Nataŭskija hiej-sałdaty ŭ pampiersach, Danbas i hreki ŭ ślazach: jak školnikaŭ Marjinaj Horki vučać być hramadzianinam Biełarusi AŬDYJA
U redakcyju «Našaj Nivy» trapiŭ zajmalny aŭdyjozapis, zrobleny ŭčora, 26 vieraśnia, u adnoj sa škoł Marjinaj Horki, dzie ŭ ramkach prajekta Minadukacyi «ŠAH» (škoła aktyŭnaha hramadzianina), vystupała načalnica muzieja 5-j asobnaj bryhady Ludmiła Hałubienka.
Školnikaŭ tak aburyŭ vystup hetaj žančyny, što jany pierasłali jaho ŭ ŚMI.
Temaj vystupu Hałubienka byŭ, imavierna, patryjatyzm. Tolki padychody da vychavańnia školnikaŭ u jaje zastalisia z časoŭ Chałodnaj vajny.
Pryvodzim mierkavańni spadaryni Ludmiły:
***
Hałubienka: U amierykanskim vojsku, a naohuł — u nataŭskim, — ciapier chłopčyki ŭ pampiersach chodziać. Narmalna, kaniečnie! Jość pobač šufladka. U jakoj u jaho pamadka. Pobač «siabroŭka», — taksama narmalna, tak? Nu «siabroŭka» — mužčyna, jasnaja sprava. Heta narmalnaje nataŭskaje vojska, my pryjechali!
Školniki: A vy što, byli ŭ nataŭskim vojsku, što vy tak kažacie?
Hałubienka: Rabiaty, kali ja tak kažu, značyć, ja viedaju, pra što ja kažu (śmiech u kłasie).
***
«Tam kaštoŭnaściaŭ amal nie zastałosia — da ich pryjšli musulmanie. Jany sa svajoj talerantnaściu hublajuć svaje krainy. Jany bajacca. Niemcy bajacca znachodzicca ŭ siabie doma siońnia. Francuzy bajacca, ispancy bajacca, hreki ŭvohule horkija ślozy ljuć. Voś što byvaje, kali ty talerantny da niekatorych rečaŭ. Treba zachoŭvać svaju vieru, svaju ziamlu, treba zachoŭvajuć toje, što ŭ nas jość. Voś heta treba prosta zapomnić, rabiaty».
***
«Na Danbasie taksama dumali — jakaja vajna? Jany budavali damy, nu jak heta, usio dla dziaciej, unukaŭ, praŭnukaŭ. Jany žyli. A potym adzin udar «Hrada» i niama ničoha».
***
«Kali na płoščy skačuć, abharnuŭšysia ściahami: «Chto nie skača — toj ma***l», abharnuŭšysia ściahami, heta ŭžo nie ludzi».
***
Reziumavała svoj vystup muziejščyca frazaj-zaklikam: «Mozh svoj zachoŭvajcie ad taho, kab tudy nie traplała niepatrebnaja infarmacyja».
Hetuju spadaryniu pieryjadyčna zaprašajuć vystupać u roznyja škoły horada, a taksama pierad vajskovym kalektyvam.
Na žal, źviazacca ź Ludmiłaj Hałubienka ŭ piatnicu ŭviečary nie ŭdałosia.
Pavieł Vinahradaŭ upieršyniu raskazvaje, jak jaho zakinuli na samaje dno biełaruskaj turmy. Jak heta — kali susiedzi za cyharetu jaduć čužoje haŭno18
Kamientary