«Na hałovach — miaški». Eks-palitviazień Karniej, jakoha vyzvalili razam ź Cichanoŭskim, raspavioŭ, jak heta było
U piatnicu 20 červienia palityčny viazień, žurnalist «Radyjo Svaboda» Ihar Karniej znachodziŭsia ŭ papraŭčaj kałonii. Ranicaj pa jaho pryjšli supracoŭniki administracyi. Mužčyna vyrašyŭ, što jaho adpraviać u štrafny izalatar. Ale zamiest hetaha ŭžo na nastupny dzień Karniej akazaŭsia ŭ Vilni. Jon raspavioŭ «Lusterku», jak daviedaŭsia, što zamiest ŠIZA jedzie ŭ stalicu Litvy i detalach padarožža ŭ aŭto KDB da litoŭskaj miažy.
Ranicaj 20 červienia Ihar Karniej pračnuŭsia, jak zvyčajna, u papraŭčaj kałonii № 20 u Mazyry. Zvyčajna paśla śniadanku źniavolenyja iduć na pracu. Ale raptam da palitviaźnia pryjšli supracoŭniki administracyi.
«Mianie vyklikali prosta «na šmon», to bok na pieratrus. Usie maje rečy pieratraśli vielmi hruntoŭna, skłali padrabiazny śpis. Potym adviali ŭ adstojnik, i tam ja znachodziŭsia da 16:00. Potym byŭ jašče adzin pieratrus», — raspaviadaje Ihar.
Karniej vyrašyŭ, što jaho adpraviać u štrafny izalatar.
«U ŠIZA ja nie byŭ užo niekalki miesiacaŭ, tamu i padumaŭ, što paśla pieratrusu paviaduć tudy. Pravodzić čas tam — zvyčajnaja praktyka dla palitviaźniaŭ, — tłumačyć mužčyna. — Ništo nie pakazvała, što moža adbycca majo vyzvaleńnie. Ja ž nie viedaŭ, što viaducca niejkija pieramovy».
Kala 17:00 za Iharam znoŭ pryjšli supracoŭniki kałonii. U rukach adnaho ź ich mužčyna zaŭvažyŭ tečku sa svajoj spravaj. Tamu vyrašyŭ, što jaho pieravodziać u inšuju kałoniju. Źniavolenaha vyvieli na vulicu. Tam jaho čakaŭ cyvilny aŭtamabil i niekalki čałaviek u cyvilnym.
«U takich mašynach z kałonii vyvoziać tolki ŭ supravadžeńni supracoŭnikaŭ KDB, — praciahvaje mužčyna. — Dalej usio było pavodle kłasiki žanru: kajdanki, miašok na hałavie, i mianie pavieźli. Praz try z pałovaj hadziny my dajechali da Minska, u hałoŭny budynak KDB na praśpiekcie Niezaležnaści».
Prybyŭšy, Karnieja zaviali ŭ kamieru, dzie ŭžo znachodzilisia jašče dziesiać palitviaźniaŭ.
«Nichto nie razumieŭ, čamu my ŭsie apynulisia ŭ Minsku. Supracoŭniki KDB ničoha nam nie tłumačyli, i my pačali zdahadvacca: ci heta vyzvaleńnie, ci pieravod u inšaje miesca, ci novaja «raskrutka», kab dadać termin. Ničoha nie było viadoma. Pryjšli da vysnovy, što, raz my ŭsie tut, to dalej, napeŭna, budzie niešta ŭžo nadzvyčajnaje».
Ranicaj 21 červienia ŭ kamieru pryjšli supracoŭniki KDB i pačali pa adnym vyvodzić źniavolenych u kalidor.
«Tam kožnamu addali rečy, ź jakimi my pryjechali napiaredadni. Potym pasadzili ŭ aŭtobus», — raspaviadaje Karniej.
Što adbyvajecca, supracoŭniki KDB nie paviedamlali. Paśla viartańnia asabistych rečaŭ usich vyvieli na dvor, dzie ŭžo čakaŭ aŭtobus. Kožnamu nadzieli kajdanki na ruki, a na hałavu — čornyja miaški. Potym pasadzili ŭ sałon, i aŭtobus pajechaŭ.
«Nam ničoha nie tłumačyli, prosta kudyści vieźli — Razam sa mnoj było jašče 13 čałaviek. Na rukach — kajdanki, na hałavie — miaški, a na susiednich siadzieńniach — kanvairy. U takich umovach było niemahčyma parazmaŭlać ź inšymi palitviaźniami, my nie razumieli, što adbyvajecca. Praź niejki čas aŭtobus nabraŭ chutkaść, i mnie stała jasna, što my vyjazdžajem za miežy Minska. Niedaloka ad miažy nas pieradali supracoŭnikam ambasady ZŠA», — kaža były palitviazień.
Kamientary