Купіў будынак пад рэстаран за 262 тысячы рублёў. Цяпер участак хочуць забраць, каб пабудаваць там… рэстаран
Журналісты сустрэліся з берасцейцам Уладзіславам Пазняком на набярэжнай, каля старога гаража на вуліцы Інтэрнацыянальнай. Надвор’е пахмурнае, па даху стукае дождж, і будынак выглядае асабліва сумна: аблупленыя сцены, пустыя пакоі, у якія ледзь прабіваецца святло з вокнаў. Але ў уяўленні Уладзіслава тут мусіў з’явіцца модны рэстаран з тэрасай на даху і відам на раку. Праект быў прадуманы да драбніц. Вось толькі неўзабаве пасля куплі мужчына даведаўся, што выканкам збіраецца адабраць у яго гэты ўчастак, каб пабудаваць на гэтым месцы… рэстаран. Як так атрымалася, разбіраліся журналісты Onlíner.

Гаражная эпапея
Уладзіслаў па прафесіі праграміст і быць рэстаратарам не планаваў. Але ў 2023 годзе выпадкова апынуўся ў бальніцы. Час цягнуўся марудна — ляжаў, гартаў стужку, трапіў на навіну пра будучы аўкцыён. «Беларускае рачное параходства», спрабуючы разлічыцца з даўгамі, па рашэнні суда прадавала будынак старога гаража. Ён знаходзіўся на вуліцы Інтэрнацыянальнай. Участак проста на набярэжнай — фантазія спрацавала імгненна.
— Пачаў уяўляць, што тут можна зрабіць. У інтэрнэце ўбачыў праект яхт-клуба ў Германіі — з тэрасай на даху. Вось тады і шчоўкнула: хачу нешта падобнае, — успамінае Уладзіслаў.
Ідэя пачала абрастаць дэталямі. У адным крыле — двухпавярховы рэстаран з панарамнымі вокнамі, у другім — невялікая фотастудыя. Дах — эксплуатаваны, можна паставіць столікі. Краявіды выдатныя: з аднаго боку — парк, з другога — рака і фантан. І высокіх будынкаў паблізу няма, а гарадская ЦЭЦ візуальна не замінае.


— У Брэсце пакуль ні ў каго няма ўстаноў з паўнавартасным дахам-тэрасай. Толькі ў некалькіх месцах пачалі праектаваць. А тут можна было б рэальна зрабіць кропку прыцягнення, тым больш людзей на набярэжную збіраецца шмат, асабліва на скрыжаванні з Савецкай вуліцай.
У сакавіку 2023 года адбыўся аўкцыён. Жадаючых на лот было нямала — пяць удзельнікаў. Гандаль быў гарачым: цана з 78 120 рублёў падскочыла да 262 000. Гэта прыкладна $92 000 па курсе на той момант. Пераможцам аўкцыёну стаў Уладзіслаў.
— Я ўнёс усю неабходную суму, пачаў займацца дакументамі. Трэба было атрымаць рашэнне на выдзяленне зямельнага ўчастка — права арэнды мне далі на 76 гадоў, у год трэба было плаціць па 4000 рублёў. Далей — пераафармленне гаража ў маёмасць ІП (фізічным асобам нельга рабіць рэканструкцыю будынкаў такога класа), атрымання дазволу на рэканструкцыю…
Тады я яшчэ не ведаў, што ўсяго праз некалькі дзён пасля аплаты лота, у пачатку мая, зямлю, на якой стаіць гараж, уключылі ў пералік участкаў, што адводзяць для правядзення аўкцыённых таргоў. І што ў хуткім часе яе захочуць адабраць…
Знаходзячыся ў няведанні, берасцеец знайшоў архітэктараў, якія распрацавалі перадпраектную дакументацыю — за яе ён выклаў яшчэ 20 000 рублёў. У снежні малады чалавек нарэшце атрымаў дазвол на рэканструкцыю гаража пад аб’ект грамадскага харчавання. А разам з запаветным дакументам — і навіну пра тое, што ўчастак, на якім знаходзіцца яго маёмасць, збіраюцца паўторна выставіць на аўкцыён.

