Historyja99

Navukoŭcy zmahli vyznačyć mahčymych svajačak Jefrasińni Połackaj dziakujučy hienietyčnamu analizu

Na padstavie daśledavańnia pareštkaŭ, vyjaŭlenych na terytoryi Spasa-Praabraženskaj carkvy ŭ Połacku, vyznačanyja žančyny, jakija, z vysokaj dolaj imaviernaści, byli blizkimi svajačkami biełaruskaj śviatoj. 

Antrapołah Volha Jemialjančyk. Fota: novaya.by

Da značnaha navukovaha adkryćcia ŭ halinie histaryčnaj hienietyki i antrapałohii pryviało supracoŭnictva biełaruskich i rasijskich navukoŭcaŭ, paviedamlaje «SB Biełaruś siehodnia».

Supracoŭnictva pamiž Połackim dziaržaŭnym univiersitetam i Instytutam etnahrafii i antrapałohii imia Mikłucha-Makłaja Rasijskaj akademii navuk pačałosia ŭ 2020 hodzie. U miežach sumiesnaha prajekta była stvorana mižnarodnaja łabaratoryja antrapałahičnych daśledavańniaŭ, jakaja dazvoliła pravodzić składanyja izatopnyja i hienietyčnyja analizy kaścianych astankaŭ.

Padčas archieałahičnych rabot na terytoryi Spasa-Jefrasińnieŭskaha žanočaha manastyra byli znojdzieny sarkafahi ź niekalkimi žanočymi čarapami. Marfałahičnyja asablivaści hetych čerapaŭ adroźnivalisia ad pachavańniaŭ XVII—XVIII stahodździaŭ, što vyklikała zdahadku pra ich značna raniejšaje pachodžańnie.

Vyjaŭleny ŭ 2020 hodzie sarkafah. Fota: novaya.by

U 2020 hodzie daśledčyki vyjavili zakryty sarkafah XII stahodździa z dobra zachavanym žanočym škiletam. Hetaja znachodka dała mahčymaść pravieści paraŭnalny hienietyčny analiz.

Rasijskija śpiecyjalisty z łabaratoryi histaryčnaj hienietyki praviali daśledavańnie DNK. Analiz pakazaŭ, što ŭsie žančyny źviazanyja pamiž saboj blizkim rodnasnym svajactvam — na ŭzroŭni «maci — dačka — siastra».

Uličvajučy archieałahičny kantekst i zhadki ŭ žycii Jefrasińni, dzie havorycca pra jaje rodnuju i stryječnuju siastru, a taksama plamieńnic, jakija pryniali manastva, navukoŭcy ličać vielmi mahčymym, što znojdzienyja žančyny — svajački Jefrasińni Połackaj.

Dadatkovyja źviestki byli atrymanyja dziakujučy fotahramietryi i antrapałahičnaj rekanstrukcyi.

Śpiecyjalisty adnavili vyhlad žančyn: usie jany byli błandzinkami z błakitnymi vačyma. Taki fienatyp, na dumku daśledčykaŭ, moža śviedčyć pra skandynaŭskaje pachodžańnie pradstaŭnic rodu Rurykavičaŭ-Rahvałodavičaŭ, naščadkam jakoha była i sama Jefrasińnia.

Volha Jemialjančyk sa škiletam žychara Połacka XI—XIII stahodździaŭ. sa śladami ciažkaj traŭmy na čerapie, mahčyma, ad udaru kiścianiom. Fota: Sb.by

Daśledavańni stali častkaj šyrejšaha prajekta, źviazanaha z rekanstrukcyjaj abliččaŭ žycharoŭ Staražytnaj Rusi. Ich vyniki ŭvajšli ŭ vydańnie «Nasielnictva Staražytnaj Rusi. Albom u asobach» (Maskva, 2024), siarod suaŭtaraŭ jakoha — biełaruski antrapołah Volha Jemialjančyk, dacentka kafiedry historyi i turyzmu Połackaha dziaržuniviersiteta.

Adkryćcio, zroblenaje ŭ Połacku, — pieršy taki vypadak u historyi biełaruskaj antrapałohii i demanstruje mahčymaści miždyscyplinarnaha padychodu ŭ daśledavańni historyi nasielnictva Siaredniaviečča.

Kamientary9

  • Mienie, tekieł, uparsin
    22.03.2025
    Spačatku ty defiliruješ na dyktatarskich Jeŭrapiejskich hulniach. Potym śpiavaješ pierad połackimi słužboŭcami RPC. Potym pracuješ u ideałahičnym histaryčnym prajekcie "Nasielnictva Staražytnaj Rusi".
  • Pytańniečka
    22.03.2025
    A čamu nie staražytnaj Biełarusi?
  • Viktor
    22.03.2025
    Tolko naši priedki vostočnyje bałty. Zapadnyje około 500 hoda do n.e. śmiešaliś s prišłymi uhorskimi plemienami, połučiv ot nich charaktiernyj markier hapłohruppu N1, kotoroj niet u biełorusov. Za isklučienijem sieviero-zapadnoj časti, hdie proživajut aśsimilirovannyje litovcy.

Ciapier čytajuć

Što stała pryčynaj śmierci troch rabotnikaŭ «Biełarusnafty» padčas ramontu na trasie

Što stała pryčynaj śmierci troch rabotnikaŭ «Biełarusnafty» padčas ramontu na trasie

Usie naviny →
Usie naviny

Ceny na šakaład ździŭlajuć12

Navumčyk pra niezaležnaść Biełarusi: Pucin nie zdolny mabilizavać nivodnaha biełarusa na vajnu — nacyjanalnyja aŭtanomii Rasii nie majuć i hetaha29

Muzykanty vydalajuć svaju muzyku sa Spotify, bo jon spansaruje kampaniju, jakaja vyrablaje tysiačy dronaŭ dla Ukrainy26

«Heta svojeasablivaje partniorstva». Tramp zaklučyŭ ździełku, pa jakoj krainy Jeŭropy abaviazany płacić taryf 15%8

U Hiermanii syšoŭ z rejek pasažyrski ciahnik. Jość zahinułyja1

Praz Soniečnuju sistemu lacić abjekt, pavodziny jakoha nahadvajuć kiravany kaśmičny karabiel18

Rasijski dron atakavaŭ rejsavy aŭtobus u Sumskaj vobłaści. Jość achviary3

U Biełarusi sioleta niama čarnic. Kali letaś narychtoŭščyki pryniali dziasiatki ton jahad, to sioleta — ničoha4

Fłarencyju nazvali najlepšym horadam Jeŭropy dla turyzmu2

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Što stała pryčynaj śmierci troch rabotnikaŭ «Biełarusnafty» padčas ramontu na trasie

Što stała pryčynaj śmierci troch rabotnikaŭ «Biełarusnafty» padčas ramontu na trasie

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić