Navuka i technałohii

Kolišniaje pavietra, zamarožanaje ŭ lodzie, daje adkaz na samaje važnaje pytańnie sučasnaści

U staražytnym lodzie zachavałasia pavietra, jakoje daje razumieńnie, jak dalej moža iści źmianieńnie klimatu.

Bureńnie ŭ lodzie. Ilustracyjnaje fota: Helle Astrid Kjær / Wikimedia Commons

Kaliści ledavikovyja pieryjady adbyvalisia kožnyja 40 000 hadoŭ. Adnak prykładna miljon hadoŭ tamu hety cykł źmianiŭsia: ciapier płanietu padmarožvaje raz na 100 000 hadoŭ.

Hety fienomien źviazany ź pieryjadam siaredniaha plejstacenu (1,2—0,7 młn hadoŭ tamu), jak vynikaje z daśledavańniaŭ NASA.

Kab zrazumieć, čamu tak adbyvajecca, navukoŭcy na praciahu čatyroch hadoŭ zdabyvali lod z hłybiń Antarktydy, — piša The Wall Street Journals. Samy hłyboki płast, što zamiorz ad 900 000 da 1,2 miljona hadoŭ tamu, zachoŭvaje ŭ svaich nietrach historyju klimatu. Analiz pavietranych burbałak u hetym płaście dapamoža vyznačyć:

  • tempieraturu płaniety na momant utvareńnia hetaha płasta,

  • klimatyčnyja ŭmovy taho času,

  • uzrovień vuhlakisłaha hazu i inšych kampanientaŭ.

«Heta svajho rodu mašyna času», — adznačaje Karła Barbante (Carlo Barbante), paleaklimatołah ź vieniecyjanskaha ŭniviersiteta Ka'Faskary, jaki kiruje daśledavańniem.

Atrymanyja danyja dazvolać lepš prahnazavać źmieny klimatu. «Kali my dakładna nie razumiejem, čamu klimat Ziamli tak mocna źmianiaŭsia ŭ minułym, u nas budzie mała ŭpeŭnienaści ŭ našych prahnozach na budučyniu», — kaža Džon Chihins (John Higgins), hieachimik z Prynstanskaha ŭniviersiteta.

Bolš za 200 navukoŭcaŭ z 10 krain pracavali na stancyi Little Dome C, raźmieščanaj prykładna za 1000 km ad Paŭdniovaha polusa.

Na praciahu čatyroch antarktyčnych letaŭ jany dastavali stryžni lodu daŭžynioj 4,5 mietra i dyjamietram 10 sm. Sumarnaja daŭžynia zdabytaha lodu — 2800 mietraŭ, što ŭ try razy pieravyšaje vyšyniu chmaračosa Burdž-Chalifa ŭ Dubai.

Lod zdabyvali z dapamohaj śpiecyjalnaha bura — truby z łopaściami, — jakaja prarazała hłybiniu. Na pavierchni siehmienty ačyščali, upakoŭvali ŭ płastyk i adpraŭlali ŭ łabaratoryi Jeŭropy.

«Heta značnaje navukovaje dasiahnieńnie, — padkreślivaje Chihins. — Sapraŭdy vidoviščnaja praca».

Kamientary

Ciapier čytajuć

Tramp: 17 sistem Patriot adpravim va Ukrainu8

Tramp: 17 sistem Patriot adpravim va Ukrainu

Usie naviny →
Usie naviny

HUBAZiK zajaviŭ pra zatrymańnie dvuch mahiloŭcaŭ: nibyta jany jechali ŭ krainu z pašpartami Novaj Biełarusi15

Ad čajavańnia z abarankami da piesień pra «hierojaŭ SVA». Jak Ruski dom prynosić u Hrodna ruski śviet17

Biełaruski viertalot Mi-24 źbiŭ rasijski bieśpiłotnik, jaki lacieŭ va Ukrainu8

Zabojstva pałkoŭnika SBU ŭ Kijevie ździejśnili hramadzianie Azierbajdžana6

Žychary ahraharadka źviarnulisia da Łukašenki: dziciačy sadok zakryvajuć, a małych, navat dvuchhadovych, buduć vazić za 20 km10

Jak žyvie prosty minski zvarščyk, jaki vyjhraŭ try miljony rubloŭ5

Kudy addać sioleta svaich dziaciej, kab jany vučylisia pa-biełarusku1

Krainy ES pahadzilisia źnizić cenavaje abmiežavańnie na rasijskuju naftu na 15 %

U Francyi źniavoleny zmoh źbiehčy z turmy — jaho vynies u sumcy sukamiernik, jaki vyzvaliŭsia

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Tramp: 17 sistem Patriot adpravim va Ukrainu8

Tramp: 17 sistem Patriot adpravim va Ukrainu

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić