Usiaho patrochu44

Daśledavańnie evalucyi śviedčyć: čym daŭžejšy vialiki palec, tym bolšy mozh

Vialiki mozh i sprytnyja ruki — dźvie rysy, jakija vyłučajuć čałavieka. Daŭno isnavała hipoteza, što jany raźvivalisia razam, ale dokazaŭ nie było. Novaje daśledavańnie pralivaje śviatło na hetuju zahadku: navukoŭcy vyjavili pramuju suviaź pamiž daŭžynioj vialikaha palca i pamieram mozhu nie tolki ŭ ludziej, ale i va ŭsich prymataŭ.

Ilustracyjny malunak, stvorany z dapamohaj štučnaha intelektu

Nadzvyčajnaja evalucyja čałavieka časta tłumačycca dźviuma vyznačalnymi rysami: vialikim mozham i vielmi sprytnymi rukami. Razam jany zrabili mahčymym raźvićcio pryład pracy, uźniknieńnie składanych kultur i zdolnaść adaptavacca da samych roznych umoŭ navakolnaha asiarodździa.

Niekatoryja daśledčyki mierkavali, što hetyja rysy raźvivalisia adnačasova, upłyvajučy adna na adnu. Ideja vyhladaje pierakanaŭča: kali našy prodki pačali manipulavać pradmietami z usio bolšaj dakładnaściu, razumovyja patrabavańni dla vykarystańnia instrumientaŭ mahli stymulavać pavieličeńnie ich mozhu. I naadvarot, rost mozhu moh dazvolić bolš składanaje vykarystańnie ruk.

Adnak, jak piša New Atlas, niahledziačy na pryvabnaść hetaj hipotezy sumiesnaj evalucyi, dokazy zastavalisia pieravažna ŭskosnymi. Danyja paleantałohii i archieałahičnyja znachodki pakazvali na suviaź, ale nie davali kančatkovaha dokazu pryčynna-vynikovaj suviazi.

Novaje daśledavańnie, apublikavanaje ŭ časopisie Communications Biology, pralivaje śviatło na toje, jak spryt ruk i intelekt čałavieka mahli raźvivacca razam. Navukoŭcy praanalizavali 94 vidy prymataŭ, jak sučasnych, tak i vymierłych, vykarystoŭvajučy składanyja statystyčnyja mietady, jakija abjadnoŭvajuć evalucyjnuju historyju z madelavańniem.

Jany vyjavili ŭstojlivuju suviaź: vidy z adnosna daŭžejšymi vialikimi palcami, jakija adyhryvajuć klučavuju rolu ŭ dakładnym zachopie, jak praviła, mieli i bolšy mozh. Heta śviedčyć ab tym, što spryt ruk i evalucyja mozhu źviazany va ŭsioj linii prymataŭ — ad lemuraŭ da ludziej. Charakterna, što hetaja zakanamiernaść zachavałasia, navat kali danyja pra čałavieka byli vyklučany z analizu.

«My zaŭsiody viedali, što naš vialiki mozh i sprytnyja palcy vyłučajuć nas, ale ciapier my bačym, što jany nie evalucyjanavali paasobku, — patłumačyli aŭtary daśledavańnia. — Kali našy prodki stanavilisia bolš umiełymi ŭ manipulavańni pradmietami, ich mozh pavinien byŭ adaptavacca dla apracoŭki hetych novych navykaŭ. Hetyja zdolnaści ŭdaskanalvalisia na praciahu miljonaŭ hadoŭ evalucyi mozhu».

Značnaja častka nieakorteksa (novaj kary) i mazžačka prymataŭ adkazvaje za zrokava-matorny kantrol — kaardynacyju taho, što my bačym, z tym, jak my ruchajemsia. Mienavita pavieličeńnie hetych abłaściej mozhu tłumačyć bolšuju častku varyjacyj u pamierach mozhu roznych vidaŭ prymataŭ.

Daśledčyki vyrašyli pravieryć suviaź pamiž hetymi dvuma adździełami mozhu (nieakorteksam i mazžačkom) i daŭžynioj vialikaha palca.

Vykarystoŭvajučy madeli, jakija adnačasova teściravali ŭpłyŭ abiedźviuch abłaściej, jany vyjavili značnuju stanoŭčuju suviaź pamiž daŭžynioj vialikaha palca i pamieram nieakorteksa. U toj ža čas suviazi z mazžačkom vyjaŭlena nie było. Hetyja vyniki zastavalisia niaźmiennymi navat pry asobnym analizie kožnaha adździeła, što padkreślivaje ŭnikalnuju rolu mienavita nieakorteksa ŭ raźvićci sprytu ruk.

«Našy vyniki padkreślivajuć rolu manipulatyŭnych zdolnaściej u evalucyi mozhu i pakazvajuć, nakolki ŭzajemaźviazany cialesnyja i niejronnyja adaptacyi ŭ evalucyi prymataŭ», — robiać vysnovu navukoŭcy.

Kamientary4

  • ž
    12.09.2025
    na jaki?
  • .
    12.09.2025
    U šympanze nie takaja "čałaviečaja" ruka, jak pakazaŭ ŠI. Bolš vyciahnutaja i vialiki palec karaciejšy i chudy.
  • 21-j?
    12.09.2025
    Vied́ imienno pa niemu naši dievački fabryčnyja aceńvajuć moc muŝyny. Asobienna jeśli kromie vadzicielskich prau nikakakova pryličnaava abrazavanija niet.

Ciapier čytajuć

Cichanoŭski prapanavaŭ radykalna pierahledzieć stratehiju dla Biełarusi35

Cichanoŭski prapanavaŭ radykalna pierahledzieć stratehiju dla Biełarusi

Usie naviny →
Usie naviny

«Ja hetaha nie daruju». U palitviaźnia, vyviezienaha ŭ Litvu, znajšli hiepatyt S — napeŭna, zarazili za kratami3

Z-za mieteazondaŭ ź Biełarusi samalot ministra zamiežnych spraŭ Litvy i jeŭrakamisara nie adrazu zmoh pryziamlicca ŭ Vilni12

Što ciapier znachodzicca na miescy kliniki «Novy zrok» u Minsku?4

Vyznačyłasia pieramožca konkursu «Mis Suśviet — 2025»5

Byłuju supracoŭnicu Kanhresa ZŠA abvinavacili ŭ insceniroŭcy napadu na samu siabie. Jana kazała, što na žyvacie napisali «šlucha Trampa»2

ZŠA patrabujuć ad Ukrainy pahadzicca na mirny płan Uitkafa-Dźmitryjeva da 27 listapada4

«Byli stalinki, chruščoŭki, a ciapier buduć siamaški». U centry Hrodna sabralisia restaŭravać Dom bytu — prajekt nie ŭsie acanili20

Navukoŭcy vyjavili, što vałodańnie niekalkimi movami zapavolvaje bijałahičnaje stareńnie15

Ideołahi raskazvajuć narodu žachi pra internet i pieraścierahajuć ad vykarystańnia ChatGPT15

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Cichanoŭski prapanavaŭ radykalna pierahledzieć stratehiju dla Biełarusi35

Cichanoŭski prapanavaŭ radykalna pierahledzieć stratehiju dla Biełarusi

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić