Lidar mahiloŭskich fanataŭ paśla sutak źbiraŭsia va Ukrainu pa svabodu, a ciapier jon za Łukašenku, HUBAZiK i Rasiju
Nievierahodnaja historyja žyćcia stvaralnika fanackaj supołki «Siamja» z Mahilova Mikity Varažbitava. Chłopiec pačynaŭ z bojek u lesie, a ciapier staŭ papularnym treš-błohieram. U kancy 2024 hoda jaho departavali z Rasii jak «pahrozu abaranazdolnaści i hramadskamu paradku».
Varažbitaŭ naradziŭsia 13 śniežnia 1993 hoda ŭ Mahilovie. U adnym ź videa raskazvaŭ, što mama ŭsio žyćcio pracavała nastaŭnicaj. Sam chłopiec vialikich zdolnaściaŭ u škole nie prajaŭlaŭ. Skončyŭ 9 kłasaŭ, a potym pastupiŭ u Licej (raniej takija ŭstanovy nazyvali PTV) na elektryka, raspaviadaje Tribuna.
«Ja navat pracavaŭ pa śpiecyjalnaści, ale dzie plus, a dzie minus, nie viedaju. Tamu i nie zatrymaŭsia doŭha», — kazaŭ jon.
Mieŭ «kalafutboł hałaŭnoha mozhu»
Mikita pryhadvaŭ, što ŭpieršyniu ŭbačyŭ fanackija bojki na videa Ukantakcie. Z taho času jon hareŭ idejaj stać adnym z chulihanaŭ. Chłopiec zapisaŭsia ŭ siekcyju tajskaha boksa i razam z pryjacielami ładziŭ pa dvarach baksiorskija spabornictvy.
«Ja žyŭ kalafutbołam, tolki hetym i cikaviŭsia. Prychodziŭ dadomu sa škoły i čytaŭ usiu dastupnuju litaraturu, hladzieŭ usie zabivy (tak fanaty nazyvajuć damoŭnyja bojki pa akreślenych praviłach — Tribuna). Ja viedaŭ usio pra rasijskija i ŭkrainskija dźvižy. Heta byŭ kalafutboł hałaŭnoha mozhu, ja byŭ pamiešany na ŭsim hetym».
U intervju dla kanała Eduarda Hiermanskaha (bajec MMA i futbolny chulihan z Rasii) jon uspaminaŭ, što adzin z takich treninhaŭ ubačyli chłopcy z fanackaj supołki mahiloŭskaha «Dniapra» Fighters Firm i zaprasili da siabie na siektar. Varažbitavu tam nie spadabałasia, bo było mała bojek — ź dźvie na hod. U 2011 hodzie jon stvaraje svaju ŭłasnuju firmu, jakaja atrymała nazvu «Siamja».
«Ja paklikaŭ brata. Najlepšy siabar paklikaŭ svaich bratoŭ. My padumali, chto my takija, kali nie siamja?» — tłumačyŭ Varažbitaŭ nejminh. Pa jaho słovach, na piku ŭ składzie «Siamji» było kala 80 čałaviek, a zabivy adbyvalisia nie tolki ź biełaruskimi chulihanami, ale z rasijanami i ŭkraincami.
«Jon zdaŭ uvieś svoj kalektyŭ»
Z kalafutbolnaha ruchu Varažbitaŭ viedaje Andreja Traceŭskaha z pazyŭnym «Biaśśmiertny», jaki z 2022 hoda vajuje na baku Ukrainy.
«Biaśśmiertnaha» niakiepska viedaŭ. U 2014—15 hadach my ź im šmat kamunikavali, jon byŭ lidaram dynamaŭskaha kalektyvu «Pieršy šerah». My pastajanna rabili ź imi temy. «Janki» (Ihar Jankoŭ, jašče adzin biełaruski dobraachvotnik va Ukrainie — Tribuna) byŭ u moładzi «Pieršaha šerahu» i, adpaviedna, chutčej za ŭsio, suprać nas biŭsia», — uspaminaŭ Mikita ŭ adnym z tyktokaŭ.
Sam «Biaśśmiertny» ŭ svaim telehram-kanale nie prajšoŭ mima asoby mahiloŭskaha chulihana. Śćviardžaje, što toj zdradziŭ «svaim siabram, svaim pacanam»: «Jon zdaŭ uvieś svoj kalektyŭ kalafutbolny, jakich pasadzili ŭ turmu. Potym jon źbieh u Rasiju, pačaŭ tusavacca z fanatami «Łakamatyva». Potym staŭ całavacca ŭ dziasny z «miasam» (majucca na ŭvazie fanaty «Spartaka» — Tribuna). U vyniku ŭsich kinuŭ i staŭ kryčać «Łukašenka — pryhažun». Ja rady, što ŭ svoj čas razvaliŭ ich kalektyŭ. Ja skarystaŭsia, što ŭ Mikity Varažbitava ŭsiaho adna źvilina, a mozh jak u rybki».
Što za historyju maje na ŭvazie «Biaśśmiertny»?
Letam 2015 hoda HUBAZiK zatrymaŭ pieciarych udzielnikaŭ «Siamji», siarod jakich byŭ i Varažbitaŭ. Hetuju historyju aktyŭna raskručvali na dziaržaŭnych telekanałach, zachavaŭsia siužet z prahramy «Zona Ch». Chłopcy byli aryštavanyja za bojku ŭ śniežni 2014 hoda ŭ Rahačovie. Tady Varažbitaŭ paźbieh turemnaha źniavoleńnia, u toj ža hod jon zajaviŭ pra rospusk «Siamji».
Mienavita taja historyja i sparadziła mnostva čutak. Tribuna pahutaryła ananimna z dvuma mahiloŭskimi fanatami, jany kažuć, što nie majuć paćviardžeńniaŭ, što Varažbitaŭ kahości «zdavaŭ», ale padobnyja razmovy sapraŭdy vialisia ŭ siektary.
Były lidar hrupoŭki tłumačyŭ, što z 2014 milicyja ŭ Biełarusi stała raspracoŭvać futbolnych fanataŭ, jakija byli adnoj z hałoŭnych siłaŭ padčas revalucyjnych padziej va Ukrainie.
«U nas u dziaržavie taksama zabajalisia, što my možam zrabić pieravarot. Adčuli, što budzie niebiaśpieka, i stali nas raspracoŭvać», — mahiloviec.
Z fanackich časoŭ Varažbitaŭ viedaŭ i Daniłu Lašuka z pazyŭnym «Madžachied», jaki zahinuŭ u krasaviku 2023 hoda na bachmuckim kirunku, vajujučy na baku Ukrainy. «Pierasiakaŭsia ź im na bojkach, jon pradstaŭlaŭ «Dynama» Brest, kalektyŭ No Comments. <…> A što zdaryłasia va Ukrainie, vy viedajecie», — raskazvaŭ Varažbitaŭ u tyktoku.
Ładziŭ bojki AMAP suprać badziah
Paśla skančeńnia kalafutbolnaj staronki Mikita staŭ raźvivacca ŭ błohinhu. Šmat u čym jon kapijavaŭ padychod Maksima «Ciesaka» Marcinkieviča, rasijskaha nieafašysta. Varažbitaŭ, jak i «Ciasak», zapisvaŭ na videa, jak jon zmahajecca ź piedafiłami, prastytutkami, mihrantami. Heta pačało prynosić pieršy pośpiech i prahlady.
Druhim kirunkam stali adzinaborstvy. Varažbitaŭ vystupaŭ sam u jakaści bajca MMA, a taksama staŭ pramoŭcić praviadzieńnie turniraŭ. Adnym z hałoŭnych jaho prajektaŭ byli kułačnyja bai ŭ farmacie 2 na 2, jakija nazyvalisia «AMAP suprać badziah».
Bai ładzilisia ŭ Biełarusi i Rasii. Pa słovach arhanizatara, za kamandu AMAPa vystupali chłopcy z dośviedam słužby ŭ śpiecnazie i desancie. Sam Varažbitaŭ na toj čas užo pierajechaŭ žyć u Sankt-Pieciarburh, dzie paznajomiŭsia ź nieanacystam Viačasłavam Dacykam. Razam jany praciahvali ździajśniać rejdy suprać mihrantaŭ i zakładčykaŭ.
Dacyk u svoj čas byŭ viadomy jak MMA bajec, mienavita jon nanios adnu z samych prynižalnych paraz biełaruskamu spartsmienu Andreju Arłoŭskamu. U Rasii Dacyk adbyvaŭ pakarańnie ŭ turmie za niezakonnaje našeńnie zbroi.
«Chacieli ź mianie zrabić palitviaźnia»
Napiaredadni Novaha 2021 hoda Varažbitaŭ pryjazdžaje da baćkoŭ u Mahiloŭ. Na radzimie jon zachvareŭ na karanavirus i navat trapiŭ u lakarniu. Paśla vypiski jaho pakinuli na samaizalacyi. 29 śniežnia 2020 hoda jaho zatrymali.
«Zzadu ŭdar u śpinu, pavaročvajusia — natoŭp ludziej u maskach, bjuć nahami. U mianie było razumieńnie, što heta supracoŭniki. Dziakuj Bohu, što ja nie staŭ supraciŭlacca. Mianie skrucili, kinuli jak sabaku ŭ mikraaŭtobus. Kryčali, abražali, maciukali», — uspaminaŭ jon momant aryštu.
