Fiodar Viktaravič i «Viktar Fiodaravič». Supracoŭnik «Varhiejminha» maje pašpart prykryćcia. Jaho žonka Volha Siamaška — viadomaja žurnalistka
Fiodar Viktaravič Harbačoŭ — cichi ajcišnik-emihrant. Jon ža Viktar Fiodaravič Makaviejeŭ — sakretny ahient. Jahonaja žonka tym časam raspracoŭvała Kodeks etyki biełaruskich žurnalistaŭ, była dapuščanaja da zakrytych čataŭ i aŭdytu Marafonu salidarnaści. Infarmacyja pra dvajnoje dno jaje muža dva hady cyrkulavała ŭ asiarodkach apazicyi, ale nichto nie parupiŭsia pastavić filtry dostupu. Jak tak zdaryłasia?
Volha Siamaška — byłaja kiraŭnica prajekta Radyjo Ŭnet. A da taho — supracoŭnica Biełdziaržteleradyjo z 20-hadovym stažam. Jana nie papiaredžvała tych, da kaho ŭładkoŭvałasia na rabotu ŭ emihracyi, što jaje muž byŭ zalehiendavany śpiecsłužbami.
Fiodar Viktaravič
Fiodar Viktaravič Harbačoŭ naradziŭsia ŭ Minsku 30.07.1979. Jon ź siamji siłavika, syn padpałkoŭnika milicyi Viktara Harbačova.
Majomaści Fiodar Viktaravič nie maje, z 2009-ha prapisany ŭ słužbovaj trochpakajovaj kvatery ŭ Kamiennaj Horcy, jakoj vałodaje ŽREU.
U 2001 Fiodar Harbačoŭ skončyŭ histaryčny fakultet BDU.
Z 2003 hoda, paśla dvuchhadovaha pierapynku, Fiodar pačynaje pracu asistentam na kafiedry historyi ekanomiki BDEU.
Za 10 hadoŭ pracy va ŭniviersitecie jon, pavodle dadzienych Zvodnaha elektronnaha katałohu biblijatek Biełarusi, staŭ suaŭtaram tolki troch ścipłych kalektyŭnych vučebnych dapamožnikaŭ.
«Takoje ŭražańnie, što jon ŭładkavaŭsia ŭ BDEU pa błacie, — uspaminaje prafiesar Zachar Šybieka, jaki pracavaŭ ź im na adnoj kafiedry. — Vykładańnie nie było jaho sensam žyćcia. Mieŭ, vidać, niejkuju pracu ŭ inšym miescy», — kaža prafiesar.
Naradžeńnie Viktara Fiodaraviča
U 2013 hodzie Fiodar Harbačoŭ pierajšoŭ na pracu ŭ Wargaming — IT-hihant ź biełaruskimi karaniami, jaki ciapier u Biełarusi nazyvajecca «Hiejm Strym», a za miežami razrośsia ŭ Wargaming Group.
Harbačoŭ pracavaŭ histaryčnym kansultantam: dapamahaŭ hiejm-dyzajnieram z adpaviednaściu makietaŭ hulniavoj techniki sapraŭdnym uzoram. Harbačoŭ — ekśpiert u bajavych mašynach.
U 2018-m Harbačoŭ atrymaŭ pašpart apieratyŭnaha prykryćcia na imia Viktara Fiodaraviča Makaviejeva.
Fiodar Viktaravič staŭ Viktaram Fiodaravičam, uradžencam horada Barań Aršanskaha rajonu. Data naradžeńnia «bliźniuka» adroźnivajecca niaznačna, kab lohka było zapomnić — 29.07.1978, na adzin dzień paźniej i na adzin hod raniej za aryhinał.
Čamu my viedajem, što heta adzin čałaviek? Jak uvohule stanovicca viadoma, što toj ci inšy maje pašpart prykryćcia? Dla hetaha «Biełpoł» biare z AIS «Pašpart» fota čałavieka, jaki vyklikaje padazreńni, i štučny intelekt paraŭnoŭvaje hetaje fota z usimi inšymi fotazdymkami ŭ sistemie «Pašpart».
U vypadku ź Fiodaram Harbačovym, štučny intelekt daje 99,99992% imaviernaści taho, što jon i Viktar Makaviejeŭ — heta adna i taja ž asoba. Nižej — pašpartnyja foty Fiodara Harbačova i «Viktara Makaviejeva» (2018 hoda), a pad imi — fota Fiodara Harbačova z sacsietak (2017 hoda). Supadaje ŭsio, navat radzimka na pravaj ščace.
Vydača pašpartoŭ apieratyŭnaha prykryćcia ŭ Biełarusi rehłamientujecca zakonam ab apieratyŭna-vyšukovaj dziejnaści.
Pašpart prykryćcia vydajecca dla vykanańnia kankretnych apieratyŭnych mierapryjemstvaŭ, takich jak, naprykład, unutrykamiernaja raspracoŭka, ukaranieńnie ŭ arhanizacyi, jakija cikaviać śpiecsłužby.
Jak patłumačyli «Našaj Nivie» kampietentnyja ŭ hetym pytańni aficery ŭ adstaŭcy, paśla vykanańnia zadačy, pad jakuju vydavaŭsia pašpart prykryćcia, jon adbirajecca ŭ ahienta, dałučajecca da materyjałaŭ spravy i zdajecca razam ź joj u archiŭ. U bazie «Pašpart» pry hetym dakumient anulujecca.
Stanam na kaniec leta 2021 hoda (daty ŭzłomu AIS «Pašpart») pašpart prykryćcia na imia Viktara Makaviejeva byŭ dziejny. Značyć, jaho ŭładalnik praciahvaŭ vykonvać peŭnyja zadačy.
Nijakim inšym čynam čałaviek atrymać sabie druhi pašpart na inšaje proźvišča nie moža.
Infarmataraŭ i stukačoŭ u apazicyi i kalaapazicyjnych asiarodkach ciažka vykryć. Adnak niadaŭna vyjaviłasia supraca chryścijanskaha demakrata Jaŭhiena Dudkina, a ŭ bazie danosaŭ spalilisia hramadoŭcy Volha Ciškievič i Pavieł Bialucin. Pa pjani vydała siabie Darja Astapienka.
Padkreślim, tut situacyja inšaja — ułaśnik takoha pašparta, jak u Fiodara Harbačova, nie prosta ahient, nie prosta sieksot, heta vyšejšy ŭzrovień.
Na toj momant Fiodar Harbačoŭ užo znachodziŭsia ŭ ES. Volha Siamaška ŭ adnym ź intervju kazała, što ŭ 2020-m muž atrymaŭ prapanovu pierajechać u Kijeŭ «ad pracadaŭcy ź IT-śfiery».
Z Ukrainy siamiejnaja para vyjechała ŭ ES, atrymaŭšy ŭ Kijevie humanitarnyja polskija vizy. U vyniku jany razam z synam asieli ŭ Litvie.
Łatyšskaja mova
Pa źviestkach, jakija my atrymali ad Digital Intelligence Team, Harbačoŭ, choć i vyjechaŭšy, atrymlivaŭ zarpłatu ŭ minskim ofisie Wargaming da kanca sakavika 2021 hoda.
Siońnia Harbačoŭ pa-raniejšamu pracuje ŭ Wargaming. Prynamsi, jon zastajecca ŭ pracoŭnych čatach kampanii, a ŭ jahonym LinkedIn paznačana, što jon «kansultant wargaming.net» z 2013 hoda da ciapierašniaha času.
Pa infarmacyi «Biełpoła», pašpart na imia Viktara Makaviejeva nie maje zarehistravanych na jaho telefonnych numaroŭ, nieruchomaści, mašyn ci inšaj majomaści. Niama taksama danych ab pierasiačeńni pa im miažy abo ŭładkavańni na rabotu. Dla čaho jon vykarystoŭvaŭsia i dzie — nieviadoma.
U Fiodara Harbačova adkrytaja staronka ŭ fejsbuku, adnak tam nie asabliva šmat detalaŭ, u asnoŭnym kadry z padarožžaŭ i siamiejnyja zamaloŭki.
U žniŭni 2020-ha proźvišča Harbačova źjaviłasia ŭ pieraliku inšych 408 proźviščaŭ supracoŭnikaŭ «Hiejm Stryma», jakija padpisali kalektyŭny zvarot z zaklikam vyzvalić palitviaźniaŭ i spynić hvałt na vulicach.
U Biełarusi Harbačoŭ, u tym liku, zajmaŭsia histaryčnaj rekanstrukcyjaj. Byŭ aktyŭny na forumach vajennych rekanstruktaraŭ i dyzajnieraŭ.
My apytali ŭdzielnikaŭ forumaŭ, na jakich byŭ aktyŭny Harbačoŭ, i vyśvietlili, što Harbačoŭ śćviardžaŭ, što vałodaje łatyšskaj movaj. Pry hetym u adkrytych krynicach niama źviestak, što jon žyŭ u Łatvii.
Łatyšskuju movu nie vučać u zvyčajnych biełaruskich škołach ci ŭniviersitetach. Vyvučyć jaje možna abo samastojna, abo na dystancyjnych kursach u zamiežnym univiersitecie. Abo ŭ Instytucie nacyjanalnaj biaśpieki, dla słuchačoŭ jakoha adna z susiedskich movaŭ źjaŭlajecca abaviazkovaj dla vyvučeńnia.
Adzin z udzielnikaŭ forumaŭ rekanstruktaraŭ taksama paviedamiŭ, što Harbačoŭ zhadvaŭ najaŭnaść u jaho miedaloŭ ad Uzbrojenych siłaŭ Biełarusi — aficerskich. Dziŭna, bo ŭ adkrytych krynicach i ŭ bazach «Biełpoła» niama źviestak pra jaho słužbu ŭ armii.
Arhanizacyjam byłych siłavikoŭ, «Bajpołu» i «Biełpołu», Fiodar Harbačoŭ pra svajo minułaje nikoli nie paviedamlaŭ.
«Tamu i źjavilisia dumki»
U Jeŭrasajuz Fiodar Viktaravič zajechaŭ pry kancy 2020-ha cieraz Ukrainu pa humanitarnaj polskaj vizie. Razam ź im pierajechała tudy i žonka, Volha Siamaška.
Siamaška 20 hadoŭ adpracavała ŭ Biełdziaržteleradyjokampanii, u tym liku ŭ premjerskim pule Pieršaha kanała biełaruskaha radyjo.
Zvolniłasia jana ŭ 2020 hodzie.
«Paśla vybaraŭ, hvałtu, kali stali chapać kaleh, pačalisia zvalnieńni, zabastoŭki, praktyčna ŭsie dziaržaŭnyja žurnalisty padpisali zvarot na imia ministra infarmacyi. Na moj pohlad, u siłavikoŭ heta vyklikała razhublenaść, bo heta było masava i adrazu na ŭsich skiravać svaju ŭvahu było niemahčyma. A voś kali prajšło niekalki miesiacaŭ, užo stali ŭsich vyličvać, chapać, adpraŭlać na sutki. Pačałasia takaja pomsta žurnalistam, jakija zastalisia. I ŭ mianie byli apasieńni. Tamu i źjavilisia dumki, što treba źjazdžać», — raskazvała pra svoj šlach da emihracyi Siamaška ŭ intervju, apublikavanym u listapadzie 2020 hoda.
U realnaści vyjechała jana nie «praz paru miesiacaŭ», a raniej za ŭsich inšych žurnalistaŭ. Jak śviedčyć baza pierasiačeńniaŭ hranicy — 7 vieraśnia 2020 hoda, samalotam na Kijeŭ.
Supracoŭniki ŚMI tady jašče aśviatlali maršy, byli tolki pieršyja vypadki pasadak na sutki. Było daloka nie vidavočna, čym usio heta skončycca. Byŭ pieryjad ramantyčnaj ejfaryi.
«Vierym u lepšaje!»
Za miažoju Volha Siamaška chutka znajšła sabie novuju pracu — uznačaliła biełaruskuju redakcyju polskaha radyjo Wnet.
Biełaruskaje Radyjo Ŭnet pačało svaju pracu ŭ listapadzie 2020 hoda.
Polskaje radyjo Wnet tady atrymała vialiki hrant dla stvareńnia biełaruskaha kantentu, i kiraŭnictva kampanii vyrašyła naniać biełarusaŭ. Siamaška stała tam hałoŭnaj.
