Leanid Malcaŭ: U armii nie było i nia budzie prablem ź biełaruskaj movaj
U čaćvier ministar abarony daŭ pres‑kanferencyju, pryśviečanuju Dniu abaroncy Ajčyny. Sp.Malcaŭ adrazu adznačyŭ, što Biełaruś u sfery abarony źjaŭlajecca duchoŭnym pierajemnikam SSSR, a siońnia ŭ krainie adbyvajecca «adradžeńnie vialikich sensaŭ».
Ministar zrabiŭ nievialiki ekskurs u historyju biełaruskaj armii. Na jaho dumku, adrazu paśla razvału Savieckaha Sajuzu budaŭnictva biełaruskaj armii, jak vojska niezaležnaj dziaržavy ździajśniałasia z systemnymi pamyłkami. «U toj čas u krainie nie było navat kancepcyi nacyjanalnaj biaśpieki», — kaža Ł. Malcaŭ. Tamu ŭ 1994 hodzie armija padtrymała abrańnie na prezydenctva Alaksandra Łukašenki.
Jak ličyć sp. Malcaŭ, pytańnie kantraktnaj ci terminovaj słužby nie zasłuhoŭvaje takoj uvahi, jakuju nadajuć hetaj prablemie ŚMI. «Kamplektavańnie armii — unutranaja sprava samoj dziaržavy, nam tut niepatrebnyja parady z‑za buhra. Maŭlaŭ, my takija krutyja, što pierajšli na kantraktnuju słužbu, a vy nie krutyja — bo nie pierajšli. Ad terminovaj słužby my admaŭlacca nie źbirajemsia. Praŭda, ciapier viadziecca praca pa źmianšeńni terminovaj vajskovaj słužby. Tyja, chto maje vyšejšuju adukacyju budzie słužyć dzieviać miesiacaŭ, a tyja, chto nie — hod. Zamiest siońniašnich hodu i paŭtara. Ciapier ŭ Biełarusi vializnaja kolkaść adterminovak. Napeŭna, najbolšaja z usich krain, dzie jość terminovaja słužba. My dajem adterminoŭki navat vypusknikam SNU i PTV, kab tyja zmahli pastupać va ŭniversytety, a nie vinavacili vojska va ŭłasnych pałamanych losach», — skazaŭ Malcaŭ.
Prakamentavaŭ Malcaŭ i vypadak z homielskim aktyvistam apazycyi Źmitrom Žaleźničenkam, jakoha pryzvali ŭ vojska na treci dzień paśla aficyjnaha adličeńnia z VNU, nia daŭšy chłopcu navat abskardzić rašeńnie ŭ sudzie.
«Ministar abarony nia maje da hetaha vypadka nijakaha dačynieńnia. Źviartajciesia ŭ abłasnyja terytaryjalnyja orhany, jakija ździajśniali pryzyŭ. Prablem ź biełaruskaj movaj u vojsku nie było i nia budzie. Naprykład, prysiahu Žaleźničenka moh prymać na luboj dziaržaŭnaj movie, ale nie zrabiŭ hetaha — heta jaho prava. Kali jość žadańnie, to zahady jon budzie atrymlivać pa‑biełarusku. Niama prablem. Ale, kali jon adzin taki, to havaryć pra heta biessensoŭna, treba, kab takich sałdataŭ by choć by uzvod. Jość prablema ŭ śviadomaści ludziej, jakija nia chočuć ździajśniać svoj kanstytucyjny abaviazak. Kidać lozunhi jany mohuć, a dać svoj prykład nia mohuć. Tut niekatoryja pakazvać niepavahu da svajho narodu. Padčas prysiahi ja byŭ u Baranavičach, dzie razmaŭlaŭ z navabrancami. U adnaho chłopca była takaja ž sytuacyja, jak u Žaleźničenki. Jon pieravodziŭsia z adnaho VNU ŭ inšaha i straciŭ mahčymaść na adterminoŭku. Za hety čas jaho zabrali ŭ vojska. Jon skazaŭ mnie, kali tak skłałasia, to jahony abaviazak adsłužyć patrebny termin.
Na patreby vojska siońnia iduć tolki biudžetnyja srodki, chacia jašče try hady tamu byli i inšyja pa‑za biudžetnyja krynicy finansavańnia. Ahułam na vojska siońnia vydzialajecca 1,3 % ad VUP krainy. Ministar pryvioŭ prykład, što ŭ krainach ź bloku NATO taki pakaźnik składaje 2 %.
Malcaŭ pryznaŭsia, što z ustalavańniem u Polščy i Čechii ustanovak supraćraskietnaj abarony pavysicca ŭzrovień nacyjanalnaj niebiaśpieki krainy. Ale spadar Malcaŭ zaznačyŭ, što heta ŭnutranaja sprava hetych dziaržavaŭ. «Vajskoŭcy nie pavinny leźci ŭ palityku», — pierakanany Ł.Malcaŭ.
Raskazaŭ ministar abarony i pra ŭłasnyja zarobki. Tak, zarpłata sp.Malcava prykładna składaje 3 miljony 700 tysiač rubloŭ. «Žoncy addaju ŭsio», — kaža jon. Tady jak zvyčajny kantraktnik atrymlivaje krychu bolej za 600 tysiač. «Zarobki ŭ armii buduć pavyšacca harmanična z usimi astatnimi hramadzianami, a nie asobna», — paviedamiŭ Ł.Malcaŭ.
Finalistak konkursu «Mis Biełaruś — 2025» vyvieli na scenu ŭ kaściumach z cytatami Łukašenki11
Kamientary