Varažbitava spačatku advieźli ŭ Leninski RUUS, a potym kinuli ŭ IČU. Na nastupny dzień jaho sudziać pa skajpie za parušeńnie ŭmovaŭ samaizalacyi i pryhavorvajuć da 15 sutak aryštu.
«Sa mnoj siadzieli zbolšaha bamžy i ałkašy», — uspaminaŭ jon.
U vyniku chłopca sudzili piać razoŭ: trojčy za parušeńnie ŭmovaŭ samaizalacyi, jašče dva razy za vyjavu svastyki ŭ videa na jutub-kanale i telehramie. U adnym ź intervju Varažbitaŭ kaža, što adsiadzieŭ ahułam 49 sutak, u inšym — 52. U lubym razie na volu jon vyjšaŭ tolki ŭ druhoj pałovie lutaha 2021 hoda.
Mahiloviec uspaminaŭ, što za sudami tady pilna sačyli pravaabaroncy: «Jany chacieli zrabić ź mianie palitviaźnia. Mamie kazali, kali [syn] vyjdzie, to moža biaspłatna źjechać u Litvu, Łatviju ci Polšču.
Mnie zdajecca, kali b ja byŭ palitviaźniem, to ŭvohule b nie vyjšaŭ. Ja ničoha suprać ułady nie mieŭ. Jany dumali, što ja niejki žorstki apazicyjanier».
Varažbitaŭ zhadvaŭ, što ŭ IČU da jaho prychodzili paštoŭki na biełaruskaj movie. Chłopiec admaŭlaje, što ŭdzielničaŭ u pratestach 2020 hoda ŭ Biełarusi, ale ŭ roznych telehram-kanałach hulaje fota Mikity padčas adnaho ź mitynhaŭ.
«Razumieŭ, čamu ludzi ŭskryvajuć siabie ŭ turmie»
U IČU Varažbitava nie bili. Byŭ navat matrac, ale lažać na im dazvalali tolki ŭnačy.
«Dzieści na 18-ja sutki ŭ mianie pajechała kukucha, kali ŭnačy mianie stali jeści kłapy. Ja dumaŭ, što heta za dzikunstva, što za kancłahier. U adnu noč mnie zdavałasia, što ja pamru. Ja tady nie viedaŭ, što takoje paničnaja ataka. Potym druhi raz, treci heta paŭtaryłasia. U mianie ślozy, isteryka, ja bju ŭ ścienku kułakami. Ja dumaŭ, što mianie zabiaruć u balničku ci psichušku, kab choć pavietram padychać.
Ja razumieŭ, čamu ludzi siabie ŭskryvać u turmie, viešajucca», — kazaŭ mahiloviec u intervju kanału KOVALENKO. Hety jutub viadzie ŭradženiec Astrachanskoj vobłaści Rasii Śviatasłaŭ Kavalenka, jon taksama bajec MMA — u svoj čas byŭ asudžany da 5 hadoŭ kałonii za zbyt narkotykaŭ.
Kala 15 sutak Varažbitaŭ pravioŭ na supakajalnych tabletkach. «Mianie tam padpłaviła psichałahična», — pryznavaŭsia chulihan.
Paźniej kazaŭ, što razam ź im palitviaźniaŭ nie siadzieła, ale nibyta čuŭ historyi pra takich źniavolenych ad susiedziaŭ pa kamierach. Padčas źniavoleńnia «siłaviki» vydalili kanał Varažbitava na jutubie, a taksama akaŭnty ŭ inšych sacyjalnych sietkach.
«Pajedu ŭ Kijeŭ, tam svaboda»
Pa vyzvaleńni chulihanu dali zrazumieć, što ŭ Biełaruś bolš pryjazdžać nie varta.
«Ja bajusia, bajusia kožny dzień. U Biełaruś kali i budu pryjazdžać, to bieź simki i z telefonam na avijarežymie.
Ja dumaju, što pajedu ŭ Kijeŭ. Tam svaboda. Tam možna dziaŭbci baryh, zakładčykaŭ, piedafiłaŭ. Kažuć, tam dajuć na heta zialonaje śviatło», — tak Varažbitaŭ razvažaŭ pry kancy 2021 hoda.
Praź niekalki miesiacaŭ Rasija napadzie na Ukrainu i pačnie poŭnamaštabnuju vajnu.
U svaich sacsietkach mahiloviec całkam padtrymlivaje Rasiju, arhanizoŭvaŭ zbory srodkaŭ na rasijskuju armiju. Ukraincaŭ čaściej za ŭsio nazyvaje «chachłami».
