Kultura66

Nakolki daloka moža pajści čałaviek, kab siabie zachavać, i jak chutka mianiaje čałavieka ŭłada

U «Płoščy Pieramohi» Alhierda Bachareviča zusim ničoha niama pra kramu «Karavaj» ci park Horkaha. Dziejańnie adbyvajecca nie ŭ naš čas i ŭ nieznajomym miescy: lasnaja daroha, siaredniaviečny horad, nieviadomaja vajna. Taki pavarot moža stać davoli niečakanym, kali šukaješ knihu, kab pieranieścisia ŭ rodny horad i paznać siabie ŭ junactvie. Ale budźcie peŭnymi, vy paznajecie i horad, i siabie, jak piša Janina Sasnoŭskaja. 

Alhierd Bacharevič

Sałdat-viastun Loksa idzie pa lasnoj darozie. Vojska raźbitaje, sałdat niasie hetuju viestku ŭ horad. Ale pakul karol i vojska byli na vajnie, u horadzie šmat što pamianiałasia. Sałdat, jak vyjaviłasia, musić być krajnie aściarožnym adnosna svaich słoŭ i dziejańniaŭ: u krainie stroha karajuć za inšadumstva. Jakoje rasčaravańnie, kali pieražyŭ žachi vajny, žyvy viarnuŭsia da siamji, ale spakoju niama i nie budzie. A zamiest — lipki strach i cisk adkładzienych dziejańniaŭ i rašeńniaŭ da zvonu ŭ vušach. Praŭda, u našaha sałdata atrymałasia vytarhavać sabie palohku.

Spačatku kaniec adkłaŭsia zusim nienadoŭha, na niekalki dzion, jakija možna było dychać, žyć, prosta hladzieć u stol, ale ni ŭ jakim razie nie dumać i nie ŭjaŭlać, što budzie dalej.

Loksa admaŭlaŭ realnaść tak apantana, što jamu lohka pavieryli astatnija. A potym jon i sam amal pavieryŭ u svaju ž niapraŭdu. Praź źbieh akaličnaściaŭ viastun staŭ nie achviaraj, a tvorcam novaha śvietu. Voś jon na pryjomie ŭ pałacy, voś ładzić pieravarot, a voś zajmajecca vysokaj dypłamatyjaj. Pierakryvajučy manu manoj, viastun sprabavaŭ pratrymacca jak maha daŭžej. I ŭ jaho amal udałosia: jaho los pa vyniku byŭ nie taki ŭžo i žudasny. A jakim jon byŭ dla inšych, sałdat i nie zadumvaŭsia. Zrešty, heta była nie jaho vajna. Aŭtar kaža słovami Loksy: 

«…Niama našaj vajny. Nie byvaje. U prostych ludziej nie byvaje ichnaj vajny». 

«Tolki revalucyja», — cicha skazaŭ Edhar.

«I infarmacyja…» — prašaptaŭ Loksa».

Fota: vydaviectva «Viasna»

U kancy knihi Bacharevič pakidaje viestuna ŭ punkcie «zero» na toj ža darozie. Koła niby zamknułasia, ale nasamreč nie. Loksa pakazvaje, nakolki daloka moža pajści čałaviek, kab siabie zachavać, i nakolki chutka mianiaje čałavieka ŭłada.

Heta dumki sałdata na samym pačatku knihi: «Praŭdu kazaŭ Stania-piekar tam, kala Čornaj Skały. Kali ty, Loksa, paśla hetaha žyvy zastaniešsia, adrazu nie radujsia, rana. Ty jašče sam siabie nie paznaješ… Nikoli bolš nie paznaješ…» Z naiŭnaha sałdata Loksa pieratvaryŭsia ŭ pačvaru. Kožny jaho vybar, kožnaje rašeńnie niby prosta dazvalała jamu paźbiehnuć kary asabista dla siabie, ale i viało ŭ prorvu. Viastun nahadvaje pra asabistuju adkaznaść, prymušaje čytača zhadać ułasnyja drobnyja hraški i trošku papakutavać, kali i ŭ taho ci toj zdarałasia pravalvać dedłajny, manić abo prosta rabić vyhlad, što jaho ci jaje chata daloka z kraju. Loksa chutka prymaŭ praviły i prystasoŭvaŭsia da lubych abstavin i ŭrešcie znoŭ staŭ u šycht, niby i jon byŭ prosta hledačom.

Na fonie dekaracyj siaredniaviečnaha horada Bacharevič padymaje vielmi sučasnyja pytańni. Tak možna adkinuć lišniaje i pabačyć kantrasty. Naprykład, jak lohka možna patrapić u pastku fejk ńjus i pavieryć u toje, u što vieryć chočacca, u nibyta dabro i spraviadlivaść. Na prykładzie hramadstva bieź internetu čytač bačyć, jak chutka macnieje i pašyrajecca infarmacyjnaja burbałka — hetak ža, jak i ŭ čas sacyjalnych sietak, kali nam padajecca, što bolšaść raździalaje našu praŭdu tolki tamu, što słuchajem tolki «siabroŭ». Płošča Pieramohi znachodzicca ŭ horadzie, dzie ŭsich žycharoŭ zrabiła chvorymi vajna, dyktatura i «adzina pravilnaja» infarmacyja. I jašče viečna niaŭdały ŭrad.

«Płošča Pieramohi» čytajecca na adnym dychańni. Čytač stanovicca adnačasova i naziralnikam imklivaj i niepradkazalnaj historyi, i niby niepasrednym jaje ŭdzielnikam. Bačyć padziei z punktu hledžańnia jak pryhniečanaha, tak i dyktatara-avanturysta, čyja piersanalnaja reakcyja na niepradkazalny nabor akaličnaściaŭ vyznačaje chadu historyi. Kali čytać elektronnuju viersiju, to dakładna zamienić dumskrolinh. Tym bolš što pa vyniku, amal jak u žyćci, daviedvaješsia, jak falšyvyja naviny pryvodziać da zaprašeńnia ŭ krainu čužoha vojska.

U krasaviku 2023 hoda ŭ pražskim vydaviectvie «Vesna Books/Vydaviectva Viasna» «Płošča Pieramohi» Alhierda Bachareviča vyjšła ŭ papiarovaj viersii. Raniej hetaja kniha, napisanaja aŭtaram viasnoj 2021 hoda, užo vychodziła ŭ elektronnaj viersii.

Kamientary6

  • Kolka
    16.07.2023
    Pisaka
  • Čitatiel
    17.07.2023
    Po-mojemu, eto čuš sobaċja
  • Litaraturaznaviec
    17.07.2023
    mikola, Vy čytali knihu, pierš čym asudzić jaje? Ci vy prosta apublikavali paviarchoŭny kamientar u adčajnaj prośbie pryciahnuć uvahu, jak dziciatka? A kali kazać pra idyjotaŭ, čamu vy admaŭlajeciesia pisać pravilna j piśmienna biełaruskaju łacinkaju?

Ciapier čytajuć

Čamu Cichanoŭskaja nie pajechała na pachavańnie Papy?12

Čamu Cichanoŭskaja nie pajechała na pachavańnie Papy?

Usie naviny →
Usie naviny

Niaviesta ŭ Hrodnie trapiła ŭ balnicu pierad samoj rehistracyjaj. Viasielle prajšło ŭ stacyjanary2

Prapahanda pakazała adjezd ajcišnikaŭ z vakzała ŭ 2022 hodzie, źniaty schavanaj kamieraj32

Siońnia — 39-ja hadavina katastrofy na Čarnobylskaj AES

Mocna zatrymlivajucca aŭtobusy, što jeduć z Polščy i Litvy ŭ Biełaruś

Tramp: Dobry dzień pieramoŭ i sustreč z Rasijaj i Ukrainaj

U Rymie siońnia prachodzić pachavańnie papy Franciška VIDEATRANŚLACYJA4

U Brahinskim rajonie siłaviki ŭ broniekamizelkach i kaskach vyjšli palavać na šalonuju lisu VIDEA9

Zialenski: Pieramoha Pucina budzie pravałam ZŠA jak suśvietnaha lidara10

Z kłumby ŭ Homieli stali prapadać kvietki. Chulihana znajšli, ale ź jaho ničoha nie voźmieš4

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Čamu Cichanoŭskaja nie pajechała na pachavańnie Papy?12

Čamu Cichanoŭskaja nie pajechała na pachavańnie Papy?

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić