Ašvahandcha, žeńšeń, fuleren… Tabletki «dla imunitetu» i «dla mozhu»: što z hetaha realna pracuje? Adkazaŭ psichijatr

Siońnia mnohija ludzi šukajuć lohki sposab padtrymać arhanizm: palepšyć pamiać, źniać tryvohu, pierastać chvareć ci prosta stać bolš adaptavanymi da žyćciovych ciažkaściej. Vytvorcy achvotna prapanujuć rašeńnie ŭ vyhladzie adaptahienaŭ. Jak tłumačyć Uładzimir Pikirenia, adaptahienami ŭ nas zvyčajna nazyvajuć rečyvy, jakija pavinny dapamahać arhanizmu adaptavacca da stresu i pavyšać achoŭnyja siły.

Adnak na praktycy situacyja vyhladaje zusim inakš. Pa słovach doktara, za hučnymi zajavami vytvorcaŭ časta staić adsutnaść dokazaŭ, sastarełyja daśledavańni abo adkrytaje šarłatanstva. Bolšaść z hetych srodkaŭ jon adnosić da katehoryi «fufłamicynaŭ» — lekaŭ, jakija nie pracujuć.

Raślinnyja imunastymulatary

Pieršaj hrupaj preparataŭ, jakija trapili pad krytyku doktara, stali papularnyja raślinnyja srodki: eleŭterakok (jaki časta nazyvajuć sibirskim žeńšeniem), ułasna sam žeńšeń i echinaceja. Hetyja dabaŭki tradycyjna rekłamujuć jak mahutnyja stymulatary imunitetu.

Pa słovach Pikireni, niahledziačy na salidnuju kolkaść praviedzienych daśledavańniaŭ, ich jakaść pakidaje žadać lepšaha, a vyniki — niepierakanaŭčymi. Ekśpiert źviartaje ŭvahu na toje, što mnohija stanoŭčyja daśledavańni žeńšeniu i echinacei ščodra spansarujucca kitajskim uradam, bo heta častka ich tradycyjnaj miedycyny i ekspartu.

Jak śćviardžaje ekśpiert, vialikija ahlady, jakija ŭklučajuć tolki jakasnyja danyja, pakazvajuć, što sensu ich prymać niama. Jany nie palapšajuć ni imunitetu, ni zdolnaści zmahacca sa stresam, ni imaviernaści zachvareć na infiekcyjnyja chvaroby.

Jaho parada prostaja: kali vam padabajecca smak — picie čaj z hetymi dabaŭkami, ale raźličvać na lekavy ci prafiłaktyčny efiekt nie varta.

Fuleren

Siarod bolš sučasnych sintetyčnych srodkaŭ psichijatr vyłučyŭ fuleren. Heta adna z formaŭ vuhlarodu (padobnaja da ałmazu ci hrafitu), jaki maje asablivuju kryštaličnuju rašotku, padobnuju da futbolnaha miača. Apošnim časam jaho aktyŭna prasoŭvać jak charčovy dadatak dla azdaraŭleńnia.

Jak zaŭvažaje doktar, z punktu hledžańnia chimii fuleren sapraŭdy dobra pryciahvaje i ŭtrymlivaje vadu. Tamu jon moža być karysny ŭ kaśmietycy, naprykład, u kremach dla ŭvilhatnieńnia skury. Ale ŭ jakaści charčovaha dadatku, jak davodzić śpiecyjalist, fuleren nie maje narmalnaj dokaznaj bazy na ludziach: niama kliničnych daśledavańniaŭ, jakija b pakazvali niejki vyrazny efiekt. Tym časam vytvorcy niaredka rekłamujuć ich jak «cuda-srodak» dla vyviadzieńnia «šłakaŭ».

Doktar śćviardžaje: samo paniaćcie «šłaki» da arhanizma čałavieka nie adnosicca. Heta nie vytvorčaść stali, i ŭ miedycynie niama takoj katehoryi «zašłakavanaści». Tamu kali vy bačycie ŭ apisańni preparatu słova «šłaki» — heta nadziejny indykatar taho, što, chutčej za ŭsio, pierad vami markietynh, a dokazaŭ efiektyŭnaści niama.

Pra fuleren isnuje peŭnaja kolkaść daśledavańniaŭ na kletačnych kulturach, na myšach i pacukach, ale na čałavieku — nie. Značyć, jak davodzić śpiecyjalist, kazać pra biaśpiečnaść i efiektyŭnaść dla ludziej zaŭčasna.

Leki dla palapšeńnia pracy mozhu

Jašče adnoj vialikaj hrupaj adaptahienaŭ ličacca rečyvy, jakija prapanujuć «palepšyć funkcyi mozhu». Hałoŭnaje praviła tut, pa słovach Pikireni, vielmi prostaje: kali napisana, što preparat — adaptahien i jon «palapšaje pracu mozhu», to najčaściej havorka idzie pra srodak biez realnaha efiektu.

Niama ŭvohule «ŭniviersalnych» tabletak, jakija b «uzmacniali mozh». Jość kankretnyja leki dla kankretnych zachvorvańniaŭ — naprykład, dla demiencyi pry chvarobie Alchiejmiera. I heta śpiecyfičnyja preparaty, jakija nie pradajucca biez recepta.

Usie astatnija srodki, što abiacajuć pavysić ustojlivaść kletak da deficytu kisłarodu, paskoryć adnaŭleńnie paśla insultu abo «padsiłkavać niejrony», u dokaznaj miedycynie nie majuć pierakanaŭčaha paćviardžeńnia.

Asobna Pikirenia spyniŭsia na lekach z pryhožaj nazvaj «lijafilizaty» (nakštałt karteksinu, cerebralizinu, aktaviehinu).

«Što pad hetym chavajecca? Filtravany bulon. Heta litaralna bulon z mazhoŭ śvińni, karovy ci kryvi maładych cialat. I hetyja srodki prapanujuć navat nie pić, a kałoć u vyhladzie injekcyj», — aburajecca ekśpiert.

Jon papiaredžvaje, što nijakich dokazaŭ ich efiektyŭnaści niama. Bolš za toje, heta moža być niebiaśpiečna. U mnohich krainach takija preparaty zabaronienyja z-za ryzyki pryjonnych chvarobaŭ. Heta hrupa infiekcyjnych zachvorvańniaŭ, jakija paškodžvajuć mozh i źjaŭlajucca na 100% śmiarotnymi. Na dumku doktara, navat minimalnaja ryzyka padchapić takuju chvarobu praź injekcyju «bulonu» nie vartaja taho, kab užyvać bieskarysny preparat.

Pavialičyć

Piracetam, ašvahandcha, jažovik

Jašče viadomym srodkam, jaki pavinien palapšać mazhavyja zdolnaści, źjaŭlajecca piracetam. Jak śćviardžaje doktar, daśledavańni 80— 90‑ch hadoŭ nie pakazali jaho efiektyŭnaści, tamu cikavaść da preparatu ŭ śviecie źnikła, i jon zastaŭsia tolki na prastorach SND. Bolš za toje, vopyt pakazvaje, što ŭ pažyłych ludziej jon moža navat pahoršyć stan: uzmacniać tryvožnaść i vyklikać parušeńni snu.

Što tyčycca modnych navinak nakštałt indyjskaj ašvahandchi ci hryba jažovika hrabieńčataha, to tut situacyja padobnaja. Daśledavańni ašvahandchi pravodziacca pieravažna ŭ Indyi (dzie heta častka tradycyi), ale dobrych dokazaŭ, što jana choć čymści dapamahaje, na žal, niama.

Toje samaje adbyvajecca i z hrybam jažovikam. Jość niekalki daśledavańniaŭ, jakija pakazali, što ŭ im mohuć być niejkija rečyvy z patencyjalna karysnym efiektam, i mahčyma, u budučyni hetyja rečyvy stanuć asnovaj dla sintezu novych malekuł. Ale na hety momant niemahčyma skazać, što ŭžyvańnie hetaha hryba niešta palapšaje.

Jak nasamreč dapamahčy mozhu?

Zamiest pošuku čaroŭnaj tabletki Uładzimir Pikirenia raić treniravać mozh. Intelekt pracuje padobna da myšcaŭ: jaho treba nahružać.

Doktar raić zaniacca tym, što niazvykła dla našaj hałavy. Humanitaryju jon raić uspomnić školnuju matematyku, technaru — pačytać fiłasofiju.

A jašče adzin z samych dobrych krokaŭ dla zachavańnia jasnaści rozumu ŭ stałym uzroście, jak davodzić śpiecyjalist, — admova ad kureńnia. Heta, pavodle sučasnych danych, adrazu prykładna ŭdvaja źnižaje imaviernaść raźvićcia chvaroby Alchiejmiera.

Adaptahieny suprać stresu: što ź imi nie tak

Vielmi vialikaja kolkaść adaptahienaŭ raźličana na toje, što jany nibyta dapamahajuć zmahacca sa stresam i tryvožnaściu. Pa słovach psichijatra, papularnyja preparaty, takija, jak afabazoł i adaptoł, majuć tolki łakalnuju viadomaść: jany nie vykarystoŭvajucca nidzie ŭ śviecie, akramia našaha rehijona. Narmalnych daśledavańniaŭ, jakija paćvierdzili b ich efiektyŭnaść i, hałoŭnaje, biaśpieku, prosta nie isnuje.

Ludzi časta źviartajucca da ich, kab spravicca sa składanymi situacyjami, ale ŭ vyniku tolki hublajuć čas, zamiest taho kab atrymać sapraŭdy dziejsnaje lačeńnie ŭ śpiecyjalista.

Taksama ekśpiert zhadaŭ raślinnyja zaspakojvajučyja (piersien, nova-pasit). Ich asnova — zvyčajnyja travy, naprykład, miata.

«Kali vam padabajecca smak hetych raślin — picie tannuju harbatu ź miataj. Heta budzie nie horšy efiekt u płanie zmahańnia sa stresam, čym kuplać tabletki», — raić Pikirenia.

Zaviaršajučy temu «antystresavych adaptahienaŭ», Pikirenia ŭzhadvaje tenaten. Psichijatr padkreślivaje, što heta kłasičnaja hamieapatyja. Jak viadoma, hamieapatyja nie źmiaščaje dziejučaha rečyva, tamu pracavać jana nie moža pa vyznačeńni, a ŭsie stanoŭčyja vodhuki tłumačacca efiektam płaceba.

• 5
• 1
• 1
• 0
• 1
• 0
• 0
• 1