Aŭtobusnyja rejsy Vilnia — Minsk: Litva skaračaje kolkaść maršrutaŭ — u čym pryčyna?
Z 12 žniŭnia pasažyry, jakija jeździać pamiž Minskam i Vilniaj, sutyknulisia z rezkim skaračeńniem kolkaści rejsaŭ. Pryčyna — abmiežavańni, uviedzienyja litoŭskim uradam jašče ŭ 2024 hodzie ŭ ramkach režymu nadzvyčajnaha stanovišča, ale ciapier pačali prymianiacca značna stražej, piša LRT.

Jak vyśvietliłasia, pieravozčyki TOKS (Eurolines) i «Minsktrans» u parušeńnie praviłaŭ značna pavialičyli kolkaść rejsaŭ na maršrucie Vilnia — Minsk — Vilnia. Heta pryviało da rezkaha rostu pasažyrapatoku, ź jakim pamiežnyja słužby ŭžo ź ciažkaściu spraŭlalisia.
Zhodna z pastanovaj urada Litvy, kolkaść mižnarodnych aŭtobusnych maršrutaŭ abmiežavanaja da 29. Pa novych praviłach, adzin aŭtobus moža ździajśniać pa adnym rejsie ŭ kožny bok u ramkach kankretnaha maršrutu.
Raniej dazvoły dazvalali vykonvać niekalki pajezdak u dzień, časam da piaci-šaści rejsaŭ.
Staryja licenzii dziejničajuć da zakančeńnia terminu, ale novyja vydajucca tolki z abmiežavańniem u adzin rejs tudy i nazad.
«Ciapier dziejničajuć 29 maršrutaŭ, pa jakich vykonvajecca 31 rejs u adzin bok. Praź Miedniki za dzień prachodzić 44 aŭtobusy — pa 22 u kožny bok, praz Salečniki — pa 18, pa 9 u kožny bok», — paviedamiła LRT.lt kiraŭnik adździeła kamunikacyj Mintransa Litvy Asta Dudurycie.
Mižnarodnyja rejsy pamiž krainami ES i trecimi krainami (uklučajučy Biełaruś) vykonvajucca minimum dvuma pieravozčykami — z kožnaha boku. Naprykład, na kirunku Vilnia — Minsk pracuje litoŭski pieravozčyk TOKS (Eurolines) i biełaruski «Minsktrans». Heta patrabavańnie zamacavana mižnarodnymi damovami i zasnavana na pryncypie parytetu: abodva baki atrymlivajuć roŭnyja kamiercyjnyja mahčymaści.
«Jak časta i ŭ jakija dni jeździać aŭtobusy — heta ŭžo kamiercyjnaje rašeńnie kampanij. Raniej maršrut moh uklučać niekalki rejsaŭ u dzień, ciapier — tolki adzin u kožny bok, kali dazvoł novy», — rastłumačyŭ kiraŭnik adździeła transpartnaj dziejnaści Litoŭskaj administracyi biaśpieki transpartu (ŁABT) Virhinijus Šyškaŭskas.
Farmalna limity dziejničajuć z 1 sakavika 2024 hoda. Adnak letam 2025 hoda pamiežniki zafiksavali rost aŭtobusnaha trafiku vyšej za dapuščalny. Pa słovach pradstaŭnika ŁABT Ehle Kučynskajcie, supracoŭniki na miažy pačali skardzicca na pierahruzku, čerhi i zatrymki.
«Pamiežniki paviedamili nam, što aŭtobusaŭ stała prykmietna bolš, čym naležyć pa dazvołach. My źviazalisia ź pieravozčykami, nahadali im ab praviłach, i tyja pačali karektavać raskład», — skazała Kučynskajcie.
Paśla papiaredžańnia kolkaść rejsaŭ źniziłasia da dapuščalnaha ŭzroŭniu. Što heta značyć dla pasažyraŭ pakul abmiežavańni asabliva prykmietnyja na linii Minsk — Vilnia.
