«My hanarymsia synam». Blizkija zahinułaha dobraachvotnika Alaksieja Aŭdzieja raskazvajuć pra jaho
Biełarus z pazyŭnym «Ryžy» zahinuŭ va Ukrainie ŭ siaredzinie krasavika. Jaho cieła zastajecca ŭ «šeraj zonie», Alaksieja pakul nie mohuć evakujavać — pra heta Svabodzie raskazali baćki Alaksieja. Jany taksama raspaviali, jakim byŭ ich syn, čamu pajechaŭ na vajnu va Ukrainu i jak jany im hanaracca.
Baćki i brat Alaksieja Aŭdzieja źjechali ź Biełarusi nieŭzabavie paśla pačatku poŭnamaštabnaj vajny va Ukrainie. Sam jon vyjechaŭ spačatku va Ŭkrainu, a paśla ŭ Hruziju jašče ŭ 2020-m praź niebiaśpieku aryštu za aktyŭny ŭdzieł u pratestach. Tamara Alaksandraŭna i Siarhiej Uładzimiravič Aŭdziei pryznajucca, što jechali ŭ nikudy z dvuma čamadanami, zaraz jany žyvuć u Polščy.
Tamara i Siarhiej pahadžajucca raskazać pra syna, bo ličać, što hetaha chacieŭ by jon sam. Jany mała viedajuć pra abstaviny jaho hibieli. Pabracimy Alaksieja raskazvali, što jon byŭ paranieny i zastaŭsia ŭ «šeraj zonie». Kali pa jaho viarnulisia sasłužyŭcy, jon užo byŭ miortvy. Paśla ŭsia hrupa zahinuła tam ža.
Cieła Alaksieja Aŭdzieja dahetul nie evakuavali z zony bajavych dziejańniaŭ, jaho rodnyja nia mohuć pachavać syna. Kali heta budzie mahčymym, taksama nieviadoma. Z słovaŭ baćkoŭ Alaksieja, nichto z synavych kamandziraŭ na suviaź ź imi nie vychodziŭ.
Razmovu Alaksieja sa Svabodaj, zapisanuju ŭ pieršyja miesiacy paśla pačatku poŭnamaštabnaj vajny va Ukrainie, možna pračytać tut.
«Adhavorvać jaho było biessensoŭna»
«Siamja našaja zvyčajnaja, ja nastaŭnica, tata Alošy — budaŭnik, — havoryć Tamara Aŭdziej. — Vioska Zaastraviečča, Klecki rajon. Loša druhi naš syn, małodšy. Starejšamu ŭžo 35, a Lošu 26. Alaksiej jakim ciapier byŭ, takim i ros. Žvavy byŭ, niepasłuchmiany, šustry, viasioły. Taki byŭ jon chłopčyk. U adroźnieńnie ad starejšaha syna — toj zaŭsiody spakojny. Ale abodva talenavityja, dobra vučylisia».
Maci Alaksieja raskazvaje, što paśla 7 klasy jon zachacieŭ pajści ŭ kadeckuju vučelniu. Baćki miarkujuć, što na hetaje rašeńnie paŭpłyvała synava ramantyčnaść. Chutka zachacieŭ nazad, ale musiŭ daciahnuć da 9 klasy. Kadeckuju vučelniu Alaksiej skončyŭ ź siarednim bałam 9,6. Heta dazvoliła pastupić bieź ispytaŭ u architekturna-budaŭničy kaledž. Razvažaŭ pra IT-śfieru, ale vyrašyŭ, što heta nie dla jaho.
«Loša, vidać, bolš u mianie pajšoŭ, — havoryć maci. — Jon taki adkryty, dabrejšy. Naš starejšy syn taksama dobry čałaviek, ale jon heta ŭmieje schavać. A Loša taki naroschryst. Što adčuvaje, to i robić. Vielmi nie lubiŭ niespraviadlivaść. Jašče ŭ škole zaŭsiody skaža, kali što. Nie pramaŭčyć. Inšyja dzieci adstupiać, a jon nia moh».
Baćka Alaksieja ŭzhadvaje, što praz taki charaktar małodšy syn časam mieŭ kłopaty. Hetak zdarałasia i ŭ škole, i ŭ kadeckaj vučelni, i paźniej.