Biełaruskija prahramy tranślavalisia kožny budny dzień rana-rankam i ŭnačy — nie samy zručny čas. Papularnaści Ŭnetu nabrać nie ŭdałosia.
Na piku ŭ telehram-kanale hetaha miedyja było 228 padpisantaŭ — heta tady, kali ŚMI-lidary mieli sotni tysiač padpisčykaŭ.
Na jutub-kanale Radyjo Unet tolki 4 videa z 327 pierakročyli barjer u adnu tysiaču prahladaŭ — heta kamientaryj Maćvieja Kuprejčyka pra kanflikt z Azaravym (5700 prahladaŭ), «Cichanoŭskaja robić pamyłku» (4400 prahladaŭ), «debaty» Dudzinskaha z Azaronkam (2400 prahladaŭ) i padkast z palihrafołaham Vitalom Saviukom «Chto praviaraje pradstaŭnikoŭ biełaruskaj apazicyi» (1,250 prahladaŭ).
Radyjo Wnet spyniła svajo viaščańnie 14 sakavika 2024 hoda razam sa skančeńniem polskaha hranta.
Na adnym z prajektaŭ
Uvosień 2024-ha Volha Siamaška pryjšła na rabotu ŭ arhanizacyju, jakaja zajmajecca finansavańniem biełaruskich błohieraŭ, u asnoŭnym — nie palityčnych.
Jana pracavała tam niekalki miesiacaŭ «na adnym z prajektaŭ», jak skazaŭ «Našaj Nivie» kiraŭnik inicyjatyvy.
Praź niekalki tydniaŭ paśla skančeńnia jaje pracy KDB pryznaŭ hetuju arhanizacyju ekstremisckim farmiravańniem. U rašeńni ab pryznańni «farmiravańniem» fihuravali niekalki imionaŭ ludziej, jakija ŭ joj nasamreč pracavali, ale nikoli nie byli publičnymi, a taksama ludzi, jakija nasamreč atrymlivali pieravody.
Što muž Siamaški mieŭ pašpart prykryćcia, kiraŭnik inicyjatyvy daviedaŭsia ad «Našaj Nivy». Pry ŭładkavańni na rabotu jana pra heta nie paviedamlała.
Ideja aŭdytu
Nakolki jaje muž za miažoju nie adśviečvaŭ, nastolki aktyŭnaj była Volha.
Inicyjatyvu Siamaška prajaŭlała nie tolki ŭ žurnalisckich asiarodkach. Naprykład, jana była aŭdytaram raźmierkavańnia srodkaŭ, sabranych na Marafonie salidarnaści z palitviaźniami letam 2023 hoda.
Tady, nahadajem, praź niezaležnyja ŚMI za sutki sabrali paŭmiljona dalaraŭ. Srodki byli raźmierkavany siarod tuzina fondaŭ i inicyjatyvaŭ, jakija pieranakiravali hrošy represavanym.
U kancy 2023 hoda ŭźnikła ideja aŭdytu raschodavańnia srodkaŭ.
«U sacsietkach patrebu aŭdytu aktyŭna prasoŭvali Volha Siamaška, a taksama D.», — prypomniŭ kiraŭnik adnaho z fondaŭ salidarnaści na pytańnie «Našaj Nivy», ad kaho sychodziła ideja aŭdytu.
U vyniku aŭdytarami stali redaktary roznych niedziaržaŭnych vydańniaŭ («Naša Niva» nie ŭdzielničała ŭ hetym pracesie). Kožny ź ich atrymaŭ dla pravierki adzin z fondaŭ, praź jaki išła dapamoha.
Volha Siamaška praviarała litoŭski fond Razam. Pravierka zaklučałasia ŭ paraŭnańni atrymanych i vydzielenych srodkaŭ, a taksama vieryfikacyi taho, što jany pajšli na patreby siemjaŭ palityčnych.
Padčas aŭdytu Volha Siamaška nie mieła mahčymaści kapijavać infarmacyju abo vyvučać jaje samastojna, ale jana bačyła jaje na ekranie. Bačyła, u pryvatnaści, proźviščy atrymalnikaŭ dapamohi.
Praź niekalki tydniaŭ paśla aŭdytu Razam adnaho ź ludziej, zhadanych u śpisie, zatrymali ŭ Biełarusi.