«Minsktrans» na svaim sajcie paviedamlaje, što da atrymańnia nieabchodnych dazvolnych dakumientaŭ časova prypyniajecca vykanańnie rejsaŭ pa mižnarodnym maršrucie Minsk — Vilnia — Minsk časam adpraŭleńnia ź Minska ŭ 01:50, 10:20, 12:00, ź Vilni ŭ 08:00, 17:30, 18:00.
Litoŭskaja Eurolines (TOKS) taksama da 18 žniŭnia admianiaje bolšuju častku rejsaŭ. Ź Vilni ŭ Minsk zastanucca tolki adpraŭleńni ŭ 06:40, 09:00 i 13:00, a ź Minska — u 14:20, 16:00 i 20:00.
Paviedamlajecca, što hrošy za ŭžo nabytyja kvitki na admienienyja rejsy viartajucca ŭ poŭnym abjomie.
Raniej maršrutaŭ było ŭdvaja bolš jak rastłumačyŭ kiraŭnik adździeła transpartnaj dziejnaści Litoŭskaj administracyi biaśpieki transpartu V. Šyškaŭskas, da ŭviadzieńnia limitu, pavodle acenak viedamstva, dziejničała kala 58 maršrutaŭ, uklučajučy tyja, što viali praz užo zakrytyja punkty propusku. Paśla skaračeńniaŭ ich kolkaść źniziłasia da 28-29.
Pa źviestkach viedamstva, ciapier praz punkt propusku Miedniki ŭ sutki mohuć prachodzić da 22 aŭtobusaŭ u adnym kirunku, a praz Salečniki — da 9. Adnak da apošniaha času realny patok byŭ značna vyšejšy za dapuščalny, što pryviało da pierahruzki pamiežnikaŭ i šmatkiłamietrovych čerhaŭ.
«My pieradavali pamiežnikam i mytni infarmacyju pra toje, kolki aŭtobusaŭ i ŭ jaki čas pavinna pierasiakać miažu. Ale kampanii stali vykonvać bolš rejsaŭ, čym dazvolena. Pamiežniki heta zaŭvažyli i tydzień tamu paprasili nas udakładnić źviestki. My jašče raz pieradali im infarmacyju, i stała zrazumieła, što rejsaŭ bolš, čym praduhledžana», — rastłumačyŭ Šyškaŭskas.
Ci buduć pakaranyja pieravozčyki? Kiraŭnik adździeła kamunikacyj ŁABT Ehle Kučynskajcie raspaviała, što pakul ułady imknucca dziejničać miakka, vykarystoŭvajučy papiaredžańni. «My papiaredzili pieravozčykaŭ, kab jany nie złoŭžyvali, — heta ŭžo daje vyniki: kolkaść aŭtobusaŭ na miažy źniziłasia, pieravozčyki reahujuć. Ale my praciahvajem uvažliva sačyć za situacyjaj i, kali prablemy buduć paŭtaracca, prymiem žorstkija miery», — prakamientavała jana.
Kučynskajcie nahadała, što pieravozka pasažyraŭ pa rehularnych maršrutach bieź dziejučaha dazvołu pahražaje štrafami. Kiroŭcam — ad 300 da 500 jeŭra, a kiraŭnikam kampanij abo inšym adkaznym asobam, jakija kuryrujuć pasažyrskija pieravozki, — ad 700 da 1400 jeŭra.
Pasažyry, jakija vandrujuć pamiž Vilniaj i Minskam, u apošnija tydni sutykajucca z praciahłymi zatrymkami na litoŭskaj miažy. U redakcyju LRT źviarnuŭsia žychar Litvy, jaki nazvaŭ situacyju krytyčnaj. «Ludzi ź Biełarusi ŭ aŭtobusach čakajuć pa 20-24 hadziny. (…) Ciapier u čarzie staić 17 aŭtobusaŭ. Vyjści ź ich nielha, adna prybiralnia na 50-70 pasažyraŭ. Heta nienarmalna!» — napisaŭ čytač LRT.
Adnak aficyjnyja danyja mytnaha viedamstva niekalki adroźnivajucca.
