Канадскі прафесар заклікаў беларусаў да выключнай стрыманасці ў пытанні дыстанцыявання ад Расіі
Сітуацыю ў Беларусі, магчымыя змены пасля прыходу Дональда Трампа, уплыў санкцый і перспектывы дэмакратычных пераменаў у Беларусі ў інтэрв’ю «Радыё Свабода» патлумачыў прафесар Дэвід Марплз, канадскі спецыяліст у пытаннях Беларусі, Украіны і Расіі.
Ці трэба баяцца прыходу Трампа?
Марплз лічыць, што палітыка Трампа адносна Беларусі і рэгіёна ў цэлым пакуль непрадказальная. Многія рашэнні будуць залежаць ад яго стаўлення да Расіі і Пуціна.
Суразмоўца пагаджаецца з прагнозам, што новая адміністрацыя Трампа можа падштурхоўваць Украіну да не самага прыемнага пагаднення з Расіяй.
«Думаю, цяпер больш верагодна, што новая адміністрацыя будзе вельмі моцна падштурхоўваць Украіну да нейкага пагаднення з Расіяй. Мы дакладна не ведаем, якія будуць гэтыя ўмовы…»
Змены ў палітыцы ЗША могуць адбіцца на Беларусі, але Марплз не лічыць, што гэта прывядзе да перазагрузкі адносін з рэжымам Лукашэнкі. Прафесар лічыць, што акурат па гэтым пытанні існуе моцны двухпартыйны кансэнсус у ЗША.
Тое самае тычыцца і дыялогу паміж ЗША і дэмакратычнымі сіламі Беларусі — ён працягнецца. Хаця б па той прычыне, што «ёсць шэраг кангрэсменаў, шэраг сенатараў, якія ў мінулым вельмі падтрымлівалі Беларусь».
Ва ўмовах жалезнай заслоны
Прафесар пагаджаецца з тэзай, што цяпер фармуецца новая «жалезная заслона».
«Справы ідуць у гэтым кірунку. Гэта крыху вузейшая жалезная заслона, чым [тая, што ўпала ў 1991 ці 1989 гадах], але тым не менш ствараецца сітуацыя, калі мяжа НАТА сапраўды ператвараецца ў мяжу Захаду».
На нашых вачах паўстаюць тыповыя сімвалы халоднай вайны: узвядзенне сцен на межах Польшчы і Літвы з Беларуссю.
Аднак Марплз лічыць, што гэта часовая сітуацыя і зменіцца пасля адыходу цяперашніх лідараў Расіі і Беларусі.
Курс на НАТА і перспектывы дэмакратычных перамен
Марплз заклікае да стрыманасці ў справе курсу на еўраінтэграцыю і ўступлення ў НАТА.
«З палітыкай, што мы ідзём у НАТА, што мы ўступаем у Еўрасаюз, што мы рухаемся на Захад… Не, расійскія войскі былі б у Беларусі праз пару дзён. Беларусь ужо ўзяла на сябе абавязацельствы [перад Расіяй]».
Што да пераменаў, то прафесар лічыць, што без радыкальных змен у Маскве перспектывы дэмакратызацыі Беларусі абмежаваныя.
А ці пасляпуцінская ўлада будзе больш прыхільна глядзець на дэмакратычныя перамены ў Беларусі? Прафесар лічыць, што так, але пры ўмове, што Беларусь застанецца прыязнай да Расіі.
«Я лічу, што галоўнае пытанне для Расіі — ваенная бяспека. І для Крамля ў пасляпуцінскі перыяд можа быць прымальна, калі ўлада ў Беларусі будзе больш дэмакратычная, але, скажам так, у пэўных сферах прарасійская».
Найістотнейшае, аднак, — гэта воля і адзінства саміх беларусаў. «Я лічу вельмі важным, каб беларусы захоўвалі адзінства, нават калі яны не абавязкова згодныя з усім, што робіць Офіс Ціханоўскай», — падкрэсліў прафесар.
Як склаўся лёс выпускнікоў, якімі журфак ганарыўся 10 гадоў таму? Гісторыя аднаго ўрачыстага калажа31
Каментары
Краіны не будзе, але вы трымайцеся там!
Вось пасля гэтых падзей можна уступаць у ЭЗ і НАТА