Вось як у лісце гэта патлумачылі ў Брэсцкім гарадскім выканаўчым камітэце (гэты і іншыя дакументы ёсць у распараджэнні рэдакцыі):
«У адпаведнасці з дзеючым горадабудаўнічым праектам дэталёвага планавання тэрыторыя, на якой размешчана капітальнае збудаванне гаража, знаходзіцца ў зоне, прызначанай для развіцця новага ландшафтна-рэкрэацыйнага аб’екта «Гарадскі сад».
Фактычнае прызначэнне капітальнага збудавання і зямельнага ўчастка, прадастаўленага для яго абслугоўвання, не адпавядае горадабудаўнічым рэгламентам названага праекта дэталёвага планавання.
З улікам патрэбы развіцця ландшафтна-рэкрэацыйнага аб’екта «Гарадскі сад», а таксама стварэння новых аб’ектаў абслугоўвання насельніцтва ў зонах, прылеглых да гарадской набярэжнай, Брэсцкім гарвыканкамам прынята рашэнне аб неабходнасці фарміравання зямельнага ўчастка для будаўніцтва і абслугоўвання аб’екта грамадскага харчавання па вул. Інтэрнацыянальнай, 5A для наступнай рэалізацыі на аўкцыённых таргах. Адной з асноўных умоў дадзенага аўкцыёну з’яўляецца знос усіх аб’ектаў, што трапляюць у межы фармуемага ўчастка».
— Атрымаецца, што ў мяне хочуць забраць участак, дзе я планую адкрыць рэстаран, каб зноў прадаць яго на таргах і зрабіць там… рэстаран. У чым логіка? — здзіўляецца Уладзіслаў.
— Я хадзіў на прыём да кіраўніка Брэсцкага гарвыканкама, паказваў праект… Але там засумняваліся, ці здолею я яго рэалізаваць: маўляў, зацягну з тэрмінамі, нічога так і не пабудую…
Праз некаторы час берасцейцу прыйшло паведамленне з «Праектнага інстытута «Белгіпразем» аб зняцці ўчастка для дзяржаўных патрэб. Арганізацыя хацела ацаніць страты Уладзіслава, праўда, да гэтага часу гэтага не зрабіла — прайшло ўжо больш за год.
— Рынкавы кошт самога будынка невялікі, так што на вялікую кампенсацыю я не разлічваю. 20 000 рублёў, 50 000… Гэта ўсё роўна не пакрые маіх выдаткаў.
Але малады чалавек вырашыў так проста не здавацца і падаў пазоў у суд аб прызнанні дзеянняў Брэсцкага гарвыканкама незаконнымі.

Словы Уладзіслава пацвярджае і адказ, атрыманы ад Дзяржаўнага камітэта па маёмасці:
«У адпаведнасці з артыкулам 4 Кодэкса Рэспублікі Беларусь аб зямлі мясцовыя выканаўчыя камітэты фарміруюць пералікі свабодных (не занятых) зямельных участкаў і пералікі ўчасткаў для рэалізацыі інвестыцыйных праектаў, якія ўключаюць у тым ліку зямельныя ўчасткі, што могуць быць прадастаўлены праз аўкцыён.
Фармаванне іншых пералікаў зямельных участкаў, у тым ліку «пераліку зямельных участкаў, намечаных для правядзення аўкцыённых таргоў», нормамі Кодэкса аб зямлі і пастановай Савета Міністраў РБ ад 13 студзеня 2023 года №32 не прадугледжваецца».
Тым не менш суд стаў на бок Брэсцкага гарвыканкама і пазоў беларуса не задаволіў.
Вось якія былі аргументы:
«Распараджэннем старшыні Брэсцкага гарадскога выканаўчага камітэта была створана пастаянна дзеючая камісія Брэсцкага гарвыканкама па фармаванні пераліку зямельных участкаў, размешчаных у горадзе Брэсце, намечаных для правядзення аўкцыённых таргоў, і зацверджана Палажэнне аб пастаянна дзеючай камісіі <…>, якім вызначаны парадак работы камісіі.
Парадак стварэння пастаянна дзеючай камісіі пры Брэсцкім гарвыканкаме па фарміраванні пералікаў зямельных участкаў, размешчаных на тэрыторыі горада Брэста, намечаных для правядзення аўкцыённых таргоў, нарматыўнымі прававымі актамі не ўстаноўлены, як і дзеючым заканадаўствам стварэнне такой камісіі не забаронена.
Такім чынам, распараджэнне старшыні гарвыканкама аб стварэнні дадзенай камісіі не супярэчыць дзеючаму заканадаўству і вынесена ў межах паўнамоцтваў, прадастаўленых старшыні гарвыканкама артыкулам 74 Закона «Аб мясцовым кіраванні і самакіраванні ў Рэспубліцы Беларусь».
Таксама ў судзе падкрэслілі: уключэнне ўчастка на вуліцы Інтэрнацыянальнай у той самы пералік зусім не азначае, што рашэнне аб яго адабранні ўжо было прынята.
— Я зачапіўся за гэтую фармулёўку. Раз участак у мяне пакуль не забіраюць, можна працягваць нешта рабіць. Падаў заяву на выдзяленне дадатковай зямлі ў арэнду, каб зрабіць там паркоўку і сметнік: мой першапачатковы ўчастак — па памеры ўсяго 10 сотак, месца не хапае.

Але Уладзіслава чакала чарговая адмова. Прычына ўжо знаёмая — гэтая зямля з’яўляецца часткай участку, які збіраюцца прадаць з таргоў. Малады чалавек зноў пайшоў у суд. І зноў прайграў. Цяпер рыхтуецца да чарговай апеляцыі.
— Гарвыканкам сваю пазіцыю па канфіскацыю ў мяне ўчастка абгрунтоўвае тым, што цяперашняе прызначэнне будынка — «гараж» — супярэчыць праекту дэталёвага планавання і размяшчаць там аб’ект грамадскага харчавання, прадугледжаны гэтым самым ПДП, нельга. Таму я дамогся таго, каб прызначэнне адпавядала горадабудаўнічым дакументам. Але ў судзе мне гэта не дапамагло.
Уся гэтая «гаражная эпапея» цягнецца ўжо два гады. Горад не спяшаецца забіраць у Уладзіслава зямлю, як і сам Уладзіслаў не спяшаецца з рэканструкцыяй — укладваць грошы ў будынак, які ў любую хвіліну можа перастаць быць тваім, рызыкоўна і нават недарэчна.
— Я б ужо даўно пачаў упарадкоўваць гэта месца, калі б дакладна ведаў, што ў мяне нічога не адбяруць. А так я ўжо два гады знаходжуся ў падвешаным стане. Гэты ўчастак нікому не быў патрэбны шмат гадоў. І раптам спатрэбіўся, калі я купіў гараж.

А што кажуць чыноўнікі?
Каб разабрацца ў сітуацыі, журналісты звярнуліся за каментарыем у Брэсцкі гарадскі выканаўчы камітэт. Вось адказы на пытанні журналістаў.
— Чаму было прынята рашэнне забраць участак адразу пасля завяршэння аўкцыёну і аплаты аб’екта, калі раней ён ужо быў перададзены на законных падставах новаму ўладальніку?
— Рашэнне аб адабранні зямельнага ўчастка на вуліцы Інтэрнацыянальнай не прымалася, у тым ліку ў цяперашні час. Камісія Брэсцкага гарадскога выканаўчага камітэта па фармаванні пераліку зямельных участкаў, размешчаных у горадзе Брэсце, намечаных для правядзення аўкцыённых таргоў, прымаючы рашэнне аб уключэнні дадзенага зямельнага ўчастка ў названы пералік, не мела інфармацыі аб продажы індывідуальнаму прадпрымальніку Пазняку Уладзіславу маёмасці даўжніка (філіяла РТУП «Беларускае рачное параходства» рачны порт Брэст) на аўкцыёне, арганізатарам якога з’яўляецца не падпарадкаваная Брэсцкаму гарадскому выканаўчаму камітэту арганізацыя (РУП «Гандлёвы дом «Усходні» Упраўлення справамі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь»).
