Bolšaść dziaciej – esencyjalisty. Jany ličać, što mnohija rysy ludziej i žyvioł vyznačanyja napierad. Ale dzieci-bilinhvy vierać, što ŭsio zdabyvajecca praz žyćciovy dośvied, pišuć navukoŭcy ŭniviersitetu Kankordyja, Kanada, u daśledavańni, apublikavanym u časopisie Developmental Science.
Što budzie, kali chłopčyk naradziŭsia ŭ Vialikabrytanii, ale jaho ŭsynavili baćki ź Italii? Jon budzie razmaŭlać pa-anhlijsku ci pa-italijsku? A kali sabaku «ŭsynavili» ptuški, ci abraście sabaka pierjem?
Na padobnyja pytańni pamyłkovyja adkazy dajuć dzieci ŭ niezaležnaści ad taho, kolki moŭ jany viedajuć. Ale pamyłki majuć rozny charaktar u monalinhvaŭ i bilinhvaŭ.
U daśledavańni byli apytanyja sumarna 48 dziaciej: monalinhvy (što viedajuć adnu movu), adnačasovyja bilinhvy (što viedali adrazu dźvie movy) i paśladoŭnyja bilinhvy (što vyvučyli spačatku adnu, zatym druhuju movu).
Usie hrupy rabili pamyłki, ale pamyłki monalinhvaŭ byli zasnavanyja na razumieńni taho, što ŭsie charaktarystyki nadadzienyja pry naradžeńni. Bilinhvy ža vieryli, što ŭsiamu možna navučycca, što ŭsialakija rysy nie nadajucca, a nabyvajucca z dośviedam. Adnačasovyja i paśladoŭnyja bilinhvy pry hetym rabili roznyja pamyłki.
Paśladoŭnyja bilinhvy, jak i było pradkazana, viedali, što movu možna vyvučyć, tamu pravilna adkazvali na pytańnie pra čałaviečuju movu, ale pieranosili hetyja viedy i na kačak z sabakami.
«Dziciačyja sistematyčnyja pamyłki nasamreč cikavyja psichołaham, bo dapamahajuć zrazumieć praces raźvićcia, – kaža prafiesar psichałohii Krysta Bajers-Chajnłajn. — Našyja vyniki jaskrava demanstrujuć, što štodzionny dośvied u adnoj halinie, vyvučeńni moŭ, moža źmianić čałaviečyja pierakanańni pra šerah inšych rečaŭ, u tym liku dziciačyja esencyjalisckija pierakanańni».
Darosłyja, što majuć esencyjalisckija pierakanańni, chutčej prymuć stereatypy i praduziatyja staŭleńni. Vyvučeńnie druhoj movy z naradžeńnia ci z malenstva, miarkujuć navukoŭcy, dapamoža dzieciam pryniać sacyjalnuju i fizičnuju raznastajnaść čałaviectva.
Upieršyniu za čatyry hady Biełstat apublikavaŭ źviestki ab naradžalnaści i śmiarotnaści. Danyja žachajuć39
Upieršyniu za čatyry hady Biełstat apublikavaŭ źviestki ab naradžalnaści i śmiarotnaści. Danyja žachajuć
Navukoviec raspavioŭ pra hieałahičnyja zahadki Biełarusi: irtuć ź ziamli i kratar ad padzieńnia mietearyta, jaki źniščyŭ usio žyvoje ŭ radyusie tysiač kiłamietraŭ99
Kamientary