Анархісты сфармулявалі чатыры пункты, якія павінен выканаць Стрыжак, каб вырашыць канфлікт
На фоне гарачай дыскусіі вакол паводзін Андрэя Стрыжака група беларускіх анархістаў у Варшаве выказалася ў падтрымку пацярпелых жанчын і прапанавала свой алгарытм вырашэння праблемы.
Тэкст пад назвай «Шлях да вырашэння сітуацыі з дамаганнямі з боку Андрэя Стрыжака. Анархісцкае рашэнне» група беларускіх анархістаў у Варшаве размясцілі на сайце Pramen.io.
Як сцвярджаецца, пазіцыя аўтараў грунтуецца на прынцыпах трансфарматыўнага правасуддзя, якое ставіць мэтай змену як чалавека, так і супольнасці — для таго, каб яна стала больш бяспечнай і ліквідавала ўмовы, у якіх узнікае гвалт.
Аўтары крытыкуюць практыку «адмены» — поўнай ізаляцыі чалавека, бо «ізаляцыя і адмена могуць стварыць умовы для новых выпадкаў гвалту». Яны расказваюць, што ў анархісцкім асяроддзі, калі адбываецца гвалт, выкарыстоўваюць інструмент кол-іна (ад анг. call in — запрашаць, заклікаць) — запрашэнне з боку супольнасці далучыцца да трансфармацыйнага працэсу.
Напрыклад, блізкія сябры або калегі Стрыжака маглі б звярнуцца да яго, выразна выказаць нязгоду з яго паводзінамі і прапанаваць пачаць працэс асабістай адказнасці і змены.
Калі б Стрыжак пачаў супраціўляцца і адмаўляцца ад удзелу ў працэсе, можна было б прымяніць кол-аўт (ад англ. call out — выкрываць, кідаць выклік) — максімальна публічную заяву аб ненармальнасці яго паводзін і чаканнях супольнасці і пацярпелых ад крыўдзіцеля.
Аўтары падкрэсліваюць, што ў трансфармацыйным працэсе, які тычыцца сітуацыі з Стрыжаком, павінны ўдзельнічаць тры бакі: пацярпелыя жанчыны, Стрыжак, супольнасць (феміністы, дыяспара, Байсол, журналісты і медыя).
Чатыры крокі, якія павінен выканаць Стрыжак
1. Прызнаць шкоду без усялякіх «так, але…» і «так, але гэта ўсё таму што…». Нават калі гэта было зроблена ненаўмысна і без злога намеру.
2. Усвядоміць і прызнаць наступствы сваіх паводзін для пацярпелых і супольнасці актывістаў.
3. Суразмерна кампенсаваць шкоду пацярпелым і супольнасці. Сярод такіх крокаў аўтары называюць прабачэнні, практычныя кампенсацыі (напрыклад, аплата псіхатэрапіі), адмову ад заняцця ўладных пасад. Канкрэтныя дзеянні яны прапануюць вызначыць пацярпелым і супольнасці.
4. Пачаць асабістую трансфармацыю: развіваць навыкі і веды, каб змяніць свае перакананні і паводзіны і прадухіліць паўтарэнне падобных сітуацый у будучыні. Гэта можа быць псіхатэрапія, размовы з блізкімі, вывучэнне механізмаў працы патрыярхату і харасменту, распазнанне розных форм гвалту, вывучэнне прынцыпаў культуры згоды і гэтак далей.
Прапановы па арганізацыі працэсу
Аўтары выказваюцца аб неабходнасці стварэння дзвюх груп падтрымкі:
Група падтрымкі пацярпелых: дапамагае жанчынам сфармуляваць свае патрэбы, абараняе іх пазіцыю ў медыя, збірае рэсурсы на дапамогу.
Група падтрымкі Стрыжака: не «адмазвае» яго, а суправаджае ў пераменах, кантралюе, дапамагае не сыходзіць з курсу. Людзі ў гэтай групе павінны быць эмацыйна блізкімі, але патрабавальнымі.
«У такую групу не могуць уваходзіць людзі, якія лічаць, што Стрыжак прыгажун і пакутуе ні за што», — даводзяць аўтары.
Ад трэцяга баку працэсу — супольнасці — патрабуецца не толькі чакаць, але і браць адказнасць: ствараць групы падтрымкі, весці публічную камунікацыю, фармаваць справядлівы дыскурс. Рэгулярныя абнаўленні ад груп дапамогуць бачыць, ці адбываюцца змены, і сачыць за працэсам — напрыклад, праз спецыяльны сайт.
Калі вакол пацярпелых жанчын ці вакол Стрыжака не сфармуюцца ніякія групы падтрымкі, аўтары ўпэўнены, што ён можа самастойна прыняць рашэнне мяняцца і інфармаваць людзей аб гэтым, атрымліваць фідбэк з іншых крыніц, праходзіць тэрапію і гэтак далей.
«Важна, каб тыя, хто нанеслі шкоду, разумелі і сваю адказнасць перад супольнасцю, а не пасіўна чакалі, пакуль нехта ім арганізуе прастору для зменаў. (…) Само жаданне і намер нешта зрабіць з праблемай — ужо трансфармуе нас і тых, з кім мы ўступім у кантакт. У гэтым можа быць шмат фрустрацыі, але і шмат сілы і агульнасці», — лічаць анархісты.
Каментары