«Jaho ž praz heta i zabrali pieršy raz, kali pratesty byli ŭ 2020-m, — uzhadvaje Siarhiej Aŭdziej. — Loša prosta išoŭ pa vulicy, ubačyŭ, što dziaŭčat «pakujuć». Vypadkova było ŭsio. Zastupiŭsia, nie prajšoŭ mima. Jon by za luboha zastupiŭsia. Idealnym jon nia byŭ, viadoma. Šmat bolu prynosiŭ nam. Ale ahułam Loša vielmi śvietły byŭ čałaviek. Dobra ŭ ludziach raźbiraŭsia. Mnie ŭžo 58 hadoŭ, a jon ludziej lepš za mianie razumieŭ. Jon pryjaždžaŭ da nas u Polšču, pracavaŭ trochi sa mnoj razam. I mianie ździviła, nakolki jon dobra ŭ ludziach raźbirajecca».
Baćki Alaksieja raskazvajuć, što viedali pra rašeńnie małodšaha syna pajechać na vajnu va Ŭkrainu adrazu paśla taho, jak jon jaho pryniaŭ. Adhavorvać było niemahčyma, kažuć jany.
«U pieršy dzień jak vyrašyŭ, to adrazu nam i skazaŭ, — uzhadvaje Tamara. — Jon tady žyŭ u Hruzii. Pajšoŭ prasicca dobraachvotnikam, ale była prablema. Kovid ža jašče byŭ, daviedki treba było niejkija źbirać. Jon polskuju vizu zrabiŭ, palacieŭ u Niamieččynu, paśla ŭžo va Ŭkrainu. Jamu ciažka piarečyć było, my adrazu zrazumieli. Adhavorvać jaho było biessensoŭna».
«Prasili, kab choć smajlik jaki dasłaŭ»
Baćki Alaksieja pryznajucca, što, daviedaŭšysia ab rašeńni Alaksieja jechać na front, mieli padvojnyja pačućci. Jany viedali, što adbyvajecca va Ŭkrainie, sačyli za padziejami tam jašče z 2014 hodu i razumieli, što tam adbyvałasia ŭ 2022.
«Ciažka było vielmi, — havoryć Tamara Aŭdziej. — Ale, ź inšaha boku, ja hanarusia svaim synam. Chočacca jamu skazać — jaki ty małajčyna. Jahony baćka taksama taki. Ja viedaju, što kali b mianie nie było pobač ź im zaraz, to muž byŭ by tam. My ŭsie takija, usia siamja. Loša byŭ volnaj ptuškaj. Kryły jamu nichto nia moh by padrezać».
Baćki raskazvajuć, što Alaksiej časta zvaniŭ im z frontu. Jany prasili źviazvacca kožny raz, jak budzie mahčymaść, i syn staraŭsia vykonvać prośbu baćkoŭ.
«Adrazu pisaŭ nam, chacia b koratka, — kaža baćka Alaksieja Siarhiej. — «Usio narmalna, pazvaniu paźniej, jak adpačnu». Takoje niešta zaŭsiody pisaŭ, jak tolki moh. Časta pisaŭ. Nam, mahčyma, chaciełasia b i čaściej, ale jak atrymlivałasia. My prasili, kab choć smajlik jaki dasyłaŭ, sercajka. Kab my viedali, što jon žyvy. Ale havaryli my nie pra toje, što Loša tam bačyŭ. Trochi tolki. Pra žyćcio havaryli, Loša ad nas nie chavaŭ ničoha. Ale bolš za ŭsio lubiŭ pra sabaku svajho raskazvać, pra Žmycha. Jon jaho ščaniukom padabraŭ i vaziŭ z saboj paŭsiul. Žmych i zaraz niedzie tam z chłopcami žyvie. Loša nie žyvie, a sabaka žyvie».
Alaksiej mieŭ šmat planaŭ na žyćcio, kažuć baćki dobraachvotnika. Jon šmat pra plany raskazvaŭ i časta ich mianiaŭ. Adnak adna mara dla jaho była asablivaj, i jaje jon trymaŭsia doŭha.
«Loša chacieŭ žyć navodšybie, u lesie, u domie z sabakami i katami, — raskazvajuć baćki. — Jon chacieŭ u vioscy žyć. Va Ŭkrainie ci ŭ Biełarusi — pa mahčymaści. Jon vielmi chacieŭ viarnucca dadomu, ale žyć chacieŭ asobna. Stamiŭsia ad ludziej, vidać. Ad usiaho hetaha».
Baćkoŭ Alaksiej apošni raz bačyŭ, kali pryjaždžaŭ da ich u Polšču z Ukrainy. Pajšoŭ pracavać razam z baćkam na zavod, adnak mirnaje žyćcio vytrymaŭ tolki niekalki miesiacaŭ.
«Sazvońvaŭsia tut z pabracimami kožny dzień, — kaža baćka Alaksieja. — Ja ŭžo bačyŭ, što niama jamu spakoju. U Polšču jon jak pryjechaŭ, to sa mnoj pajšoŭ pracavać na zavod u pieršy ž dzień. Ale niadoŭha vytrymaŭ».
«Byŭ soniečny dzień»
Baćki Alaksieja ŭzhadvajuć, što apošni raz sazvońvalisia z synam 13 krasavika, za niekalki dzion da jaho śmierci. U toj dzień im udałosia pahavaryć praź videasuviaź. Alaksiej raskazvaŭ pra plany, źbiraŭsia pajechać palačyć zuby ŭ Lvoŭ.
«Jon byŭ tady na samym froncie, u tym ža miescy, dzie paśla zahinuŭ, — raskazvaje maci Alaksieja. — Havaryŭ, što idzie na «pracu» na 3-4 sodniaŭ. Pra toje, što Loša zahinuŭ, nam skazała jaho siabroŭka Iryna. Jana nam pazvaniła i raskazała. Byŭ soniečny dzień taki charošy. Ničoha nie pradkazvała biady. Časam byvała — kładzieśsia spać, tak tryvožna ŭ dušy. Dumaješ, dzie jon, što jon? Ci žyvy, ci nie hałodny? A ŭ tuju noč ničoha. Tak mocna ja spała, ničoha ŭva mnie navat nie zvaruchnułasia. A paśla Iryna pazvaniła».
Baćkoŭ Alaksieja mocna chvaluje, što synava cieła nie ŭdałosia zabrać ź linii sudakranańnia i jany nia mohuć raźvitacca ź im tak, jak by hetaha chacieli.
«Niama cieła, niama čaho chavać, — havorać baćki Alaksieja. — Mahčyma, nam skažuć, kali ŭdasca jaho dastać adtul. Jak by my chacieli jaho pachavać? My nie chacieli b jaho chavać… U Biełarusi, mahčyma. Ale jak? Va Ŭkrainie, značyć. Alaksiej havaryŭ pra kremacyju. My chacieli b zrabić tak, jak jon chacieŭ. My heta ź im abmiarkoŭvali. Jon lohka staviŭsia da mahčymaści zahinuć. Kazaŭ nam, što nia choča być ciažka paranienym, nia choča trapić u pałon. Zaŭsiody mieŭ z saboj hranatu na taki vypadak».
Dla Tamary i Siarhieja Aŭdziajeŭ važna, kab niedzie było jahonaje imia, kab jany mahli kudyści pryjechać i pamianuć syna. Pakul što nia mieli mahčymaści hetaha zrabić.
«Paśla śmierci Alaksieja nas paprasili maŭčać pra heta, — kažuć baćki. — Pakul nia budzie aficyjnaha paviedamleńnia. I my maŭčali. Skazali tolki chłopcam tut, jakija jaho viedali. Da nas prychodziać maładyja chłopcy. Siabrujem ź imi, jany nas za baćkoŭ ličać. Biełarusy, ukraincy, jakija tut žyvuć. I Loša ich viedaŭ. Pryjšli, pasiadzieli my tut pry śviečcy».
U paniadziełak 26 traŭnia budzie 40 dzion z dnia hibieli Alaksieja. Jaho maci choča pajści ŭ hety dzień u carkvu, pastavić pa im śviečku.
«Mianie Boh bieraže, mianie Boh bieraže», — paŭtaraŭ Alaksiej, — kaža jaho baćka. — Jon achryščany ŭ nas byŭ. U roznyja sytuacyi traplaŭ i biaz drapiny vychodziŭ. My hanarymsia synam. Heta ŭžo nia źmienicca, my viedajem, što jon nia moh by inačaj. Kali b nie vajna, to jon niešta inšaje vybraŭ by. Nia moh Loša siabie ŭ spakojnym žyćci znajści».
