Antydepresanty źjaŭlajucca adnymi z samych raspaŭsiudžanych preparataŭ i časta stanoviacca dla ludziej vyratavańniem u kryzisnyja momanty. Ale paśla palahčeńnia niepaźbiežna paŭstaje pytańnie: ci treba praciahvać pić tabletki hadami i što heta aznačaje dla arhanizma? Hetyja pytańni žurnalisty The New York Times zadali prafiesijnym psichijatram.

Jak adznačaje vydańnie, situacyja ŭskładniajecca tym, što navat praź dziesiacihodździ paśla źjaŭleńnia sučasnych preparataŭ na rynku navukoŭcy majuć mała źviestak pra nastupstvy ich praciahłaha ŭžyvańnia. Rehulatary davali dazvoł na vykarystańnie lekaŭ, abapirajučysia na vyprabavańni praciahłaściu ŭsiaho niekalki miesiacaŭ, a kliničnyja rekamiendacyi davoli razmytyja i nie vyznačajuć aptymalnuju kolkaść času, ciaham jakoha ich varta prymać.
Voś što kažuć ekśpierty pra toje, jak vyznačyć, kali pryjšoŭ čas spynicca, a kali varta praciahvać lačeńnie.
Što varta ŭličvać pry pryniaćci rašeńnia
Psichijatry padkreślivajuć, što rašeńnie praciahvać abo spyniać pryjom lekaŭ lepš za ŭsio prymać sumiesna z doktaram. Heta indyvidualny praces, jaki zaležyć ad simptomaŭ, dakładnaha dyjahnazu, reakcyi arhanizma na preparat i najaŭnaści pabočnych efiektaŭ.
Adnak ekśpierty adznačajuć, što časta takija abmierkavańni prosta nie adbyvajucca. Daktary praciahvajuć vypisvać antydepresanty pacyjentam ź nizkaj ryzykaj recydyvu pa iniercyi, što źjaŭlajecca prablemaj.
Choć mnohija pabočnyja efiekty źnikajuć pa miery pryvykańnia arhanizma, niekatoryja ź ich — naprykład, pavieličeńnie vahi i seksualnaja dysfunkcyja — mohuć zachoŭvacca doŭha. Časam heta pryvodzić da taho, što pacyjenty adčuvajuć štučnuju stabilnaść i chočuć spynić pryjom, navat nasupierak paradam terapieŭtaŭ.
Rekamiendacyi pa terminach
Dla lačeńnia vialikaha depresiŭnaha rasstrojstva, zhodna z kliničnymi rekamiendacyjami, prapanujuć prymać leki da taho času, pakul pacyjenty nie adčujuć siabie «amal jak raniej». Paśla hetaha važna praciahvać lačeńnie jašče jak minimum ad čatyroch da dzieviaci miesiacaŭ, kab zamacavać vyzdaraŭleńnie. Daśledavańni pakazvajuć, što zanadta rańniaje spynieńnie terapii pavialičvaje vierahodnaść recydyvu.
Paśla hetaha pieryjadu pacyjenty mohuć praciahvać pryjom lekaŭ jašče na adzin-dva hady — heta nazyvajecca padtrymlivajučaj terapijaj.
Takija rekamiendacyi zasnavanyja, u tym liku, na daśledavańniach, dzie paraŭnoŭvali ryzyku recydyvu ŭ ludziej, jakija praciahvali prymać antydepresanty, i tych, chto ich spyniŭ: u druhoj hrupy depresija viartałasia čaściej. Hety padychod zamacavany, naprykład, u rekamiendacyjach Amierykanskaj psichijatryčnaj asacyjacyi i Kanadskaj sietki pa lačeńni depresii i tryvožnych razładaŭ.
Try faktary dla doŭhaterminovaha pryjomu
Pry razhladzie pytańnia ab doŭhaterminovym vykarystańni daktary zvyčajna aceńvajuć niekalki klučavych faktaraŭ.
Pa-pieršaje, praciahłaść i častata chvaroby. Kali ŭ čałavieka depresija doŭžyłasia dva hady i bolš abo zdarałasia niekalki depresiŭnych epizodaŭ, vierahodnaść ich paŭtareńnia značna ŭzrastaje.