«Zatrymany byŭ čałaviek aktyŭny i viadomy svaimi pohladami ŭ horadzie, u jahonaj kryminalnaj spravie nie fihuravała atrymańnie dapamohi ad fonda Razam, i samo jaho zatrymańnie moža tłumačycca samymi roznymi pryčynami», — miarkuje supracoŭnik Razam.
Ale kali da čałavieka pryjšli siłaviki, vyśvietliłasia, što jon byŭ atrymalnikam dapamohi pa linii iNeedHelp. U studzieni 2024 hoda vakoł hetaj struktury pačałasia hihanckaja kryminalnaja sprava, jakaja zakranuła siemji sotniaŭ palitviaźniaŭ.
Sietka dapamohi palitviaźniam i ichnim svajakam funkcyjanavała ŭ Biełarusi z 2020 hoda, i vialikich prakołaŭ da «aŭdytu» ŭ joj nie zdarałasia.
Dva pašparty, ale nie tyja
Taksama Volha Siamaška pracavała dla «Aljansa rasśledavalnikaŭ Biełarusi» — jana ad imia ARB davała intervju.
Nie błytajcie jaho ź Biełaruskim rasśledavalnickim centram («BRC») i «Biuro». Heta inšy miedyjny prajekt z rolikami ŭ Jutubie, mnohija supracoŭniki jakoha nie afišujuć siabie, chacia ich asoby viadomyja ŭ vuzkich žurnalisckich kołach.
«My nachodim skrytoje, dokazyvajem važnoje, približajem nieiźbiežnoje» — havorycca ŭ apisańni «Aljansa rasśledavacielaŭ Biełarusi» ŭ jaho telehram-kanale.
«Aljans rasśledavacielaŭ Biełarusi» viadomy, pieradusim, svaimi dvuma materyjałami pra trymalnikaŭ pašpartoŭ prykryćcia.
U kancy 2023-ha jany źniali rasśledavańnie pra kirhizskaha eks-prezidenta Kurmanbieka Bakijeva, jaki atrymaŭ druhi pašpart — «jak robiać z ahientami»;
A ŭ kancy 2024-ha zrabiŭ sumiesny z polskimi ŚMI materyjał pra dvuch ahientaŭ biełaruskich śpiecsłužbaŭ, Juryja Kiziuka i Michaiła Pavietku, jakija pa pašpartach prykryćcia ŭkaranilisia ŭ biełaruskija demakratyčnyja asiarodki.
Tolki jość niuans. Na momant publikacyi taho materyjału Kiziuk z Pavietkam užo byli raskrytyja śpiecsłužbami Polščy, evakujavalisia i znachodzilisia ŭ Biełarusi. Publikacyja hetaj infarmacyi im užo nie pahražała.
Pra druhi pašpart muža Volhi Siamaški ARB nie paviedamlaŭ, choć infarmacyja pra jaho jość u toj ža ŭzłamanaj pašpartnaj bazie, adkul rasśledavalniki brali infarmacyju pra Bakijeva, Kiziuka i Pavietku.
Znak prafiesijnaj jakaści
U 2024 hodzie Volha Siamaška stała siabraj pracoŭnaj hrupy pa raspracoŭcy novaha Kodeksa etyki niezaležnych biełaruskich žurnalistaŭ. Chtości moža zadacca pytańniem: ci etyčna, kab Kodeks etyki raspracoŭvaŭ čałaviek, jaki 20 hadoŭ pracavaŭ na Biełaruskim dziaržaŭnym radyjo?
Ale nie pra toje tut havorka. U hetaj situacyi źviartaje ŭvahu inšaje: padčas pracy nad kodeksam Volha mieła dostup da roznych niezaležnych ŚMI, pravodziła sustrečy z žurnalistami, absalutnaja bolšaść jakich nidzie publična nie nazyvajuć siabie — kab praca na «ekstremisckaje farmavańnie» nie pryviała da represij suprać ich svajakoŭ u Biełarusi.