«Biaźmiežna śmieły i šalony»
Aryna Koršunava žyvie va Ŭkrainie paśla pratestaŭ 2020 hodu. Raskazvaje, što z Alaksiejem Aŭdziejem paznajomiłasia dva z pałovaj hady tamu. Jon napisaŭ joj u instahramie, u ich uźnikła sprečka pra biełaruskuju movu.
«Sprečka ci niešta takoje. Dyskusija, — havoryć Aryna. — My abmiarkoŭvali, nakolki biełaruskaja mova važnaja. Ja ŭ Charkavie tady była. Išła pa vulicy i starałasia jamu davieści, čamu treba razmaŭlać pa-biełarusku. Alaksiej tady ŭžo niabłaha razmaŭlaŭ. Što kankretna ja jamu havaryła, užo nie pamiataju. Ale heta było vielmi emacyjna i jaho začapiła. Havaryła, što dla mianie biełaruskaja mova pryncypovaja. Kali ja razmaŭlaju ź biełarusami, to budu rabić heta tolki pa-biełarusku».
Aryna kaža, što Alaksiej u vyniku pahadziŭsia ź jaje arhumentami. Dziaŭčynu heta taksama začapiła.
«Sustrelisia my praź niekalki dzion paśla hetaha ŭ Charkavie, — uzhadvaje Aryna. — Alaksiej sa mnoj havaryŭ pa-biełarusku. Paśla i sam pierajšoŭ na biełaruskuju ŭ paŭsiadzionnym žyćci. Ja nie kažu, što heta byŭ vyklučna moj upłyŭ. Ale pamiataju hetuju našuju sprečku i pamiataju, što jon mieŭ inšuju pazycyju. Paśla ŭžo čym bolš Alaksiej akunaŭsia ŭ biełaruskaść, to i sam jaje ŭsim nios dalej».
U Charkavie Alaksiej padavaŭ dakumenty ŭ Druhi internacyjanalny lehijon, uzhadvaje Aryna. Jon lohka ŭliŭsia ŭ novuju kampaniju, trapna žartavaŭ, šmat raskazvaŭ pra siabie.
«Zapomniłasia, što jon nie ŭžyvaŭ alkaholu i tłumačyŭ heta tym, što i tak emacyjny, a kali budzie jaho ŭžyvać, to stanie zusim niastrymanym, — havoryć Aryna. — Ja jašče padumała tady, što jon umieje siabie kantralavać. Kali raźvitavalisia i Alaksiej źjechaŭ na bazu, ja padumała, što hety čałaviek biaźmiežna śmieły, ale šalony. I ŭ bai taksama budzie takim. Kali my tady raźvitvalisia, to ŭ mianie pieršy raz joknuła serca. Było strašna za jaho. Alaksiej tady za dzień znajomstva pakinuŭ pra siabie takoje ŭražańnie. Było zrazumieła, što jon nikoli nia budzie adsiedžvacca».
Aryna kaža, što Alaksiej nie tłumačyŭ, čamu vyrašyŭ pryjechać va Ŭkrainu na vajnu. Ź jaje słovaŭ, jon vielmi arhanična ŭpisaŭsia ŭ padziei i takoha pytańnia prosta nie ŭźnikała ni ŭ koha. Vajarskaja sprava jamu pasavała.
«Alaksiej chacieŭ bolš biełaruskaha, braŭ u mianie knihi čytać, — uzhadvaje Aryna. — Karatkieviča, «Aŭtaspynam pa halaktycy» Duhłasa ŭ pierakładzie na biełaruskuju. Viedajecie, u jaho takaja niejmaviernaja charyzma była. Alaksiej moh inšych pierakanać, zachapić. Ale mieŭ taksama charaktar, viadoma, taki vybuchovy. I my to siabravali, to svarylisia praz heta. Moh sam abarvać kantakt, paśla rezka źjavicca».
«Jamu było važna, kab usio było nie aby-jak»
Uletku 2023 hodu Alaksiej pačaŭ sustrakacca ź siabroŭkaj Aryny. Usie jany razam praz heta jašče čaściej bačylisia. Chadzili ŭ hory, viačerali, špacyravali pa Kijevie, hladzieli kino.
«Viedajecie, Alaksiej byŭ vielmi enerhičny, — havoryć Aryna. — Ja navat nia viedaju, jak vam raskazać. Jon lubiŭ usio, za što braŭsia. Mianiaŭ šmat spravaŭ, jakimi zajmaŭsia paralelna z vajnoj. Strymiŭ na YouTube pa-biełarusku. Ale heta patrabavała častych uklučeńniaŭ, z vajnoj ciažka było sumiaščać. Alaksiej zakinuŭ kanał. Hatavaŭ vielmi dobra. Paŭsiul hatavaŭ, na froncie taksama. Šmat čym zajmaŭsia. Ale ŭsio heta jamu padabałasia, tolki pakul nie rabiłasia pracaj».
Aryna taksama ŭzhadvaje, što Alaksiej dobra razmaŭlaŭ na niekalkich movach, choć u škole nie vyvučaŭ ich. Chutka vyvučyŭ ukrainskuju, pačaŭ razmaŭlać pa-anhielsku ŭ Internacyjanalnym lehijonie, znachodziŭ ahulnuju movu z dobraachvotnikami ź inšych krain.
«Šmat pra jaho možna havaryć, vielmi šmat, — dadaje Aryna. — Viedajecie, jon navat utulnaść lubiŭ, moh jaje stvaryć. Niejak my pryjšli da ich ź Iraj (siabroŭka Aryny i Alaksieja. — RS) u hości, a jon nam chvaliŭsia ružovym dyvankom, jaki kupiŭ u vanny pakoj. Hety dyvanok jaho nastolki zachapiŭ, što Alaksiej pavioŭ nas pastajać na im basanož. Nachvalvaŭ jaho takim čynam».
Apošni raz Aryna bačyła Alaksieja niekalki miesiacaŭ tamu. Heta adbyłosia ŭ Kramatorsku, kudy jana pryjechała pa pracy. Alaksiej byŭ tam z pabracimam. Biełarusam, jaki pražyŭ šmat hadoŭ u Rasiei i drenna havaryŭ pa-biełarusku.
«Ja jašče padumała, što voś niekali sama spračałasia z Alaksiejem pra movu, a zaraz jon žartuje z svajho siabra i namaŭlaje jaho havaryć pa-biełarusku, — uzhadvaje Aryna. — My pajšli ŭ kaviarniu, žartavali šmat, śmiajalisia. Ja ŭsiaho na niekalki dzion pryjechała ŭ Kramatorsk, a Alaksiej z pabracimam ramantavali tam mašynu. Viasiołaja była sustreča. Alaksiej usio šukaŭ, dzie ŭ Kramatorsku smačna pajeści. Alaksieju heta było važna, kab smačna, a nie aby-jak. Zaŭsiody staraŭsia, kab było nie aby-jak».
Lubimy sabaka Žmych
Iryna paznajomiłasia z Alaksiejem Aŭdziejem uletku 2023 hodu. Jašče da znajomstva jana viedała jaho zavočna praź internet. Jaje proźvišča Łukašenka, adnojčy dziaŭčyna vykłała ŭ instahram svajo fota z podpisam «Vašaja budučaja prezydentka». Heta vyklikała reakcyju Alaksieja.
«Jon mnie napisaŭ: «A možna nia budzie bolš Łukašenak?» — uzhadvaje Iryna. — Tak my i paznajomilisia. My sustrakalisia ź im, byli paraj. Jon taki ščyry, jakich bolš niama. Sapraŭdny ŭva ŭsim, što robić. Navat kali, na moj pohlad, heta niapravilna, Alaksiej heta robić ščyra. Pakazvaje svaje pačućci jak jość. Jon nastolki ščyry, što heta čaplaje. Ludzi zbolšaha chavajucca, strymanyja. Loša nie taki. Byŭ…».
Apošni raz Iryna razmaŭlała z Alaksiejem na pačatku krasavika. Jana kaža, što, niahledziačy na składanaści ŭ stasunkach, jany padtrymlivali suviaź, pavažali adno adnaho i lubili. Sazvońvalisia čas ad času, byli pobač.
«Skinuŭ mnie videa, jak jon hladzić film «Eŭratur» pa-biełarusku, — uzhadvaje Iryna apošniuju razmovu z Alaksiejem. — A heta moj lubimy film, jahony taksama. Alaksiej viedaŭ, što tolki ja mahu hetaje zachapleńnie filmam zrazumieć. My tady ź im akurat pahavaryli pra toje, što praciahvajem pavažać adno adnaho i lubim. Što abdymajem adno adnaho».
