Гісторыя

На гарышчы пад Стоўбцамі знайшлі артэфакты, якія сяляне 60 гадоў таму схавалі ад савецкай улады

У вёсцы Паласні выпадкова знайшлі імшалы і арнаты XVII—XIX стагоддзяў. Людзі схавалі іх, калі саветы разбуралі мясцовую капліцу.

30 ліпеня 2025 года з вёскі Паласня Стаўбцоўскага раёна ў парафію Святога Казіміра ў Стоўбцах перадалі рэчы, некалі схаваныя на гарышчы пасля разбурэння мясцовай драўлянай капліцы Святога Антонія Падуанскага.

Як сведчаць мясцовыя, капліца была знішчаная савецкімі ўладамі падчас антырэлігійнай кампаніі ў 1960-я гады. Рэчы захоўваліся ў сакрэце больш за паўстагоддзя.

«Як кажуць старажылы, бляху, што пакрывала дах капліцы, адвезлі на калгасную ферму ў Жыгалкі. А дрэвам — брускамі, дошкамі — дазволілі загарадзіць мясцовыя могілкі. Усё гэта адбылося ў канцы 1960-х», — адзначаецца ў паведамленні парафіі.

Рымскі імшал, выдадзены ў 1631 годзе ў знакамітай антверпенскай друкарні Officina Plantiniana. Фота: фэйсбук парафіі
Францысканскі (1707) і жалобны (1753) імшалы, знойдзеныя ў Паласні. Фота: фэйсбук парафіі

Сярод перададзенага — літургічныя кнігі пачатку XVII — XVIII стагоддзяў, у тым ліку Рымскі імшал (Missale Romanum), выдадзены ў 1631 годзе ў знакамітай антверпенскай друкарні Officina Plantiniana, жалобны імшал (Missæ Defunctorum), выдадзены ў 1707 годзе ў друкарні Віленскай езуіцкай акадэміі, і Францысканскі імшал (Missale Franciscanum), выдадзены ў Венецыі ў 1753 годзе, а таксама некалькі арнатаў.

Арнаты, знойдзеныя ў Паласні. Фота: фэйсбук парафіі
Арнаты, знойдзеныя ў Паласні. Фота: фэйсбук парафіі

У адным з больш позніх выданняў XIX стагоддзя, знойдзеных у Паласні, рукой па-польску напісана, што імшал быў набыты ксяндзом Клеменсам Фрацэўскім, пробашчам Гелчынскага парафіяльнага касцёла, за 22 срэбныя рублі. Найбліжэйшы Гелчын (Giełczyn), дзе ёсць касцёл, знаходзіцца на захадзе Падляшскага ваяводства Польшчы.

У іншым выданні 19 снежня 1913 года па-лацінску быў зроблены надпіс, што кніга з'яўляецца ўласнасцю Прусінаўскага (Prusinoviensis) філіяльнага касцёла. Магчыма, маецца на ўвазе касцёл у вёсцы Прусінава Уздзенскага раёна, які ў пачатку XX стагоддзя быў прыпісаны да Свержаньскага.

Могілкавая капліца ў Паласні. На вежы — механічны гадзіннік. Фота: фэйсбук парафіі
Месца знішчанага касцёла на мясцовых могілках. Фота: тэлеграм-канал «Спадчына»

Парафія таксама апублікавала здымкі вонкавага і ўнутранага выгляду самой могілкавай капліцы ў Паласні. Як адзначае тэлеграм-канал «Спадчына», гэтыя здымкі раней нідзе не публікаваліся, а сам выгляд храма здзіўляе сваім глухім фасадам і механічным гадзіннікам, усталяваным на вежы капліцы — цяжка прыгадаць іншы такі артэфакт на звычайным драўляным храме, не кажучы ўжо пра могілкавую капліцу. Як і чаму там з'явіўся гадзіннік — пакуль невядома. 

Усё сведчыць пра тое, што капліца мае цікавую і недаследаваную пакуль гісторыю, вывучэнне якой можа прынесці нямала незвычайных адкрыццяў. 

Галоўны алтар капліцы з абразом Святога Антонія. Фота: фэйсбук парафіі

Сам жа ксёндз парафіі Св. Казіміра выказвае надзею, што будзе знойдзены і галоўны абраз Святога Антонія, які знаходзіўся ў алтары святыні. У сваім паведамленні ён напісаў:

«Святы Антоній, дапамажы нам яго знайсці».

Каментары

Цяпер чытаюць

Арыштаваны вядомы неўролаг Руслан Бадамшын. Ён быў на хатняй хіміі11

Арыштаваны вядомы неўролаг Руслан Бадамшын. Ён быў на хатняй хіміі

Усе навіны →
Усе навіны

Святлана Ціханоўская расказала пра хваробу сына і яго цікавасць да геапалітыкі12

Украінскі салдат уратаваўся з акружэння на электраровары, які яму скінулі з дрона1

З кастрычніка пачнуць дзейнічаць новыя правілы ўезду ў ЕС. Што зменіцца для беларусаў

Журналіст Ігар Карней пра тое, як атрымаў у спадчыну рэпрэсаваныя гены1

У Мінску прайшоў «Жаночы забег»5

«Хаваеш свой жах, бо гэта шкілет са скурай». Святлана Ціханоўская прызналася, ці пазнала Сяргея праз пяць гадоў4

Цікавыя новыя захапленні выбрала сабе Святлана Ціханоўская12

Упершыню ў Беларусі стварылі вялікую металічную пралётную канструкцыю3

Мікалай I забараніў ужываць назвы Літва і Беларусь? Гэта савецкі міф40

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Арыштаваны вядомы неўролаг Руслан Бадамшын. Ён быў на хатняй хіміі11

Арыштаваны вядомы неўролаг Руслан Бадамшын. Ён быў на хатняй хіміі

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць