnu staruju jaŭrejku, čym zabić dziesiać niemcaŭ».
Z časam łahier pieratvaryŭsia ŭ sapraŭdnuju «viosku ŭ lesie» — ź piakarniaj, kuźniaj, škołaj, balnicaj i navat viasiellami. Pry hetym atrad vioŭ i bajavyja dziejańni: padryvaŭ ešałony i masty, udzielničaŭ u zasadach, źniščyŭ sotni vorahaŭ. Padčas vialikaj niamieckaj apieracyi «Hierman» u 1943 hodzie atrad vyžyŭ, schavaŭšysia ŭ bałotach.
Usiaho braty Bielskija vyratavali ad źniščeńnia kala 1230 jaŭrejaŭ. Niemcy pryznačyli vialikuju ŭznaharodu za hałavu Tuŭi. Paśla vyzvaleńnia Biełarusi ŭsie braty zastalisia žyvymi, akramia Asaela, jaki zahinuŭ u Čyrvonaj Armii pad kaniec vajny.
Braty Tuŭja, Zuś i Aron paśla pieraśledu z boku NKVD uciakli spačatku ŭ Polšču, potym u Paleścinu, a ŭ siaredzinie 1950‑ch pierajechali ŭ ZŠA. Tam jany žyli ŭ Bruklinie, pracavali ŭ transpartnaj śfiery. Tuŭja pamior u 1986 hodzie, Zuś — u 1995-m, a małodšy Aron jašče doŭha žyŭ u Majami až da ŭčarašniaha dnia.
Kamientary
Pa siońniašni dzień bačna vyniki hetaha vašahna ruska-savieckaha "vyzvaleńnia ". Bačna, što nie naš pisaŭ artykł, a niejki ŭschodnik. U Hurnieviča ŭ zapisie niama takich słoŭ.