«Padčas pracy nad etyčnym kodeksam ja ŭdakładniała, ci majuć redakcyi svaje ŭłasnyja etyčnyja praviły i standarty, pa jakich jany pracujuć, i pa mahčymaści vyvučała ich», — raskazała Volha Siamaška ŭ intervju sajtu Biełaruskaj asacyjacyi žurnalistaŭ.
U čarnavym tekście hetaha kodeksa byŭ niebiaśpiečny punkt pra toje, što ŚMI mohuć publikavać u siabie ŭziatuju z sacsietak infarmacyju, tolki atrymaŭšy dazvoł ich aŭtara. Što, z ulikam «ekstremisckaha» statusu ŭsich biełaruskich miedyja, aznačała b aŭtamatyčnuju kryminalnuju spravu dla aŭtara kožnaha vykarystanaha dopisu.
Staršynia Biełaruskaj asacyjacyi žurnalistaŭ Andrej Bastuniec pra druhi pašpart muža Volhi Siamaški nie viedaŭ.
«Hetaj infarmacyi ja raniej nie čuŭ. Ale ŭ lubym vypadku heta nie maje anijakaha dačynieńnia da raspracoŭki Kodeksa etyki žurnalistaŭ. Volha była tolki adnym z žurnalistaŭ, ekśpiertaŭ, chto ŭdzielničaŭ u jaho raspracoŭcy (z ulikam dośviedu inšych krain) i jaki ŭrešcie byŭ zaćvierdžany bolš za 20 arhanizacyjami biełaruskaha miedyjasiektara. Anijakaha dostupu da adčuvalnaj infarmacyi jana nie mieła», — prakamientavaŭ staršynia BAŽ Andrej Bastuniec.
U Pres-kłubie, inšaj biełaruskaj emihracyjnaj miedyjaarhanizacyi, pra pašpart prykryćcia muža Volhi Siamaški taksama ničoha nie viedali.
Varta adznačyć, što Siamaška, choć jaje Radyjo Ŭnet užo daŭno nie isnuje, ŭdzielničaje ŭ zakrytych čatach žurnalisckaj supolnaści, u jakich abmiarkoŭvajucca ŭ tym liku dalikatnyja temy.
«Jana skazała, što ličyć heta niapraŭdaj»
I tut my padychodzim da vialikaha i tonkaha pytańnia. Pra dvajnoje dno muža Volhi Siamaški kułuarna havaryli ŭžo niekalki hadoŭ. Čamu ž nichto nie navažyŭsia pastavić filtry ŭ kamunikacyi ź joju, u jaje dopuskach da kalektyŭnych inicyjatyŭ? Davajcie raźbiaromsia, heta važna dla anałahičnych situacyj u budučyni.
Jak my vyśvietlili, jašče ŭ 2023-m «Bajpoł» vyjaviŭ, što muž Siamaški maje dakumient prykryćcia. Hetaja infarmacyja była pieradadziena ŭ Ofis Cichanoŭskaj.
Adnak u Ofisie, jaki mnohija ŭsprymajuć jak alternatyŭnuju «Administracyju prezidenta», nievialiki štat, tam prosta niama kamu zajmacca pytańniami kontrraźviedki i vieryfikacyi.
«My vieryfikujem ludziej, ź jakimi supracoŭničaje sam Ofis. Heta niekalkietapnaja pracedura, jakaja zajmaje da troch miesiacaŭ.
Ale my nie praviarajem usich, chto idzie ŭ demakratyčny ruch ci niezaležnyja miedyja — heta zadača kiraŭnikoŭ hetych arhanizacyj, — adkazaŭ «Našaj Nivie» staršy daradca Śviatłany Cichanoŭskaj Franak Viačorka. — Kali ŭźnikajuć sumnievy, to ŭsie siońnia viedajuć, što luboha možna pravieryć pa bazach.
Čamu jaje i jaje akružeńnie nie praviarali tyja arhanizacyi, kudy jana išła? Ja nie viedaju. A sa svajho boku, atrymaŭšy hetuju infarmacyju ŭ 2023-m, ja vysnovy zrabiŭ: u nas jana nie pracavała, pierasiačeńniaŭ nie było. Taksama ja prainfarmavaŭ niekatorych partnioraŭ pra hetu infarmacyju»,— adkazaŭ Viačorka.
Ci havaryli pradstaŭniki Ofisa pra heta z samoj Siamaškaj? Ci prasili jaje patłumačyć hetuju situacyju?