Iryna raskazvaje, što Alaksiej znajšoŭ siabie na vajnie. Heta dobra ŭ jaho atrymlivałasia, Alaksiej byŭ lideram, śviadoma i ščyra rabiŭ toje, čym zajmaŭsia.
«Ale jon usio ž raskazvaŭ i pra našyja plany, — kaža jana. — U Alaksieja byŭ lubimy sabaka Žmych. Loša chacieŭ žyć ź im niedzie na vioscy. Kali nie ŭ Biełarusi, to niedzie blizka, u Čarnihaŭskaj vobłaści, mahčyma. Zajmacca niečym prostym. Strymić, dobra siabie adčuvać, adpačyvać. Havaryŭ taksama mnie, što chacieŭ by ŭ Zaastraviečča svajo viarnucca. U miesca, adkul jon rodam. Žyć tam».
«Mnie chočacca vieryć, što my zmožam raźvitacca z Alaksiejem»
Sabaka Žmych zaraz zastaŭsia z pabracimami Alaksieja. Biełarus nie zaŭsiody vaziŭ sabaku z saboj na front, ale pierad apošnim vyjezdam uziaŭ. Razam jany prabyli kala dvuch hadoŭ.
«Loša jaho niejki čas sprabavaŭ addać na ŭtrymańnie inšym ludziam, ale nia zmoh, — havoryć Iryna. — Jany byli zaŭsiody razam. Heta taki prosty sabaka, biesparodny. Loša jaho vyratavaŭ z zony bajavych dziejańniaŭ, kali toj byŭ zusim mały».
Pra śmierć Alaksieja Iryna daviedałasia ad jaho sasłužyŭcaŭ. Jana havoryć, što nie pavieryła adrazu, admaŭlała hetuju navinu. Viedała, što Alaksiej byvaŭ u mnohich strašnych sytuacyjach i zaŭsiody vychodziŭ ź ich žyvym.
«Kali ŭdasca dastać cieła Alaksieja, to my, viadoma, arhanizujem raźvitańnie ź im, — havoryć Iryna. — Zrobim usio tak, jak jon chacieŭ. Na žal, ja nia viedaju, ci heta budzie. Viedaju šmat vypadkaŭ, kali cieły zahinułych tak i zastavalisia tam, u «šeraj zonie». Ich nie zmahli pachavać. Nia viedaju, ci možna raźličvać na heta. Mnie chočacca vieryć, što my zmožam raźvitacca z Alaksiejem tak, jak jon hetaha zasłuhoŭvaje».
U Iryny doma zastalisia Alaksiejevy rečy. Jana niešta choča addać jahonym siabram, jakim važna mieć pamiać pra Alaksieja.
«Ja chaču jahonym baćkam pieradać ich taksama, usio samaje važnaje, — kaža Iryna. — Uznaharodu, jaho elektronnuju knihu, jakuju Alaksiej braŭ na pazycyi. Heta asablivaja reč dla jaho była. Nia viedaju, ci zmahu sabie štości pakinuć. Dla mianie bolš važna navat prosta toje, što jon dla mianie zrabiŭ. Uvosień 2023 hodu Alaksiej byŭ na balničnym, jaki pavinien byŭ skončycca adrazu pierad maim dniom narodzinaŭ. Paśla balničnaha im treba było jechać na pazycyi ŭ Marjinku. Ale Loša zrabiŭ inačaj. Damoviŭsia raniej zakryć balničny list i ŭ noč na moj dzień narodzinaŭ sieŭ u mašynu i pryjechaŭ da mianie. Za 900 kilametraŭ. Mnie hetaha nie zamieniać nijakija fizyčnyja padarunki».
Za čas paśla pačatku poŭnamaštabnaha ŭvarvańnia Rasiei va Ŭkrainu zahinuli bolš jak 70 biełaruskich dobraachvotnikaŭ, jakija vajavali na baku Kijeva. Imiony mnohich ź ich zastajucca nieraskrytymi z pryčynaŭ biaśpieki. Biełaruskija ŭłady nazyvajuć hramadzian Biełarusi, jakija vajujuć na baku Ŭkrainy, «udzielnikami terarystyčnych arhanizacyj» i «złačyncami». Ichnych rodnych, jakija zastajucca ŭ Biełarusi, pieraśledujuć.
Kamientary
Kalib bolšaść biełarusaŭ byli takimi, to nie było by łukašyzmu i nie isnvali pad maskalami.