«Ja nie chaču ŭ Jeŭropu, maje blizkija taksama nie chočuć. Ja nie chaču ničoha supolnaha mieć ź Jeŭropaj. U Rasii ŭsio cudoŭna, pierśpiektyvy hramadnyja, hrošaj šmat, biźnies adkryvaj kolki chočaš. Afihiennaja kraina», — kazaŭ jon u sacyjalnych sietkach.
Za hety čas kanały Varažbitava zrabili imklivy ryvok u raźvićci. Na jaho Youtube na siońnia amal 1 miljon padpisčykaŭ, a ŭ telehramie — 250 tysiač. U sakaviku 2023 hoda mahiloviec trapiŭ u śpis strymieraŭ, jakija zajmajucca nielehalnaj rekłamaj kazino. Hety śpis apublikavała kiraŭnica prakramloŭskaj «Lihi biaśpiečnaha internetu» Kaciaryna Mizulina.
Ciapier staŭ fanatam HUBAZiKa
U śniežni 2024 hoda Varažbitaŭ byŭ departavany z Rasii. Jon źmiaściŭ dopis, što byŭ pryznany pahrozaj «abaranazdolnaści i hramadskamu paradku ŭ Rasii», ale praź niejki čas vydaliŭ paviedamleńnie.
Tak chłopiec znoŭ apynuŭsia ŭ Biełarusi.
«Departavali, bo my stali zajmacca antyprapahandaj narkotykaŭ. Raskazvać, što heta takoje. Abierahać moładź stali. Zrabili šmat, vidać, kamuści my pierajšli darohu», — tłumačyŭ jon zabaronu na znachodžańnie ŭ Rasii.
Za dzień da imitacyi prezidenckich vybaraŭ 2025 hoda ŭ Biełarusi Varažbitaŭ zrabiŭ vialiki dopis, čamu jon pojdzie hałasavać za Łukašenku.
«Ja liču Łukašenku najlepšym prezidentam. U nas niama mihrantaŭ, a kali źjaviacca i pačnuć vieści siabie hanarysta, to ich adrazu pryziamlać. Vakoł adny słavianie, adzin da adnaho jość pavaha. U Biełarusi niama bandytyzmu, arhanizavanaj złačynnaści. Siłaviki pracujuć na ŭsie 100%», — zajaviŭ Varažbitaŭ, jakoha za paru hadoŭ da taho biez daj pryčyny źbili pry zatrymańni.
Hety dopis jon azdobiŭ zdymkam u majcy z runaj Odał, jakuju padčas Druhoj suśvietnaj vajny vykarystoŭvali nacysty.
U červieni 2023 hoda ŭ mužčyny naradziŭsia syn, jakoha nazvali Dabryniaj. Varažbitaŭ zadavoleny, što ŭ dzicia poŭnaje supadzieńnie imia z ruskim bahatyrom «Dabryniam Nikicičam». Hetaj viasnoj mahiloviec vinšavaŭ u svaich sacsietkach HUBAZiK ź ich prafiesijnym śviatam:
«HUBAZiK — heta biełarusy, jakija zaŭsiody abaraniajuć svaju radzimu, sapraŭdnyja patryjoty.<…> Asobna chaču vyłučyć chłopcaŭ z 11-ha ŭpraŭleńnia (mahiloŭskaje abłasnoje — Tribuna). Dziakuj vam za biaśpieku, za čyściniu. Nichto aproč vas. Pracujcie, braty!»
Admietna, što pry hetym Varažbitaŭ chodzić z tatuiroŭkaj 1.3.1.2 na žyvacie. Hetyja ličby šyfrujuć abrevijaturu A.C.A.B., jakaja pierakładajecca prykładna jak «usie mianty vyludki». U Biełarusi hetaje spałučeńnie litar pryznanaje ekstremisckim.
Kanał Varažbitava na jutubie mocna straciŭ u prahladach paśla departacyi ŭ Biełaruś. Raniej kantent u asnoŭnym rabiŭsia za košt hutarak sa skinchedami, futbolnymi chulihanami, udzielnikami «SVA». Zapisvać u Biełarusi takoje składana.
«Kali jon byŭ u fanackim varušniaku, to starejšyja ŭstaŭlali Mikitu trochu mazhi. Paśla pierajezdu ŭ Rasiju jon zusim «pajechaŭ». Ciapier, vyhladaje, što pracuje na biełaruskich miantoŭ», — skazaŭ adzin z mahiloŭskich fanataŭ, jaki pierasiakaŭsia z Varažbitavym na siektary.
Ciapier čytajuć
«Hanna adkazała: «Tak!» Vital Hurkoŭ zrabiŭ prapanovu ruki i serca. Chto ž niaviesta?3
Kamientary