«Z samoj joj ja havaryŭ na hetuju temu na niejkim pryjomie, — skazaŭ nam Franak Viačorka. — Jana skazała, što ličyć heta niapraŭdaj i ničoha pra takija fakty nie viedaje, što jaje muž nie maje dačynieńnia da palityki».
U svaju čarhu, «Bajpoł», chacia i prainfarmavaŭ Ofis, ale dalej nie pajšoŭ. Nichto nie ŭziaŭ na siabie adkaznaść papiaredzić pra dalikatnyja padazreńni publična.
«Mnie nieviadoma ab vydańni mnie takich dakumientaŭ»
Fiodar Harbačoŭ piśmova adkazaŭ na pytańni «Našaj Nivy».
— Jakoje viedamstva i dla vykanańnia jakoha zadańnia vydała vam pašpart apieratyŭnaha prykryćcia?
— Mnie nieviadoma ab vydańni mnie takich dakumientaŭ. Nijakich zadańniaŭ ad nijakich viedamstvaŭ ja nie atrymlivaŭ.
— Kali i na jakich umovach vy stali supracoŭničać z hetym viedamstvam? U jakim vy zvańni? Ź jakim zadańniem vy vyjazdžali ŭ emihracyju? Jakuju infarmacyju ab udzielnikach demakratyčnaha ruchu vy paviedamlali?
— Ja nie supracoŭničaju ź nijakimi viedamstvami. Da emihracyi majo zvańnie było staršy lejtenant zapasa Uzbrojenych sił Biełarusi. Pry adjeździe ŭ emihracyju ŭ 2020 hodzie nijakich zadańniaŭ nie atrymlivaŭ i nijakuju infarmacyju nie źbiraŭ i nie pieradavaŭ.
— Jakija ŭznaharody, vydadzienyja Respublikaj Biełaruś, vy majecie i za što atrymali?
— Mnie nieviadoma ni pra jakija ŭznaharody Respubliki Biełaruś, vydadzienyja mnie.
Fiodar Harbačoŭ udakładniŭ, što skončyŭ vajennuju kafiedru ŭ BDU, adpaviedna, u armii nie słužyŭ.
Volha Siamaška skazała, što prakamientuje situacyju paśla vychadu artykuła na «Našaj Nivie».
Pytańni, pytańni
Špijonskija spravy ŭ pryncypie raskryvajucca kiepska, dla hetaha časta niedastatkova i resursaŭ dziaržavy.
Patrebna raspracoŭka, kantralavanyja pravakacyi i źlivy, a lepš za ŭsio — krot u toj śpiecsłužby, kudy ljecca. Tolki tak ahientaŭ u asnoŭnym i raskryvajuć. My ž, žurnalisty, nie možam ničoha śćviardžać, možam tolki źviartać uvahi na dziŭnaści i supadzieńni.
Jość absalutna dakładny fakt, što Fiodar Harbačoŭ mieŭ pašpart prykryćcia. Dla čaho jamu jaho vydali, ci mieli jahonyja zadańni palityčnuju podbiŭku — my nie viedajem.
Ščyra ci niaščyra Volha Siamaška admaŭlaje dvajnoje dno svajho muža? Niemahčyma adkazać.
Ale vyhladaje biassprečnym, što ŭ takoj situacyi jana nie pavinna była prachodzić «filtry dopusku» da śpisaŭ atrymalnikaŭ dapamohi z Marafonu salidarnaści, da dakumientaŭ inicyjatyvy pa dapamozie błohieram, da žurnalisckich čataŭ ci da takich «punktaŭ uvachodu», jak BAŽ ci Pres-kłab.
Miž tym fakt, što jana aktyŭna i inicyjatyŭna pranikała ŭ padobnyja struktury. I nie było nikoha, chto b takija «filtry niadopusku» na jaje darozie ŭklučyŭ.
U ciapierašnija časy heta nie pytańnie etyki, a pytańnie svabody i žyćcia ludziej.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆCiapier čytajuć
Za niekalki dzion da vyzvaleńnia na palitźniavolenuju Kulšu zaviali novuju kryminalnuju spravu — čaćviorty raz4
Kamientary