— Чаму ўчастак быў уключаны ў пералік «участкаў, намечаных для правядзення аўкцыённых таргоў у горадзе Брэсце», калі такі пералік як катэгорыя ў шэрагу заканадаўчых актаў не прадугледжаны?
— Законнасць дзеянняў Брэсцкага гарадскога выканаўчага камітэта па ўключэнні зямельнага ўчастка ў вышэйзгаданы пералік ацэньвалася рознымі судовымі інстанцыямі (эканамічны суд Брэсцкай вобласці і яго апеляцыйная інстанцыя, эканамічны суд Мінскай вобласці і яго апеляцыйная інстанцыя, Вярхоўны суд), якія прыйшлі да высновы аб законнасці дзеянняў Брэсцкага гарадскога выканаўчага камітэта.
— Калі мэта — развіваць набярэжную і размяшчаць на ёй аб’екты грамадскага харчавання, чаму нельга захаваць гэты прыватны праект рэстарана і тэрасы, што адпавядае ПДП?
— Зямельныя ўчасткі для рэалізацыі іх праз аўкцыённыя таргі фарміруюцца ў адпаведнасці з функцыянальнымі патрабаваннямі горадабудаўнічага праекта «Генеральны план горада Брэста», зацверджанага Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 28 ліпеня 2003 года №332 для будаўніцтва новых аб’ектаў.
— Калі афіцыйнага рашэння аб зняцці ўчастка няма, на якой падставе Уладзіславу Пазняку адмаўляюць у прадастаўленні дадатковага ўчастка для абсталявання паркоўкі і г.д.?
— Індывідуальнаму прадпрымальніку Пазняку Уладзіславу было адмоўлена ў прадастаўленні дадатковага зямельнага ўчастка на падставе падпункта 10.5 пункта 10 Палажэння аб парадку зняцця і прадастаўлення зямельных участкаў, зацверджанага пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 13 студзеня 2023 года №32 у сувязі з тым, што зямельны ўчастак трапляе ў пляму фармаванага зямельнага ўчастка ў мэтах правядзення аўкцыёну на права праектавання і будаўніцтва.
— Ці плануецца паўторная продаж участка, і калі так — чаму нельга прызнаць прыярытэт за дзеючым уладальнікам, які ўжо ўклаў сродкі ў праект і атрымаў дазвольныя дакументы?
— Зямельны ўчастак Брэсцкім гарадскім выканаўчым камітэтам індывідуальнаму прадпрымальніку Пазняку Уладзіславу не адчужаўся, а быў прадастаўлены яму ў устаноўленым заканадаўствам парадку на праве арэнды для будаўніцтва і абслугоўвання набытага раней капітальнага збудавання (будынак гаража заходняга ўчастка).
Разам з тым індывідуальнаму прадпрымальніку Пазняку Уладзіславу ва ўстаноўленым заканадаўствам парадку будуць кампенсаваныя страты, звязаныя з адабраннем зямельнага ўчастка і зносам аб’ектаў, размешчаных на ім.
— Чаму да гэтага часу не вызначана сума кампенсацыі, належная Уладзіславу Пазняку ў выпадку зняцця ўчастка?
— У цяперашні час вядуцца працы па вызначэнні памеру страт, якія неабходна кампенсаваць індывідуальнаму прадпрымальніку Пазняку Уладзіславу, паколькі ён прадаставіў доступ да аб’екта толькі 29.05.2025 (Уладзіслаў гэта абвяргае, сцвярджаючы, што агляд праводзіўся яшчэ ў 2024 годзе. — Заўв. Onlíner).
Каментары
Паны, вольныя людзі, прадпрымальнікі для іх класавыя ворагі. Не губляй сіл і грошай на суды!