Pa-druhoje, ciažkaść zachvorvańnia. Uličvajecca, ci traplaŭ pacyjent u balnicu, ci mieŭ ciažkaści z funkcyjanavańniem u paŭsiadzionnym žyćci i ci davodziłasia padbirać šmat preparataŭ, pierš čym znajści efiektyŭny. Ciažkaje zachvorvańnie praduhledžvaje doŭhaje lačeńnie.
Pa-treciaje, efiektyŭnaść. Kali leki pracujuć, ale zastajucca reštkavyja simptomy, praciah terapii časta maje sens dla praduchileńnia «ryzyki ŭspyški».
Taksama varta pamiatać, što antydepresanty vykarystoŭvajucca dla lačeńnia tryvožnaści, niervozu dakučlivych stanaŭ (absiesiŭna-kampulsiŭnaha razładu), posttraŭmatyčnaha stresu i chraničnaha bolu. Dla hetych prablem doŭhaterminovaje lačeńnie časta nieabchodnaje.
Składanaści admieny paśla praciahłaha vykarystańnia
Danych pakul niedastatkova, ale niekatoryja daśledavańni pakazvajuć, što praciahły pryjom moža vyklikać mocnyja simptomy admieny. Prykładna kožny šosty čałaviek, jaki spyniaje pryjom antydepresantaŭ, sutykajecca ź niepryjemnymi nastupstvami, takimi jak hałavakružeńnie, stomlenaść i adčuvańnie «elektryčnych razradaŭ» u hałavie, parušeńnie snu, tryvožnaść.
Dla prykładna adnaho z 35 pacyjentaŭ hetyja simptomy stanoviacca vielmi ciažkimi, nastolki, što čałaviek nie dachodzić da poŭnaj admovy i viartajecca da lekaŭ. Śpiecyjalisty padkreślivajuć: kab pamienšyć ryzyku, dozu treba źmianšać pastupova, pa raspracavanaj z doktaram schiemie.
Ci jość niebiaśpieka dla fizičnaha zdaroŭja?
Adkaz na heta pytańnie pakul što nie adnaznačny. Niekatoryja naziralnyja daśledavańni śviedčać pra toje, što antydepresanty ŭ cełym biaśpiečnyja, ale farmaceŭtyčnyja kampanii nie finansavali daśledavańni pa ich vykarystańni ciaham dziesiacihodździaŭ.
Ekśpierty adznačajuć: uličvajučy vielizarnuju kolkaść ludziej, jakija prymajuć hetyja leki (kala 11% darosłych u ZŠA), kali b isnavali krytyčnyja prablemy, ich było b ciažka nie zaŭvažyć.
Tym nie mienš preparaty nie pazbaŭlenyja ryzyk. Niekatoryja ź ich źviazanyja z pavyšeńniem cisku, sardečnaha rytmu i chalesterynu, źnižeńniem uzroŭniu natryju i ryzykaj utvareńnia trombaŭ. Niadaŭniaje daśledavańnie navukoŭcaŭ z Danii vyjaviła, što ludzi, jakija prymali leki ad adnaho da piaci hadoŭ, mieli bolš vysokuju ryzyku śmierci ad sardečnych zachvorvańniaŭ. Adnak niezrazumieła, ci vinavatyja ŭ hetym leki, ci sama psichičnaja chvaroba.
Niahledziačy na patrebu ŭ dadatkovych daśledavańniach, psichijatry padkreślivajuć: lubyja mahčymyja minusy doŭhaterminovaha lačeńnia treba zaŭsiody paraŭnoŭvać z ryzykami jaho adsutnaści. Depresija, jakaja nie lečycca, pavialičvaje ryzyku suicydu, paharšaje pracu serca i inšych orhanaŭ, razburaje adnosiny i karjeru.
Čamu padletki-dziaŭčaty čaściej pakutujuć na depresiju: vučonyja znajšli mahčymaje tłumačeńnie ŭ mozhu
Niečakanyja leki ad depresii: navukoŭcy vyjavili karyść zvyčajnaha vocatu
«Moj pieršy simptom — ciažka pačyścić zuby». Ščyry manałoh 29‑hadovaj biełaruski pra depresiju
Ašvahandcha, žeńšeń, fuleren… Tabletki «dla imunitetu» i «dla mozhu»: što z hetaha realna pracuje? Adkazaŭ psichijatr
Kamientary
Žmitie čiernoje, jeśli nie pomohajut i pobočiek śliškom mnoho.
Takija artykuły mohuć naškodzić. Niaŭžo nie zrazumieła ?