«Aŭtobus, jaki prybyŭ na litoŭski bok, zvyčajna prachodzić pravierku da hadziny, — rastłumačyŭ Irmantas Lidziejkis, kiraŭnik adździeła piersanału i kamunikacyj Departamienta mytni. — Praciahłaść zaležyć ad kolkaści pasažyraŭ. Źviestak ab pravierkach na biełaruskaj terytoryi ŭ nas niama».
Adnak pryčyny mahčymych zatrymak, pa słovach Lidziejkisa, źviazanyja ź nieabchodnaściu ŭvažlivaha kantrolu.
«Mytnyja słužby praviarajuć bahaž pasažyraŭ, tavary, pradukty charčavańnia na pradmiet zabaronaŭ i abmiežavańniaŭ, a taksama zachavańnie sankcyj ES i nacyjanalnych sankcyj. Padčas takich pravierak nieadnarazova vyjaŭlalisia vypadki kantrabandy, aŭtobusy zatrymlivalisia, składalisia administracyjnyja pratakoły — heta zajmaje čas».
Dadatkovy cisk na punkty propusku stvaraje letni turystyčny siezon: pavialičyłasia kolkaść pasažyraŭ i rejsaŭ, a šmatlikija vandroŭcy zadajuć pytańni ab praviłach i abmiežavańniach, choć usia infarmacyja raźmieščana na aficyjnym sajcie i na infarmacyjnych stendach pasta. Da taho ž, na terytoryi Litvy dziejničajuć tolki dva punkty propusku ź Biełaruśsiu, što abmiažoŭvaje prapusknuju zdolnaść.
Naprykład, praź Miedniki štodnia prachodzić kala 80 aŭtobusaŭ, tady jak u 2024 hodzie siaredniaja kolkaść składała kala 60.
Sa słoŭ Lidziejkisa, pravierki na maršrucie Vilnia — Minsk zvyčajna zajmajuć da adnoj hadziny pry adsutnaści parušeńniaŭ, adnak pracedury niadaŭna byli bolš žorstkimi: «Pravierki stali stražejšymi, bo my kantralujem zachavańnie sankcyj ES i nacyjanalnych sankcyj».
Niahledziačy na šmatlikija papiaredžańni litoŭskich viedamstvaŭ ab tym, što pajezdki ŭ Biełaruś niebiaśpiečnyja, biełaruski napramak u Litvie źjaŭlajecca navat bolš papularnym, čym pajezdki pa krainie. Heta vyklikaje zaniepakojenaść u litoŭskich viedamstvaŭ, jakija zaklikajuć hramadzianaŭ nie jeździć u susiedniuju krainu.
«U apošni čas uzmacnilisia varožyja i pravakacyjnyja dziejańni biełaruskich uładaŭ u dačynieńni da hramadzian Litvy, jakija ŭžo znachodziacca abo časova prybyli ŭ Biełaruś. Litoŭskija hramadzianie niezakonna zatrymlivajucca, im vystaŭlajucca nadumanyja abvinavačańni», — havorycca na sajcie MZS Litvy.
Ministerstva zamiežnych spraŭ nastojliva rekamienduje hramadzianam Litvy ŭstrymacca ad pajezdak u Biełaruś, a tym, chto ŭžo znachodzicca ŭ krainie, nieadkładna jaje pakinuć.
Pamočnik Śviatłany Cichanoŭskaj Franak Viačorka taksama zaklikaje biełarusaŭ, jakija pražyvajuć u Litvie, ustrymacca ad pajezdak biez vostraj nieabchodnaści, kab nie padviarhać ryzycy ni siabie, ni navakolnych.
«Častyja pajezdki — heta ryzyka nie tamu, što čałaviek niešta parušaje. A tamu, što jaho mohuć uziać u zakładniki, zavierbavać, vykarystać dla cisku na svajakoŭ», — kaža Viačorka.
Kamientary
Uvohule marazm: bačna ž - popyt jość, ale mytnia nie spraŭlajecca. Dyk adkryćcio šče adzin pierachod! Maskalskija tanki ŭsio adno papruć nie praź jaho.