Kiejs Kotava znoŭ aktualizavaŭ pytańnie, kudy niebiaśpiečna jechać biełarusam, jakija aścierahajucca pieraśledu
Abstaviny źniknieńnia byłoha dypłamata i čynoŭnika Anatola Kotava pa-raniejšamu nieviadomyja. Paviedamlajecca, što jon źnik u Turcyi. Pra toje, kudy niebiaśpiečna jeździć biełarusam, jakija aścierahajucca pieraśledu z boku režymu, «Radyjo Svaboda» zapytałasia ŭ Leanida Marozava, daradcy Śviatłany Cichanoŭskaj pa jurydyčnych pytańniach, i Alesia Michaleviča, jurysta ŭ halinie mižnarodnaha prava.
Aleś Michalevič: U bazu vyšuku krain SND možna trapić praz adzin klik biełaruskaha milicyjanta
Pavodle jurysta ŭ halinie mižnarodnaha prava Alesia Michaleviča, biełarusam, jakija bajacca pieraśledu z boku režymu, možna jechać u krainy z vysokim uzroŭniem pravavoj kultury.
«Heta krainy, dzie pry najaŭnaści zapytu dakładna budzie ekstradycyjny praces, dzie biełaruskija śpiecsłužby adčuvajuć siabie drenna, tamu što im tam nichto nie dazvolić zajmacca svavolstvam. Heta krainy Jeŭrasajuza, Złučanyja Štaty, Kanada, Aŭstralija, možna dadać Japoniju, Sinhapur. Bolšaść tak zvanych ciopłych, biednych krain — vielmi niebiaśpiečnyja, i ja b nie raiŭ nikomu tudy jechać».
Michalevič tłumačyć, što zatrymańnie moža adbycca jak praz zapyt u Interpał, tak i praz damoŭlenaść pamiž śpiecsłužbami.
«Tut treba adroźnivać zvyčajnaha aktyvista, jaki prosta ŭdzielničaŭ u pratesnych padziejach u Biełarusi, i čałavieka, jaki, jak, naprykład, Anatol Kotaŭ, pracavaŭ u dziaržaŭnych strukturach, to bok ličycca zdradnikam dla Łukašenki».
Jon padkreślivaje: biełarusam, jakija aścierahajucca pieraśledu, nielha ni ŭ jakim razie jeździć u krainy SND — Armieniju, Azierbajdžan, Kazachstan, Rasiju i inšyja.
«Hramadzianina Biełarusi vielmi lohka padać u vyšuk u hetych krainach, u bazu vyšuku možna trapić praz adzin klik biełaruskaha milicyjanta. A ŭsie astatnija krainy, takija jak Turcyja, Jehipiet, kudy lubiać jeździć adpačyvać, taksama niebiaśpiečnyja. Pry hetym usio zaležyć ad uzroŭniu, na jakim čałavieka šukajuć. Kali heta surjozny palityčny aktyvist, to Turcyja i Jehipiet vielmi niebiaśpiečnyja, i tam moža adbycca ŭsio, što zaŭhodna».
Michalevič adznačaje, što ŭ jahonaj jurydyčnaj praktycy paśla 2020 hoda byli dziasiatki vypadkaŭ, kali biełarusaŭ zatrymlivali ŭ inšych krainach na zapyt biełaruskich uładaŭ. Pry hetym pravavyja pracedury dziejničajuć nie ŭsiudy: naprykład, u Vjetnamie biełaruskaha dobraachvotnika Vasila Vieramiejčyka śpiecsłužby prosta pieradali Biełarusi biez ekstradycyjnaha pracesu.
Jon taksama nahadaŭ, što byli vypadki, kali Rasija biez aficyjnych pracedur prosta dastaŭlała ludziej da miažy ź Biełaruśsiu.
Što da krain dla sustreč z rodnymi biez šenhienskich vizaŭ, to Michalevič raić razhladać Čarnahoryju ci Ałbaniju, jakija ŭvachodziać u NATA, imknucca da ŭstupleńnia ŭ ES i pry hetym źjaŭlajucca biaźvizavymi dla biełarusaŭ.
Marozaŭ: Biełaruś praciahvaje złoŭžyvać miechanizmami Interpała
Daradca Śviatłany Cichanoŭskaj Leanid Marozaŭ pieraličyŭ dziaržavy i terytoryi, kudy nie varta jechać praz ryzyku palityčnaha pieraśledu.
Najbolš niebiaśpiečnymi źjaŭlajucca:
- Rasija, Azierbajdžan; krainy Centralnaj Azii (Kazachstan, Kyrhyzstan, Tadžykistan, Turkmienistan, Uźbiekistan), a taksama Pakistan, Indyja, Kitaj;
- niepryznanyja terytoryi (Prydniastroŭje, Abchazija, Paŭdniovaja Asiecija, «DNR/ŁNR», Krym);
- Vieniesueła, Paŭnočnaja Kareja, Tajłand, Vjetnam, Šry-Łanka; Kuba, Łaos, Siryja, Kambodža;
- krainy, dzie ryzyka ŭzrastaje praz dvuchbakovyja pahadnieńni: Sierbija, AAE, Mjanma, Zambija, Zimbabvie, Afhanistan, Iran, Irak.
Marozaŭ padkreślivaje, što śpisy nie źjaŭlajucca vyčarpalnymi, bo Biełaruś praciahvaje złoŭžyvać Interpałam, tamu vypadki zatrymańnia zdaralisia navat u adnosna «biaśpiečnych» krainach.
Jon taksama nazyvaje «šeruju zonu» — krainy, dzie masavych ekstradycyj u Biełaruś nie było, ale pravavyja padstavy abo praktyka supracoŭnictva sa śpiecsłužbami isnujuć: Hruzija, Turcyja, Jehipiet, Manholija, Maroka, Saudaŭskaja Aravija, Mieksika, Katar.
Asobna adznačajecca, što dvuchbakovyja pahadnieńni ab pravavoj dapamozie Biełaruś maje sa Šry-Łankaj, Vjetnamam, Turcyjaj, Manholijaj, PAR, Iranam i Sierbijaj; pieramovy iduć ź Indyjaj, Hankonham i Jehiptam.
Što da krain, dzie možna sustrakacca z rodnymi, Marozaŭ papiaredžvaje: najbolš nadziejnyja — krainy ES, ZŠA, Vialikabrytanija, Kanada. Bolš dastupnyja, ale ryzykoŭnyja — Hruzija, Turcyja, krainy Bałkan.
Što rabić u vypadku prablem
«Najpierš treba zastavacca spakojnym, patrabavać advakata i pierakładčyka, nie padpisvać dakumienty, jakich vy nie razumiejecie. Varta zahadzia mieć «nadziejnuju asobu», jakaja viedaje vaš maršrut i zmoža paviedamić pra situacyju zvonku. Asabliva tym, chto atrymaŭ status uciekača ŭ Jeŭropie, varta mieć zaśviedčanyja kopii dakumientaŭ ź pierakładam na anhlijskuju ci inšuju movu krainy. Lepš zachoŭvać ich i ŭ vobłaku, i ŭ papiarovym vyhladzie».
Marozaŭ taksama raić zahadzia mieć kantakty miascovych pravaabaroncaŭ i jurystaŭ, naładžvać biaśpiečnyja kanały suviazi, vykarystoŭvać dvuchfaktarnuju aŭtentyfikacyju, zachoŭvać dakumienty ŭ abłokach.
«Vielmi važna jak maha chutčej paviedamić pra situacyju ŭ pravaabarončyja arhanizacyi ci Ofis Śviatłany Cichanoŭskaj. Časam apieratyŭnaja infarmacyja i sihnał vonki stanoviacca vyrašalnymi».
Anatol Kotaŭ užo vyjazdžaŭ u Turcyju i ličyŭ jaje biaśpiečnaj — krynicy
Paśla pajezdki za miežy ES tajamniča źnik Anatol Kotaŭ, byłaja pravaja ruka Paŭła Łatuški
«Niekatorym ludziam varta źniać ružovyja akulary». Lavončyk — pra Mielnikavu, uciečku ŭ «Bajchełp», biełyja palito i hrošy na 1300 palitviaźniaŭ
Kubrakoŭ sustreŭsia z prezidentam Interpała i abmierkavaŭ «mižnarodnaje supracoŭnictva»
Kamientary
Kiejs sa złoŭžyvańniem kiejsami - typovy dla kiejsa pravincyjnych mieniedžaraŭ-nieafitaŭ, zadača jakich padkreślić svoj nibyta elitarny prafiesijanalny słenh.
Ale ž my viedajem, što sapraŭdnaja elitarnaść - u biełaruskich słovach ;)