«Hety fest nie tolki dla kajfu». Arhanizatary fiestyvalu Tutaka raskazali pra sioletnija płany i pierśpiektyvy
Piaty fiestyval abudžanych Tutaka projdzie 10-13 lipienia ŭ malaŭničym uročyščy Barok za 30 kiłamietraŭ ad Biełastoka i za 20 kiłamietraŭ ad miažy ź Biełaruśsiu. Arhanizatary festu Pavał Stankievič i Kaciaryna Kiejko raskazali budzma.org pra ćviki prahramy i pra toje, čamu fiestyval budzie vielmi kryŭdna prapuścić.
— 10 červienia skončyŭsia dedłajn padačy zajavak na aktyŭnaści ŭ miežach festu. Jakija abrysy atrymlivaje Tutaka-2025?
Pavał: Dziakujučy našaj supracy z Białystok Music Club druhi hod zapar na feście budzie druhaja scena — Biełastockaha muzyčnaha kłuba. U abjadnanym łajnapie ciaham troch dzion u nas vystupić bolš za 20 hurtoŭ: «Krambambula», Dzieciuki, «Daj darohu!», Naviband, Mandzik i h. d.
Kaciaryna: Ale akcent u nas na kulturu, historyju, adukacyjnyja prajekty. Prahrama vialikaja i nasyčanaja, pryviadu tolki niekalki prykładaŭ. Vola Baryšnikava praviadzie majstar-kłas pa śpievach i zrobić dadatkovuju lekcyju pra muzyčny falkłor. Ź interaktyŭnymi vystupami pryjedzie da nas Alaksandr Hojšyk, jaki ździejśniŭ kruhaśvietnuju vandroŭku. Arciom Sizincaŭ prezientuje svaju knihu «Na «Start» i ŭ «Tempie»!» pra historyju nožnaha špurlaka (futboła) na Aršanščynie.
Budzie śpiektakl dla darosłych, Kacia Vadanosava zładzić pakaz pra modu časoŭ paŭstańnia Kastusia Kalinoŭskaha. Buduć niefarmalnyja sustrečy jak z muzykami, tak i z arhanizatarami fiestyvalu.
Pavał: Na jakich možna budzie vykacić svaje pretenzii: čaho nie chapała, što možna było zrabić lepš i h. d.
Kaciaryna: Zapłanavana 6 dyskusij na roznyja temy.
Pavał: Takich narmalovych, zdaraviennych. Jak zaŭsiody dla nas važnaja tema pra identyčnaść Padlašša i miesca ŭ im biełarusaŭ. Budzie dyskusija «Biełaruś vačami śvietu», na jakuju my zaprosim niebiełarusaŭ: pradstaŭnikoŭ polskich uładaŭ i ES. Spytajem u ich, jakuju kaštoŭnaść dla ich maje Biełaruś i jak heta adbivajecca na palitycy ich krain.
Jašče adna tema — ci mahčyma zbudavać Biełaruś pa-za miežami Biełarusi? Budzie dyskusija i pra ŁHBTK+, i pra adukacyju. Darečy, u hetym hodzie da nas chočuć pryjechać dva ŭniviery: EHU i «Volny biełaruski ŭniviersitet». A taksama roznyja NDA, u tym liku Bysol.
Kaciaryna: U hetym hodzie my stvarajem prahramu fiestyvalu sapraŭdy razam z našaj aŭdytoryjaj. Niekalki hałasavałak pakazali, što jana choča ŭbačyć na fiestyvali, i kožnaja aktyŭnaść u prahramie — vynik zapytu aŭdytoryi.
Pavał: Vybar ludziej dazvalaje budavać cikaviejšuju prahramu. I my bačym, što cikavaść da fiestyvalu praciahvaje raści, — i pa reakcyi aŭdytoryi, i pa žadańni roznych prajektaŭ być pradstaŭlenymi na Tutaka.
Naša mara, kab fest staŭ dla jaho naviedvalnikaŭ adpačynkam na niekalki dzion. Kali niechta nie zachoča ŭdzielničać va ŭsich aktyŭnaściach, zakładzienych u prahramu, to možna ž prosta spakojna adpačyć. Vielizarny plus Tutaka ŭ tym, što jon pravodzicca na pryrodzie, možna skarystacca i lesam, i vadajomam pobač u Haradku.
— Pavał, ci zachoŭvajecca na Padlaššy padzieł na miascovych biełarusaŭ i biełarusaŭ, jakija pryjechali paśla 2020 hoda?
— Padzieł taki jość, ale mnie padajecca, što siarod dziejačaŭ kultury jon ŭsio bolš farmalny. Kłasny prykład — muzyka Siaržuk Doŭhušaŭ, jaki i pierad 2020 hodam šmat času pravodziŭ na Padlaššy. Viadoma, što miascovym ad pačatku byŭ bolš cikavy ŭdzieł u polskaj prastory, ale i biełarusy z dyjaspary pastupova ŭciahvajucca ŭ hetyja spravy.
— Naviedvańnie fiestyvalu pa-raniejšamu biaspłatnaje, chacia pry žadańni možna padtrymać jaho danatam. Ci nie dumali vy pra ŭviadzieńnie kvitkoŭ?
Pavał: U našym fondzie idzie vielizarnaje abdumvańnie na hety kont, praciahvajem raźbiracca z hetaj idejaj. Čamu jość dumka zrabić naviedvańnie festu płatnym? Tamu što kožny biełarus zmoža takim čynam dapamahčy ŭ stvareńni Tutaka.
Vyklučna hrantavaja padtrymka nie dazvalaje nam vykarystać uvieś patencyjał fiestyvalu. Štohod prychodzicca spačatku raźbiracca z pytańniem pra jaho vyžyvańnie. Źjaŭleńnie kvitkoŭ, na maju dumku, stała b krokam, jaki zmoh by ŭmacavać fest. Pry tym, što vyklučna z kvitkoŭ fest usio ž arhanizavać i pravieści budzie niemahčyma.
Treba razumieć, što praviadzieńnie fiestyvalu ŭ lesie — heta nie toje ž samaje, što pravieści adnadzionny kancert u horadzie. Patrabavańni našmat bolšyja, jak i padrychtoŭka.
Tolki praca vałancioraŭ na terytoryi festu praciahvajecca dva tydni. A padrychtoŭka da ich pryjezdu zajmaje miesiac. Sama ž arhanizacyja fiestyvalu pačynajecca za hod — my ŭžo pačali pracavać nad arhanizacyjaj «Tutaka-2026».
— Fest Tutaka staŭ miescam sustreč biełarusaŭ Padlašša i śvietu, usich prychilnikaŭ biełaruskaj kultury i siabroŭ Volnaj Biełarusi. A što dla vas asabista značyć fiestyval?
Pavał: Dla mianie heta pieradusim praciah isnavańnia biełaruščyny na Padlaššy.
Dla mianie vielmi važna tłumačyć i biełarusam, i palakam, što dziaržava moža stvaracca roznymi nacyjami. Što prysutnaść biełarusaŭ na Padlaššy — vialikaja kaštoŭnaść, što my stvarajem nie tolki biełaruskuju, ale i polskuju dziaržavu. My jak hramadzianie Polščy majem prava ličyć siabie haspadarami hetaj dziaržavy.
Mnie vielizarna važna praciahnuć toje, što stvarali maje starejšyja kalehi. Moj baćka pryvoziŭ mianie na pieršyja fiestyvali «Basovišča», jakija pravodzilisia tut, i moj syn zaŭsiody naviedvaje fest Tutaka. Viadoma, što nie tak doŭha, jak jaho baćka, ale ž jon maładziejšy, čym ja ŭ časy pieršych fiestyvalaŭ «Basovišča».
Spadziajusia, hety fest taksama budzie ŭ jaho ŭspaminach, kali jon budzie ŭžo darosłym. I spadziajusia, heta buduć dobryja ŭspaminy.
Kaciaryna: Kali jon budzie rabić 35-ty fiestyval Tutaka, to skaža tabie: baćka, ty ŭsio rabiŭ nie tak, možna było zrabić našmat lepš (śmiajucca — Budzma. org).
— Kaciaryna, a što asabista dla vas značyć fiestyval?
— Akramia stresu? (śmiajucca — Budzma. org) Tutaka nadaje sił i enierhii, kab nastupny hod žyć u dobrym nastroi. Raniej dla mianie takim miescam było Hoa, jak by banalna nie hučała, adnak ciapier heta, biezumoŭna, Tutaka. A jak moža być inakš, kali ty biehučy pa feście pa spravach raptam bačyš ludziej sa ślaźmi radaści na vačach, jakija daŭno nie bačylisia adno z adnym? Ci kali čytaješ ciopłyja kamientary.
Pavał: My atrymlivajem ad naviedvalnikaŭ Tutaka vielmi dobry fidbek. Bo nasamreč hety fest nie tolki dla kajfu. Chacia nam, biezumoŭna, važna, kab ludzi kajfanuli, ale nie mienš važna, kab jany źvieźli adsiul niešta ŭnutry siabie.
Kaciaryna: Źviartajusia da vašych čytačoŭ: zachodźcie, kali łaska, na naš novy afihienny sajt, dzie ŭsio vielmi padrabiazna apisana, dzie vy znojdziecie adkazy na ŭsie svaje pytańni.
Pavał: Abaviazkova pryjazdžajcie 10 lipienia. Realna kožny, chto pieraadoleŭ svaju lanotu i naviedvaŭ fest, nie paškadavaŭ. Umovy fiestyvalu nie takija ciažkija, jak vam moža padacca: ludzi, jakija raniej nikoli nie nočyli ŭ namiocie, paśla pieršaha naviedvańnia Tutaka znoŭ viartajucca.
Naviedvalnikaŭ z kožnym letam usio bolš i bolš. Jak i adčuvańnie siły ad biełarusaŭ.
Ciapier čytajuć
Krutoha ajcišnika, jaki viarnuŭsia z Polščy, kinuli za kraty za finansavańnie «ekstremizmu»19
Krutoha ajcišnika, jaki viarnuŭsia z Polščy, kinuli za kraty za finansavańnie «ekstremizmu»
Historyja ŭ EHU — heta histfak vašaj mary. Jeŭrapiejski dypłom z navučańniem na biełaruskaj movie pry intensiŭnym vyvučeńni anhlijskaj. I poŭnaja svaboda11
Kamientary